معرفی یخ نوردی، ورزشی مهیج و پر آدرنالین
- مجموعه: تاریخچه رشته های ورزشی
یخ نوردی
یخ نوردی فعالیتی است که در آن افراد اقدام به بالا رفتن از سطوح شیبدار ساخته شده از یخ میکنند.
معرفی رشته یخ نوردی
یخ نوردی (به انگلیسی Ice climbing) ورزشی پرهیجان و مهیج و یکی از زیر مجموعههای رشته کوهنوردی محسوب میشود. این رشته شباهت زیادی به سنگ نوردی دارد با این تفاوت که در سنگ نوردی خبری از سرما و یخ نیست.
همین دو عامل باعث میشود هیجان پرداختن به یخنوردی بیش از کوهنوردی و سنگ نوردی باشد. اساس این رشته درگیری با آبشارها و یخچال های طبیعی یا مصنوعی و گذر از آنهاست که خود دارای شاخه ای گسترده و فنونی مستقل است. صعود یک دیواره یخی یا یخچال درست همانند سنگ نوردی نیازمند دانش تخصصی است.
لذت یخ نوردی
بالا رفتن از یخ، نفس کشیدن در نزدیکی سرمایی که از سطح آن بلند میشود و کوبیدن تبر در ستون یخی بزرگ شاید بتواند تنها کمی از لذت این ورزش را بیان کند. هر چند یخنوردی ورزش پرهزینهای است اما علاقهمندان به این رشته هرسال با بیصبری تمام انتظار رسیدن فصل سرما و یخ زدن آبشارها را میکشند.
تفاوت مهارت یخ نوردی با کوهنوردی
یخنوردی زیر شاخه ای از رشته ی کوهنوردی و یک رشته مجزا به حساب می آید.
یخ نوردی می تواند صعود از یک کوه را راحت تر کند اما برای یخ نوردی باید علاوه بر آموزش کوهنوردی مهارت یخ نوردی را نیز به صورت مجزا کسب کرد.
مکانهای مناسب برای یخ نوردی
آبشارهای منجمد، صخرهها و سنگهای پوشیده شده توسط آب یخ زده از جملهٔ مکان مناسب برای انجام فعالیتهای این رشته میباشند. همچنین این سطوح میتوانند ترکیبی از یخ و سنگ باشند.
شاخههای مختلف یخنوردی
یخنوردی شاخههای مختلفی دارد. یخچالهای بلند، آبشارهای یخی و گذر از مسیرهای سنگی با تجهیزات یخنوردی از شاخههای مختلف این ورزش مهیج است.
زمان مناسب برای یخ نوردی
بهترین زمان برای پرداختن به یخ نوردی فصل زمستان است اما در برخی مناطق و یخچال ها به دلیل برودت هوا در فصول بهار و اوایل تابستان هم امکان یخنوردی وجود دارد.
شرایط لازم برای یخ نوردی
یخ نوردی نیازمند داشتن بدنی قوی و آشنا بودن با تکنیکهای مخصوص است و برای یخنوردی باید آگاهی و آمادگی کافی داشته باشید. این شرط اصلی یخنوردی است. محیطی که در آن به این رشته میپردازید یخ است.
هر لحظه، هر روز و هر ساعت تغییر شکل میدهد. مانند زمین فوتبال نیست که هميشه یک شکل داشته باشد. برای پرداختن به یخنوردی به همراه داشتن ابزار مناسب و آگاهی کامل از تکنیکهای مختلف صعود ضروریست.
مانند همه ورزشهای دشوار و طاقت فرسای دیگر، یخ نوردان باید از خطرات این رشته آگاهی داشته باشند. با این وجود، نگذارید این خطرات مانع لذت بردن شما از تجربه استثنایی صعود یخ شود. با داشتن دانش و تمرین کافی و بینش صحیح به سوی تجربه صعودی لذت بخش پیش روید!
انواع یخ نوردی
• یخ نوردی در یخ مسطح
• یخ نوردی در یخ کوهنوردی
• یخ نوردی در دامنه های کوتاه با زاویه و شیب کم
• یخنوردی عمودی (اغلب کوهنوردان، یخ نوردی عمودی را به عنوان آخرین سناریو خود قرار می دهند.)
تجهیزات مورد نیاز برای یخ نوردی
یخ نوردی یکی از ورزش هایی است که بدون وجود امکانات امکان پذیر نیست و اگر به یخنوردی علاقهمند هستید باید وسایل و ملزومات آن را هم فراهم کنید.
قبل از انتخاب و تهیه ی تجهیزات یخنوردی بهتر است ابتدا مسیر کوهنوردی را مشخص نمود. با انتخاب مسیر و شناخت آن می توان نیاز های سفر را نیز مهیا و سپس تجهیزات یخ نوردی لازم را به راحتی تهیه کرد.
در انتخاب تجهیزات یخ نوردی، کوهنورد به شیب و بافت یخ توجه می کند. به عنوان مثال در یخ مسطح، کفش خوب پیاده روی و یا کوهنوردی معمولی کافی است. اما برای یخ کوهنوردی از دو نوع چکمه کوهنوردی پلاستیکی یا معادل چرمی آن استفاده می شود که باید اندازه مناسبی داشته تا مچ پای کوهنورد را نیز بپوشاند.
در دامنه های کوتاه با زاویه و شیب کم می توان از یک تبر برای رد کردن یخ استفاده نمود اما برای تردد طولانی تر و در یخ های با شیب بیشتر استفاده از تجهیزات پیشرفته تر برای صعود امن ضروری است. در یخنوردی عمودی تکنیک ها و ابزار های بیشتری استفاده می شوند.
ابزار ها و تجهیزات ضروری برای یک یخ نورد
کلنگ، کرامپون، لنگر برف و تبر یخ ضروریترین وسایل یخ نوردی هستند.
- کلنگ یخ نوردی
کلنگ یکی از مهمترین وسایل کوهنوردی در برف است. کلنگها بنا به نوع کاربری آن متفاوت است. امروزه از کلنگهای کوتاه ۶۵-۷۵ سانتیمتری سبک استفاده میکنند و کلنگهای بلند کمتر در صعودهای بزرگ کاربری دارند. بعضی از کلنگها بسیار سبک وزن هستند. این کلنگها در مسیرهایی با برف آلپاین کاربرد دارند.
- طناب یخ نوردی
طناب هایی که اغلب افراد در یخ نوردی استفاده می کنند یک یا دو قلو هستند. طناب های دو قلو بیشتر برای یخ های کوهنوردی بکار می روند زیرا یخ دارای لبه های تیز است و ایمنی با دو طناب بیشتر خواهد شد.
- کفش و لباس مناسب برای یخ نوردی
در یخ نوردی آنچه اهمیت دارد پوشش مناسب است به طوریکه افراد بتوانند از بدن خود در برابر سرما محافظت کرده و از طرفی کمترین وزن را داشته باشند.
لباس های پنبه ای برای فعالیت های شدید در فضای باز مناسب نخواهند بود که این شامل شلوار جین و تی شرت نیز می باشد. لباس های مخصوص و مدرن برای یخ نوردی مناسب تر خواهد بود و به طرز چشمگیری یک تجربه ی خوب را رقم خواهد زد.
معمولا کفش هایی که در یخنوردی استفاده می شوند شکل خاصی دارند که کیفیت آن در صعود به یک کوهنورد کمک می کند.
- تبر یخ نوردی
تبر یخ حد وسط چکش سنگنوردی و کلنگ یخ است. نوک آن شبیه کلنگ و ته آن شبیه چکش، طول آن بین ۵۵ تا۶۰ سانتیمتر و وزن آن ۶۵۰ تا۷۰۰ گرم است. تبر یخ در دیوارههای یخی کاربرد دارد.
همچنین تبر های یخ نوردی در انواع مختلف تیشه ای و چکشی در بازار ارائه می شود که موارد مصرف متعددی دارد. علاوه بر این، تسمه تبر برای اتصال سریع، گلنگ و بیل در یخ نوردی کمک زیادی کرده و تنوع زیادی دارند.
- کرامپون یخ نوردی
کرامپون وسیلهای فلزی و دارای تیغههای بلند است که به زیر کفش بسته میشود و مناسب حرکت روی یخ است. به وسیله آن میتوان راحتتر روی یخ حرکت کرد بدون آن که سُر بخوریم.
وظیفه تیغهها ایجاد اصطکاک است. کرامپونها در سه مدل ساخته میشوند که عبارت است از: کرامپون پیادهروی و کوهنوری، کرامپون صعود روی آبشارهای یخی و کرامپون معروف به یخشکن.
کرامپون صعود، دارای تیغههای اضافی در جلوی پا هستند و طوری طراحی شدهاند که در هنگام صعود بخصوص روی آبشارهای یخی در یخ گیر میکنند و فرد را ثابت نگه میدارند.
کرامپونها معمولاً قابل تغییر هستند و روی کفش رگلاژ میشوند و توسط بندهایی محکم به کفش فیکس میشوند و یک کوهنورد با توجه به نوع فعالیتی که انجام میدهد، کرامپون مورد نظر خود را انتخاب میکند.
- لنگر برف
یکی از لوازم یخ، لنگر برف است که مانند لنگر کشتی در برف مینشیند و میتوان با آن به خوبی حمایت کرد. لنگر برف دارای سیم بُکسلی کوتاهی است که میتوان طناب را به آن بست.
لنگر برف اگر درست در برف بنشیند، میتواند چند صد کیلوگرم وزن را تحمل کند. لنگر برف برای سطحهای پرشیب یخزن به کار میرود، جایی که میخ یا پیچ یخ کارایی چندانی ندارد.
• لازم به ذکر است سایر تجهیزاتی که در کوهنوردی استفاده می شود نیز برای یخنوردی لازم بوده و می بایست از قبل تهیه گردند.
ورزش یخ نوردی در ایران
یخنوردی بهصورت محدود و حرفهای در گوشهوکنار ایران انجام میشود و مدرسه یخنوردی میگون، در منطقه رودبار قصران، یکی از معروفترین مدرسههای یخ نوردی ایران است.
درتصویر زیر یخ نوردی دختران تهرانی مدرسه میگون را در دره هملون را مشاهده میکنید:
معرفی برخی از مکانهای مناسب برای یخ نوردی در ایران
یخچال یخار:
اگر به یخنوردی علاقهمند هستید نخستین پیشنهاد ما یخچال یخار است. یخچال شرقی دماوند یکی از سختترین مسیرهای صعود به این قله است. این یخچال عظیم و متغیر دارای 5 دهلیز بزرگ یخی بوده که مشهورترین و بلندترین آنها «یخـــار» نام گرفته است.
در سمت چپ این یخچال دهلیز جنوبی یخار قرار دارد که به ابتدای بام برفی و یال سنگی تپه گوگردی ختم میشود. در سمت راست یخار 3 دهلیز فرعی وجود دارد که نخستین دهلیز از سمت راست به یال تخت فریدون (شمالشرقی) رسیده و دو دهلیز فرعی دیگر به قله ختم میشوند.
به خاطر داشته باشید که جنس یخ دهلیزهای فرعی مرغوب نبوده و برای صعود مناسب نیستند یخچال اصلی یخار از ارتفاع تقریبی 4100 متر شروع شده و تا قله ادامه مییابد که در سالهای مختلف و با تغییر شرایط آب و هوایی بین 1300 تا 1700 متر یخچال ر ا در خود جای داده است و این در حالی است که در نقاط مختلف مسیر با شیبهای متفاوتی از 50 تا 80 درجه میزبان صعودکنندگان از این مسیر است.
دلیل اصلی شکلگیری این یخچال بزرگ را میتوان ذوب شدن برفهای همیشگی قله و پس از آن انجماد در پشت دیوارههاي (برج ها) یخار دانست.
چرا که زاویه قرارگیری دیوارههای کناری یخار طوری است که تنها 2 تا 3 ساعت از هر روز در معرض تابش نور آفتاب قرار دارد و همین امر نیز باعث سرمای طاقتفرسای این ناحیه از دماوند میشود.
از این رو میتوان گفت بهترین نوع یخ در بین 5 دهلیز یخار در دهلیز مرکزی وجود دارد که جنس آن از نوع شکننده بلوری و به رنگ سبز و خاکستری است.
آبشار آب نیک:
بسیاری از یخ نوردان ترجیح میدهند به جای یخنوردی در یخچالهای طبیعی، این رشته مهیج را در آبشارهای یخ زده در فصل زمستان پیگیری کنند. یکی از این آبشارها آبشار آب نیک است. آبشار در روستای آب نیک از توابع رودبار قصران شمیرانات قرار دارد.
برای رسیدن به آن باید به 22 کیلومتری لواسان بروید و آن را بعد از فشم و روستای زایگان و سه راهی لالان ببینید. برای رفتن به آب نیک، اگر وسیله نقلیه ندارید، میتوانید با اتوبوس و تاکسی خود را به میدان تجریش برسانید و از آنجا سوار بر مینیبوسها یا تاکسیهای فشم شوید و از راننده بخواهید شما را تا آب نیک برساند.
یکی از مکانهای مورد استقبال دوستداران ورزش یخنوردی جهان در ترکیه
آبشارهای منجمد شده شهرستان اوزون دره استان ارزروم مورد استقبال گسترده دوستداران ورزش یخنوردی جهان قرار گرفته است.
ارتفاع آبشارهای شهرستان اوزون دره که به "شهر آرام" شهرت دارد، به 300 متر می رسد. کوه نوردان از کشورهای مختلف جهان برای یخ نوردی به این منطقه می آیند.
آبشارهای یخ زده این منطقه جایگزینی برای انجام این ورزش در رشته کوه های آلپ است. سرمای سخت ارزروم باعث شده تا این شهر به یکی از مهمترین تفریحگاه های زمستانی ترکیه تبدیل شود.
پیست اسکی پلان دوکن ارزروم پیش از شهرهای دیگر ترکیه خدمات دهی را آغاز و پس از همه به آن را پایان می رساند.
پالاندوکن سالانه میزبان هزاران گردشگر داخلی و خارجی است. آنان شبانهروز از اسکی در پیست حرفهای پالاندوکن و برنامه های ویژه که برای آنها ترتیب داده شده لذت میبرند.
در روزهای اخیر دوستدران ورزش یخنوردی استقبال بسیار گسترده ای از خدمات و امکانات این شهر دارند.
برنامههای ویژهای توسط شهرداری ارزروم و همچنین هتلداران برای گردشگران برگزار میشود. آنها در اینجا به تفریحاتی مانند گوندولا، سافاری، اسکی در شب و انیمیشن میپردازند.
گردآوری: بخش ورزشی بیتوته
yjc.ir
mosafernameh.com