ویژگی ها و مزایای فرش مشهد

مجموعه: فرش و گلیم

فرش مشهد

خصوصیات فرش مشهد

تاریخچه فرش مشهد

فرش زیبای مشهد گذشه تقریبا طولانی دارد و اولین علامت هایی که از آن دیده شده در دوره صفوی بوده است. درست است که نمی‌توانیم تاریخ دقیقی برای تاریخچه فرش زیبای مشهد مشخص کنیم ولی مطابق نوشته‌ها و مدارک نخستین فرش مشهد بین سال‌های ۹۹۹ تا ۱۰۳۸ هجری قمری به وجود آمده است.

قدیمی‌ترین نوع فرش تاریخی مشهد که حدود پنج صده قدمت دارد نوعی فرش نماز (سجاده) است که به وسیله شاه طهماسب به سلیمان باشکوه هدیه شده است. این فرش‌ها در سه درجه کیفیتی در کارگاه سلطان ابراهیم میرزا، فرزند سام میرزا و برادرزاده شاه طهماسب، بافته می‌شده است.

یکی از انواع درجه یک آن تا دو سال پیش در لندن بود و به عقیده بعضی در حال حاضر در اختیار کلکسیونر معروف، شیخ سعود آل ثانی قطری، است. تعدادی از نمونه‌های درجه دوم و سوم هنوز در موزه توپکاپی موجود می‌باشند. در قرن ۱۹ و ۲۰ فرش‌های مشهد تا حدی محبوبیت پیدا کرد که تبدیل به یکی از محصولات صادراتی ایران گردید؛ ولی این تنها صادرات نیست که نشان دهنده محبوبیت این نوع فرش است. بلکه در داخل ایران هم خیلی از مردم از فرش مشهد استفاده می‌کردند.

ویژگی ها فرش مشهد

مواد اولیه فرش مشهد

یکی از خصوصیات خیلی مهم فرش مشهد این است از با کیفیت‌ترین مواد استفاده می‌شود. نخ پنبه یکی از اصلی‌ترین مواد این فرش است . از این نظر که نخ پنبه‌های استفاده شده در فرش زیبای مشهد بسیار با کیفیت است، دوام و کارکرد فرش افزایش می یابد. کرک‌های فرش‌های مشهد هم از پشم تشکیل می‌شود.

پشم‌ها در این فرش به شدت صیقل داده می‌شوند تا کیفیت آن بالا رود و از طرف دیگر رنگ را بهتر به خود جذب کنند. بیشتر فرش‌های مشهد فقط از این دو ماده اولیه تولید می‌شوند؛ ولی بعضی وقتها، مخصوصا در نمونه‌های تاریخی و قدیمی‌تر، م بینیم که در تولید فرش تاریخی مشهد از ابریشم هم استفاده می‌شود. ابریشم کمک می‌کند تا فرش بافت نرم‌تر و لطیف‌تری داشته باشد. از سوی دیگر ابریشم بسیار براق است و جلوه خیلی زیبایی به فرش خواهد داد.

طراحی فرش مشهد

طراحی فرش مشهد

فرش مشهد خصوصیت های ظاهری خیلی خاص و جذابی دارد و می‌تواند به آسانی همه علاقمندان به هنر را مجذوب زیبایی‌های خود کند. در نقش‌ها و طرح‌های این فرش اغلب از گل‌های درشت شاه عباسی که ساقه‌های نازک و کم عرض نشسته‌اند استفاده می‌شود؛ ولی این طرح‌های طبیعی فقط طرح‌هایی نیستند که در این فرش دیده می‌شوند. یکی دیگر از خصوصیت های خیلی مهم فرش مشهد، طرح لچک ترنج که نوشته‌هایی در حاشیه آنها وجود دارد.

در فرش‌های مشهد از رنگ‌های جالی استفاده می‌شود. رنگ قرمزدانه که به صورت طبیعی و از بدن جانوران به دست می‌آید، در رنگ‌بندی فرش زیبای مشهد خیلی دیده می شود. رنگ عنابی هم خیلی رواج دارد و به جز آن، انواع رنگ‌های سبز، آبی و سرمه‌ای هم در رنگ‌بندی این فرش وجود دارند.

ویژگی‌های بافت فرش مشهد

ویژگی‌های بافت فرش مشهد

یکی از نکته های مهم‌ در فرش‌های مشهد، نوع بافت مخصوص آن‌ است. گرچه گره فارسی رایج تر است ولی نوع بافت فرش مشهد ترکیبی از دو نوع بافت فارسی و ترکی باف است. همین بافت سبب می‌گردد تا فرش‌های مشهد از استحکام بسیار زیادی برخوردار باشند.

دارهای فرش بافی هم همگی از نوع عمودی و ثابت هستند. متداول ترین ابعاد برای فرش‌های مشهد، فرش‌های ۶ متری، ۱۲ متری و ۱۵ متری هستند؛ ولی شما می‌توانید فرش مشهد را در اندازه های مختلفی خریداری کنید. تنوع ابعاد برای فرش مشهد آنقدر بالا است که شما حتی می‌توانید فرش‌هایی با مساحت بالای ۱۰۰ متر هم پیدا کنید. پود کشی هم در فرش مشهد به صورت دو پود است و در گروه فرش‌های لول بافت قرار می‌گیرد. این مسئله هم به محکمی و استقامت فرش کمک زیادی می‌کند.

مزایای فرش مشهد

همان‌ طور که گفتیم فرش زیبای مشهد خصوصیات و مزایای زیادی دارد. از طراحی‌های زیبا گرفته تا استفاده از مواد اولیه بسیار با کیفیت که همه سبب می‌شوند فرش مشهد شهرت خیلی زیادی داشته باشد. همه این ویژگی‌ها کمک می‌کنند تا کارآیی و استقامت فرش مشهد بسیار افزایش پیدا کند و مورد بسیار خوبی برای خرید باشد.

گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته