هنر لنج سازی
- مجموعه: هنرهای دستی و ترسیمی
لِنج گونهای از کشتی کوچک یا قایق بزرگ باری و مسافری است که در خلیج فارس و دریای عمان و اقیانوس هند دیده میشود. لنجها بر پایه قایقهای بادبانی رایج در خلیج فارس ساخته میشود با این تفاوت که به جای بادبان با موتور حرکت میکند. عرشه باز یا نیمهباز دارد. از دهه ۱۹۵۰ میلادی موتور بنزینی یا دیزل برای پیشراندن لنجها بکار رفت و امروز بیشتر لنجها موتور دارند.
کلمه لنج در فارسی از واژهٔ انگلیسی Launch گرفته شده، که خود آن نیز از واژهٔ اسپانیایی Lancha آمدهاست. در سواحل شرقی آفریقا آن را «دهو» میخوانند. در جنوب به کسانی که در کار ساخت لنج میباشند جلاف یا گلاف گفته میشود.به اتاق ناخدا قماره و به انبار پائینی خن گفته میشود. در ایران لنجها در کرانههای خلیج فارس بسیار یافت میشوند و لنجسازی یکی از صنایع بومی مردمان خلیج فارس است.
لنجسازى و قایقسازى از قدیمىترین و مهمترین صنایع دستى جنوب ایران است و سابقهٔ آن به دورهٔ افشاریه مىرسد. این صنعت در سالهاى اخیر به واسطهٔ افزایش مبادلات دریایى و صید ماهى از رونق زیادى برخوردار شده است. نیروى شاغل این صنعت منحصر به همان «گلافان»، (سازندگان لنج و قایق) قدیمى است. مصالح اولیهٔ مورد نیاز چوبهاى جنگلى مقاوم در مقابل رطوبت براى اسکلت و تختههاى مرغوب هندى به نام ساى براى بدنه آن است. بقیهٔ مصالح از محل تهیه مىشود. هنوز وسیلهٔ کار گلافان بسیار ابتدایى است که سبب کندى کار و کمى تولید سالیانه مىشود. مهمترین مراکز تولید این صنعت عبارتاند از بوشهر، بندر ریگ، بندر گناوه، جزیره شیف و برخى دیگر از بنادر جنوب ایران.
منبع:azsafar.com