بيمارى شاگاس چیست و چه علائمی دارد؟

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

بيمارى شاگاس نوعى بيمار مشترک بين انسان و حيوان است

بيمارى شاگاس؛ نشانه ها و علل آن 

بيمارى شاگاس چیست؟

بيمارى شاگاس (تريپانوزومياز Trypanosomiasis آمريکائي) نوعى بيمار مشترک بين انسان و حيوان است که عامل آن تريپانوزوماکروزى (Trypanosoma Cruzi) مى‌باشد؛ اين انگل فقط در آمريکا يافت مى‌شود. بيمارى شاگاس به انسان عمدتاً از طريق ساس‌هاى ردوويد (Reduviid Bug) آلوده صورت مى‌گيرد؛ اين ساس به‌طور غير يکنواخت از جنوب ايالات متحده تا جنوب آرژانتين ديده مى‌شود. عفونت تريپانوزوماى کروزى انسان، يک مشکل بهداشتى به‌ويژه در مناطق روستائى آمريکاى مرکزى و جنوبى محسوب مى‌شود.

علائم بیمارى شاگاس

اولین نشانه‌هاى بیمارى شاگاس حاد حداقل یک هفته پس از ایجاد عفونت به‌وجود مى‌آید. در نوع حاد بيمارى شاگاس علایم خفیفی وجود دارد که اغلب عبارتند از:

• تب

• احساس بیماری (ضعف)

• تورم از یک چشم

• منطقه قرمز تورم در محل گزش حشرات

علائم حاد بيمارى شاگاس خودبه‌خود از بین مى‌روند و پس از آن بیمار وارد فاز نامشخص یا بدون علامت عفونت تریپانوزوماکروزى مزمن مى‌شود. شاگاس مزمن و علامت‌دار سال‌ها یا حتى ده‌ها سال بعد ظهور مى‌کند و علایم آن عمدتا به صورت زیر است:

·بیماری یبوست

·مشکلات گوارشی

· درد در شکم

· مشکلات بلع

· مشکلات قلبی

علل و عوامل خطرساز بيمارى شاگاس

راه اصلی انتقال بيمارى شاگاس از راه نیش انواعی ساس (خانواده Reduviidae) است ولی می‌تواند با تزریق خون آلوده، پیوند اعضا و از مادر به جنین نیز انتقال یابد. در عین حال بيمارى شاگاس در قاره آمریکا (مکزیک و آمریکای مرکزی) اندمیک است.

پیشگیری از بيمارى شاگاس

مهمترین راه پیشگیری از بيمارى شاگاس کنترل حشرات و ساسها  با حشره کش ها در منازل مسکونی می باشد.

تشخيص بيمارى شاگاس

 راه اصلی انتقال بيمارى شاگاس از راه نیش حشراتی به نام ساس بوسه‌زن است

تشخيص بيمارى شاگاس حاد نياز به ديدن انگل دارد که ممکن است در بررسى بافى‌کت يا خون تازه يا اسمير نازک يا ضخيم خون يافت شود. اگر مشاهده مستقيم برای تشخیص بيمارى شاگاس موفقيت‌آميز نبود، مى‌توان از تلقيح به موش و کشت در محيط‌هاى اختصاصى کمک گرفت. بيمارى مزمن شاگاس با کمک سرولوژى تشخيص داده مى‌شود. CF، ايمونوفلورسانس، و اليزا همگى موجود هستند اما مثبت کاذب آنها زياد است. به همين علت توصيه مى‌شود که هر تست مثبت را با دو تست ديگر تأييد نمود.

علایمی که در معاینه فیزیکی می توان بيمارى شاگاس را توسط آن  تشخیص داد و یا به آن مشکوک شد عبارت است از:

- کاردیومیوپاتی

- بزرگ شدن کبد و طحال

- بزرگ شدن گره های لنفاوی

- ضربان قلب نامنظم (آریتمی)

- تند شدن ضربان قلب (تاکی کاردی)

تست های آزمایشگاهی تشخیص بيمارى شاگاس شامل:

° کشت خون

° عکس قفسه سینه با اشعه ایکس

° اکو کاردیوگرافی

° نوار قلب (ECG)

° روشهای آزمایشگاهی وابسته به آنزیم  (ELISA)

° اسمیر خون محیطی

درمان بیماری شاگاس یا تریپانوزومیازیس آمریکایی

فاز حاد و فعال بیماری Chagas باید درمان شود. نوزادان متولد شده در صورت ابتلا به بيمارى شاگاس نیز باید درمان شوند. 

دو داروی مورد استفاده برای درمان بيمارى شاگاس عبارتند از: benznidazole و nifurtimox.  هر دوی این داروها دارای عوارض جانبی می باشند که صرفا می بایست توسط پزشک تجویز شده و زیر نظر پزشک استفاده شوند.

عوارض بيمارى شاگاس

یکی از عوارض بيمارى شاگاس نارسایی قلبی و ضربان غیرطبیعی قلب می باشد

 * کاردیومیوپاتی از عوارض بيمارى شاگاس می باشد.

* از جمله عوارض بيمارى شاگاس که می توان نام برد بزرگ شدن روده بزرگ (megacolon) است.

* بزرگ شدن  مری همراه با مشکلات بلع (megaesophagus) نیز از عارضه های بيمارى شاگاس می باشد.

* از دیگر عوارض بيمارى شاگاس بیماری قلبی  و  نارسایی قلبی است.

* سوء تغذیه نیز ناشی از بيمارى شاگاس است.

* ضربان غیرطبیعی قلب (آریتمی، تاکی کاردی بطنی) می تواند ناشی از بيمارى شاگاس باشد و ممکن است باعث مرگ ناگهانی شود. هنگام  ایجاد نارسایی قلبی، مرگ معمولا در عرض چند سال رخ می دهد.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته

منابع:

iran.pezeshk.us

arash9172.blogfa.com