آزمایش خون ALT یا SGPT: نحوه انجام ، مقادیر نرمال و تفسیر نتایج
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
آزمایش ALT چیست؟
آزمایش آلانین آمینوترانسفراز (ALT) یک آزمایش خون است که آسیب کبدی را بررسی می کند. پزشک شما می تواند از این آزمایش برای بررسی اینکه آیا بیماری، دارو یا آسیبی به کبد شما آسیب رسانده است یا خیر، استفاده کند. پزشکان اغلب آزمایش ALT را همراه با سایر آزمایشات کبدی انجام می دهند. به طور معمول، سطح ALT در خون پایین است. اگر کبد شما آسیب دیده باشد، ALT بیشتری در خون شما ترشح می کند و سطح آن افزایش می یابد.
نام کامل آزمایش ALT
آزمایش آلانین آمینوترانسفراز (ALT)
نام های دیگر آزمایش ALT
• آزمایش آلانین آمینوترانسفراز
• سرم گلوتامیک-پیروویک ترانس آمیناز (SGPT)
• GPT
نوع نمونه آزمایش ALT
خون
نحوه انجام آزمایش ALT
یک پرستار یا متخصص آزمایشگاه نمونه خون شما را معمولاً از رگ بازوی شما می گیرد. آنها ابتدا نواری را دور قسمت بالایی بازوی شما می بندند تا رگ شما پر از خون و متورم شود. سپس محل را با یک ماده ضد عفونی کننده تمیز می کنند و یک سوزن در رگ شما قرار می دهند. خون شما در یک ویال یا لوله جمع می شود.
آزمایش خون فقط چند دقیقه طول می کشد. بعد از اینکه خون شما گرفته شد، متخصص آزمایشگاه سوزن و باند را برمی دارد، سپس یک تکه گاز و بانداژ را روی نقطه ای که سوزن وارد آن شده است قرار می دهد تا خونریزی را متوقف کند.
خطرات و عوارض انجام آزمایش ALT
آزمایش خون ALT بی خطر است. خطرات معمولا جزئی هستند و می توانند شامل موارد زیر باشند:
- خون ریزی
- کبودی
- عفونت
- درد خفیف هنگام وارد کردن سوزن
- غش کردن یا احساس سرگیجه
زمان و شرایط انجام آزمایش ALT
برای آزمایش ALT نیازی به آمادگی خاصی ندارید. ممکن است پزشک از شما بخواهد چند ساعت قبل از انجام آزمایش از خوردن یا نوشیدن خودداری کنید.
آزمایش ALT در چه مواردی تجویز میشود؟
پزشک شما ممکن است آزمایش خون ALT را به عنوان بخشی از یک معاینه روتین تجویز کند. آزمایش ALT معمولاً با گروهی از آزمایشهای دیگر عملکرد کبد انجام میشود که بررسی میکنند کبد شما چقدر خوب کار میکند. این آزمایشات همچنین ممکن است در صورت داشتن علائم آسیب کبدی، مانند:
- تهوع و استفراغ
- کمبود اشتها
- خستگی
- ضعف
- زردی ، وضعیتی که باعث زرد شدن پوست و چشمها میشود.
- تورم و/یا درد در شکم (شکم)
- تورم در مچ پا و پاها
- ادرار تیره رنگ و / یا مدفوع روشن
- خارش مکرر
در صورت وجود خطر بالای آسیب کبدی به دلایل زیر ممکن است پزشک شما آزمایش خون ALT را تجویز کند:
- سابقه خانوادگی بیماری کبد
- اختلال سوء مصرف الکل (AUD)
- چاقی
- دیابت
- مصرف داروهای خاصی که می توانند باعث آسیب کبدی شوند.
- هپاتیت یا قرار گرفتن در معرض هپاتیت
داروها و عوامل مداخله گر برای انجام آزمایش ALT
• بسیاری از انواع مختلف داروها (داروهای مسکن بدون نسخه، به ویژه استامینوفن) و مکملها این پتانسیل را دارند که بر سطح ALT شما تأثیر بگذارند. قبل از انجام آزمایش، داروها یا مکمل های غذایی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. در برخی موارد، ممکن است به شما گفته شود که مصرف برخی داروها را قبل از انجام آزمایش متوقف کنید.
• از آنجایی که ALT در ماهیچه ها نیز وجود دارد، ورزش شدید نیز می تواند بر سطح ALT شما تأثیر بگذارد، بنابراین اگر مرتباً تمرینات بدنی سختی انجام می دهید، زودتر به پزشک خود اطلاع دهید.
• مردان معمولاً سطوح بالاتری از ALT دارند که اعتقاد بر این است که به تفاوت های هورمونی مربوط می شود.
• سطح ALT می تواند در طول چرخه قاعدگی افزایش یا کاهش یابد.
• تمایل به کاهش سطح ALT با افزایش سن وجود دارد، اگرچه دلیل دقیق آن مشخص نیست.
تفسیر آزمایش ALT
آزمایش خون ALT اغلب به عنوان بخشی از گروهی از آزمایشات عملکرد کبد انجام می شود. تست های عملکرد کبد چندین پروتئین، مواد و آنزیم های مختلف را اندازه گیری می کند که نشان می دهد کبد شما چقدر خوب کار می کند. پزشک شما معمولاً نتایج ALT شما را با نتایج سایر آزمایشات کبد مقایسه می کند تا سلامت کبد شما را ارزیابی کند و تصمیم بگیرد که آیا برای تشخیص به آزمایشات دیگری نیاز دارید یا خیر.
گزارش آزمایش باید دارای خطی باشد که هم سطح ALT شما و هم محدوده مرجعی را که آزمایشگاه برای طبقهبندی سطوح ALT به عنوان نرمال یا غیر طبیعی استفاده میکند، نشان دهد. در بیشتر موارد، ALT بر حسب واحد در لیتر (U/L) یا واحد بین المللی در لیتر (IU/L) اندازه گیری می شود.
• سطوح کمی بالای ALT ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- سوء مصرف الکل
- سیروز (آسیب طولانی مدت و اسکار کبد)
- مونونوکلئوز
- داروهایی مانند استاتین ها ، آسپرین و برخی داروهای خواب آور
• سطوح ALT نسبتاً بالا ممکن است به دلایل زیر باشد:
- بیماری مزمن کبدی
- سوء مصرف الکل
- سیروز
- انسداد مجاری صفراوی
- حمله قلبی یا نارسایی قلبی (زمانی که قلب شما نمی تواند خون کافی را به بدن پمپ کند)
- آسیب کلیه
- آسیب عضلانی
- آسیب به گلبول های قرمز
- گرمازدگی
- ویتامین A بیش از حد
• سطوح بسیار بالای ALT می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- هپاتیت حاد ویروسی
- مصرف بیش از حد داروهایی مانند استامینوفن (تیلنول)
- سرطان کبد
- سپسیس
مقادیر نرمال آزمایش ALT
بزرگسالان | کودکان | |
نرمال | <36 U/L | 10-40 IU/L |
بالا |
36 U/L> 1000 U/L سطوح بسیار بالایی هستندو ممکن است نشانه آسیب کبدی یا هپاتیت باشند.
|
بیش از 40 IU/L که ممکن است نشانه التهاب کبد باشد |
سوالات رایج در رابطه با آزمایش ALT
• آیا باید نگران ALT باشم؟
به طور کلی، سطوح بالای ALT ممکن است نشانه آسیب کبدی ناشی از هپاتیت، عفونت، سیروز، سرطان کبد یا سایر بیماری های کبدی باشد . این آسیب همچنین ممکن است ناشی از کمبود جریان خون به کبد یا برخی داروها یا سموم باشد.
• آیا افزایش ALT موقتی است؟
افزایش آنزیم های کبدی ممکن است در طول آزمایش خون معمول کشف شود. در بیشتر موارد، سطح آنزیم های کبدی فقط به طور خفیف و به طور موقت افزایش می یابد.
• آیا استرس ALT را افزایش می دهد؟
ثابت شده است که استرس و اضطراب در افزایش سطح آنزیم های کبدی نقش دارند، زیرا می توانند جریان خون به کبد را کاهش دهند.
• آیا روزه گرفتن سطح ALT را کاهش می دهد؟
با ادغام داده ها، شواهد روشنی ارائه می کنیم که روزه می تواند BW، BMI، ALT و AST را کاهش دهد.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
• نتایج آزمایش ALT ممکن است به تشخیص تفاوت بین آسیب ناشی از مشکلات حاد (ناگهانی) کبدی و مشکلات مزمن (طولانی مدت) کبد کمک کند. اما مقدار ALT در خون شما به میزان آسیب کبد شما ارتباطی ندارد.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته