ضرر غبار ماه کمتر از آلودگی هوای شهری است
- مجموعه: اخبار علمی و آموزشی
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۴ ۲۰:۰۰

به گزارش ایسنا به نقل از اسپیس، ممکن است غبار ماه به آن اندازه که تصور میشد برای انسان مضر نباشد.
«برایان الیور»(Brian Oliver) استاد برجسته علوم زیستی در «دانشگاه فناوری سیدنی»(UTS) گفت: این نتایج به اثبات ایمنی بازگشت انسان به ماه کمک میکنند.
نگرانیها در مورد سمی بودن غبار ماه در طول ماموریتهای «آپولو»(Apollo) مطرح شد. غبار ماه دارای بار الکتریکی ساکن است که به آن امکان میدهد تا به لباس فضانوردان بچسبد. پس از این که فضانوردان از پیادهروی روی ماه به داخل فضاپیمای خود بازگشتند، غبار در کابین پخش و استنشاق شد و مشکلات تنفسی را برای فضانوردان پدید آورد که پس از حدود ۲۴ ساعت برطرف شدند. «هریسون اشمیت»(Harrison Schmitt) فضانورد ماموریت آپولو ۱۷، این مشکل را مانند ابتلا به «تب یونجه قمری» توصیف کرد که با سوزش چشم، عطسه و گلودرد همراه است. علاوه بر این، روی زمین نیز جراح پرواز آپولو پس از باز کردن لباسهای فضایی استفادهشده، مشکلات مشابهی را گزارش کرد. آنها گزارش دادند که علائم پس از هر ماموریت بدتر میشود و این نشان میدهد قرار گرفتن مکرر در معرض غبار ماه، میزان سمی بودن آن را تشدید میکند.
با وجود این، شواهد روایی، معیار کمی برای سنجش آسیبهای احتمالی غبار ماه به انسان نیستند. «میکائلا اسمیت»(Michaela Smith) دانشجوی مقطع دکتری در گروه تحقیقات تنفسی دانشگاه فناوری سیدنی، بررسی این موضوع را آغاز کرد.
اسمیت آزمایشهایی را با استفاده از دو شبیهسازی از غبار واقعی ماه انجام داد زیرا نمونههای واقعی غبار ماه محدود هستند. نمونههای شبیهسازیشده در آزمایشهای اسمیت مشابه غبار ماه بودند که به ترتیب در دشتهای آتشفشانی تاریک و ارتفاعات باستانیتر ماه یافت میشوند. ذرات شبیهسازیشده کوچکتر از ۲.۵ میکرون به اندازهای کوچک هستند که میتوان آنها را استنشاق کرد و سپس در مجاری هوایی تحتانی ریهها به دام انداخت. اسمیت برای نمایش ریهها، غبار شبیهسازیشده را به دو نوع متفاوت از سلولهای ریه شامل سلولهای برونشی و آلوئولی وارد کرد که به ترتیب نمایانگر نواحی فوقانی و تحتانی ریهها هستند.
سپس، اسمیت همان آزمایش را با ذرات معلق موجود در هوا که از یک خیابان شلوغ سیدنی نمونهبرداری شده بودند، انجام داد و اثرات غبار ماه را با آلودگی هوا مقایسه کرد.
اسمیت دریافت که اگرچه شکل نامنظم و زبری غبار ماه هنوز ریهها را تحریک میکند اما اثرات آن به طور قابل توجهی کمتر از آلودگی هواست.
اسمیت گفت: تمایز قائل شدن بین یک ماده محرک فیزیکی و یک ماده بسیار سمی، مهم است. یافتههای ما نشان میدهند که اگرچه غبار ماه ممکن است به تحریک فوری مجاری هوایی منجر شود اما به نظر نمیرسد خطری را برای افراد مبتلا به بیماریهای مزمن و بلندمدت مانند «سیلیکوزیس»(Silicosis) ایجاد کند که توسط موادی مانند غبار سیلیس در یک محل ساختوساز ایجاد میشود.
این خبر خوبی برای ناساست که هنوز چالشهای ناشی از غبار ماه را برای سلامتی جدی میگیرد زیرا این آژانس فضایی در حال برنامهریزی برای ماموریت «آرتمیس ۳»(Artemis 3) است که هدف آن بازگرداندن انسانها به سطح ماه برای اولین بار از سال ۱۹۷۲ خواهد بود.
برای مثال، یک راهبرد این است که لباسهای فضانوردان به قسمت بیرونی ماهنشین متصل شود و فضانوردان از طریق یک دریچه هوا به ماهنشین وارد و از آن خارج شوند، بدون این که غبار ماه به لباسهای داخل کابین بچسبد. با وجود این، به لطف پژوهش اسمیت، مشکل غبار ماه شاید دیگر به آن اندازه که پیشبینی میشد جدی نباشد.
یافتههای پژوهش اسمیت در مجله «Life Sciences in Space Research» به چاپ رسید.