احادیثی گهربار درباره اسراف
- مجموعه: احادیث و سخنان بزرگان
احادیثی گهربار درباره اسرف
1- اسراف چيست؟
قال الصادق عليه السلام:
انما الاسراف فيما اتلف المال و اضر بالبدن.
قيل: فما الاقتار؟ قال:
اكل الخبز و الملح و انت تقدر على غيره.
امام صادق عليه السلام فرمود:
اسراف آنست كه انسان مالش را از بين ببرد و به بدنش صدمه بزند «مثل سيگار كشيدن » عرض شد پس اقتار چيست؟
فرمود: اينست كه غذايت نان و نمك باشد در صورتيكه قدرت دارى غذاى مناسبترى بخورى.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 1
------------------------------------
2- زيادى آب خوردن را نبايد دور ريخت
قال الصادق عليه السلام:
من شرب من ماء الفرات و القى بقية الكوز خارج الماء فقد اسرف.
امام صادق عليه السلام فرمود:
كسى كه آبى را از نهر فرات «گوارا» براى خوردن بردارد و بعد از نوشيدن، زيادى آنرا بيرون بريزد اسراف كرده است.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 3
------------------------------------
3- پائين ترين مرتبه اسراف
عن ابى عبدالله عليه السلام قال:
ادنى الاسراف هراقة فضل الاناء و ابتذال ثوب الصون و القاء النوى.
امام صادق عليه السلام فرمود:
پائين ترين مرتبه اسراف عبارتست از:
1- دور ريختن آبى كه از آشاميدن اضافه آمده است.
2- اينكه لباس كار و لباس بيرونى، يكى باشد.
3- بدور انداختن هسته خرما پس از خوردن خرما «چون از هسته خرما ماده غذائى براى شتران تهيه مى شد»وسائل الشيعه، ح 3، باب 28، ص 374.
------------------------------------
4- ميوه نيم خورده
روى انه نظر الصادق عليه السلام الى فاكهة قد رميت من داره لم يستقص اكلها فغضب و قال: ما هذا ان كنتم شبعتم فان كثيرا من الناس لم يشبعوا فاطعموه من يحتاج اليه.
نقل شده است كه امام صادق عليه السلام مشاهده كرد ميوه اى را نيم خورده از خانه بيرون انداخته اند، خشمگين شد و فرمود:
اگر شما سير هستيد خيلى از مردم گرسنه اند خوب بود آنرا به نيازمنديش مى داديد.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث4
------------------------------------
5- هر چه از سفره افتاد برداريد
عن ابى عبدالله عليه السلام قال:
انى اجد الشيئ اليسير يقع من الخوان فاعيده فيضحك الخادم.
از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمود:
من هر گاه چيز كمى هم از سفره مى افتد آنرا برمى دارم و اين كار باعث تعجب خادم مى شود و خادم مى خندد.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 7
------------------------------------
6- سلامتى كجاست؟
قال اميرالمؤمنين عليه السلام:
كلوا ما سقط من الخوان فانه شفآء من كل داء باذن الله عز و جل لمن اراد ان يستشفى به.
اميرمؤمنان عليه السلام فرمود:
آنچه را كه از سفره افتاده برداريد و بخوريد، زيرا آن دواى هر دردى است كه خدا بخواهد آن را التيام بخشد براى كسى كه به نيت شفاء بخورد.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 9، بنقل از نهج البلاغه
------------------------------------
7- بى نيازى جاودانه
قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم:
من تتبع ما يقع من مائدة فاكله ذهب عنه الفقر و عن ولده و ولد ولده الى السابع.
پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
كسى كه جستجو كند و آنچه از سفره افتاده بردارد و بخورد، فقر و تنگدستى از خودش و اولادش تا هفت پشت رخت بر مى بندد.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 8.
------------------------------------
8- نشانه هاى اسراف كننده
عن ابى عبدالله عليه السلام قال:
للمسرف ثلاث علامات يشترى ما ليس له و يلبس ما ليس له و ياكل ما ليس له.
امام صادق عليه السلام فرمود:
اسراف كننده را سه نشانه است:
چيزهائى را مى خرد و مى پوشد و مى خورد كه در شان او نيست.
تفسير نور الثقلين، جلد 1، سوره انعام، ص 772
------------------------------------
9- نشانه مؤمن
قال ابو عبدالله عليه السلام:
صفة المؤمن... لا يبذر و لا يسرف بل يقتصد.
امام صادق عليه السلام فرمود:
انسان مؤمن اسراف و زياده روى نمى كند بلكه ميانه روى را پيشه خود مى سازد.
مجموعة الاخبار، الباب 30، حديث1
------------------------------------
10- روش پيامبر
روى انه كان رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم ياكل الرطب و يطعم الشاة النوى.
روايت شده است پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله و سلم وقتى خرما مى خوردند، هسته آنرا به گوسفند مى دادند.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 5
------------------------------------
11- اسلام و ميانه روى
عن عامر بن جذاعة قال:
جاء رجل الى ابى عبدالله عليه السلام فقال له:
اتق الله و لا تسرف و لا تقتر و لكن بين ذلك قوام، ان التبذير من الاسراف، قال الله عز و جل، و لا تبذر تبذيرا.
از عامر بن جذاعة نقل شده است كه گفت: مردى آمد خدمت امام صادق عليه السلام حضرت باو فرمود:
تقواى الهى پيشه كن، اسراف نكن و بر خود هم سخت مگير و ميانه روى مايه استوارى است، تبذير همان اسراف است كه خداوند درباره آن فرموده: تبذير و زياده روى نكن.
تفسير نور الثقلين، ج 2، سوره اسراء، ص 56
------------------------------------
12- كار شيطانى
عن كتاب ابى محمد العسكرى عليه السلام الى محمد بن حمزة و بشارته بالغنى و قوله له: و عليك بالاقتصاد و اياك و الاسراف فانه من فعل الشيطنة.
امام حسن عسگرى عليه السلام به محمد بن حمزه نامه اى نوشته و او را به ثروت و بى نيازى مژده داده و به او فرمود:
بر تو باد ميانه روى و پرهيز از اسراف زيرا اسراف از كارهاى شيطانى است.
بحار الانوار، 50: ص 292 ح 66
------------------------------------
13- عامل نياز و بى نيازى
قال ابو عبدالله عليه السلام:
يا عبيد،ان السرف يورث الفقر و ان القصد يورث الغنى.
امام صادق عليه السلام به عبيد فرمود:
اسراف و زياده روى باعث فقر و تنگدستى مى گردد و ميانه روى موجب ثروت و بى نيازى مى شود.
وسائل الشيعه، ج 15، ص 258
------------------------------------
14- دور انداختن هسته خرما
عن ابى عبدالله عليه السلام قال:
ان القصد امر يحبه الله عز و جل و ان السرف يبغضه حتى طرحك النواة فانها تصلح لشيئ و حتى صبك فضل شرابك.
از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه فرمود:
ميانه روى را خداوند متعال دوست دارد و اسراف و زياده روى مورد خشم اوست حتى اگر اسراف در انداختن هسته خرمائى باشد كه قابل مصرف است يا زيادى آبى كه خورده شده، باشد.
تحف العقول، ص 301
------------------------------------
15- ميانه روى و بقاء نعمت
عن موسى بن جعفر عليه السلام:
و من اقتصد و قنع بقيت عليه النعمة و من بذر و اسرف زالت عنه النعمة.
امام موسى بن جعفر عليه السلام فرمودند:
كسى كه در زندگى ميانه روى و قناعت ورزد، نعمت او باقى مى ماند و آنكه با ريخت و پاش و اسراف زندگى كند نعمتش از بين مى رود.
تحف العقول، ص 301
------------------------------------
16- ميانه روى حسنه و اسراف گناه است
قال ابو جعفر لابى عبد الله عليه السلام:
يا بنى! عليك بالحسنة بين السيئتين تمحوهما قال: كيف ذلك يا ابة؟
قال: مثل قوله،«و الذين اذا انفقوا لم يسرفوا و لم يقتروا»
امام باقر عليه السلام به فرزندش امام صادق عليه السلام فرمود:
بر تو باد به انجام كار خيرى كه وسط دو كار بد قرار گرفته و آن دو را از بين مى برد، امام صادق سؤال كرد، چگونه چنين چيزى ممكن است؟ امام فرمود:
همانطور كه قرآن مى گويد مؤمنين كسانى هستند كه وقتى انفاق مى كنند زياده روى و سختگيرى نمى كنند. (بنابراين اسراف و سختگيرى هر دو گناه است و حد وسط آن يعنى ميانه روى حسنه است بر تو باد به آن حسنه كه بين آن دو گناه است).
تفسير نور الثقلين، جلد 4، سوره فرقان، ص 27
------------------------------------
17- بيمه ميانه روعن
ابن ميمون قال سمعت ابا عبد الله عليه السلام، يقول:
ضمنت لمن اقتصد ان لا يفتقر.
ابن ميمون گفت شنيدم كه امام صادق عليه السلام فرمود:
هر كسى كه در زندگى خود ميانه رو باشد من ضمانت مى كنم او را كه هرگز تهى دست نشود.
خصال صدوق، باب الواحد، حديث 32
------------------------------------
18- عامل فراوانى و تباهى ثروت
قال اميرالمؤمنين عليه السلام:
القصد مثراة و السرف مثواة.
على عليه السلام فرمود:
اعتدال در خرج كردن «ميانه روى » موجب فراوانى مال و ثروت و اسراف باعث تباهى و نابودى آن است.
وسائل الشيعه، ج 15، ص 258
------------------------------------
19- ميانه روى عامل رستگارى
قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم:
ثلاث منجيات، فذكر الثالث القصد فى الغنى و الفقر.
پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
سه چيز باعث نجات و رستگارى است و در مورد سومى خاطر نشان ساخت، رعايت اعتدال در حال فقر و توانگريست.
وسائل الشيعه، ج 15، ص 258
------------------------------------
20- عامل فراوانى رزق و محروميت
قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم:
من اقتصد فى معيشته رزقه الله و من بذر حرمه الله.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
كسى كه در زندگى ميانه روى را رعايت نمايد خداوند او را روزى مى دهد و كسى كه اسراف و زياده روى كند، او را محروم مى سازد.
وسائل الشيعه، ج 15، ص 259
منبع : tebyan-zn.ir