زندگینامه صهیب بن سنان یکی از اصحاب پیامبر (ص)

مجموعه: زندگینامه بزرگان دینی

زندگینامه صهیب بن سنان

آشنایی با زندگی نامه صهیب بن سنان

چکیده ای از زندگی نامه صهیب بن سنان :

نام : صُهَیْب بْنُ سِنَان بْنُ مالكٍ بن عبد عَمْرو بْن عَقِیل بْنُ عامِر

لقب : رومی

کنیه : ابویحیی

مهاجر/انصار : مهاجر

درگذشت : (۳۸ق) بنابر نقل مشهور

محل دفن : بقیع

زمان اسلام آوردن : از نخستین مسلمانان

حضور در جنگ ها : تمامی غزوات پیامبر (ص)

هجرت به : مدینه

دلیل شهرت : یکی از اصحاب پیامبر

دیگر فعالیت ها : بیعت نکردن با حضرت علی (ع)

زندگی نامه صهیب بن سنان :

اطلاعات زیادی از زندگی ایشان در دسترس نمی باشد. اما همه ی اطلاعاتی را که در دسترس داشته ایم برای شما آورده ایم.

تقریباً 20 سال قبل از ورود اسلام، مردی عرب یمنی الاصل به نام سنان بن مالک، از طرف پادشاه ایران، کسری (خسرو) فرماندار محلی در عراق امروزی به نام ابلّه بود.

روزی رومیان به سرزمین خود ابلّه حمله کردند و ارواح بسیاری را اسیر کردند و غنایم بسیار را با خود بردند. در میان آن ارواح اسیر، یکی از بچه های والی ابلّه بود. بچه را صهیب می نامیدند. صهیب کوچک پس از آن دوران کودکی خود را در میان رومیان گذراند.

او بعداً توسط یک تاجر عرب (زید بن حارثه) خریداری شد و او را به مکه آورد و به بردگی فروخت. در مکه مردی به نام عبدالله بن جدعان، صهیب بن سنان را خرید. صهیب در کنار او تیراندازی با تیر (برای جنگ) و تجارت (برای امرار معاش) را آموخت.

با این اوصاف می توان استدلال کرد که صهیب که در سنین جوانی خود بزرگ شده بود از نظر نژاد عرب، زادگاهش ایرانی بود (چنانکه در ابلّه عراق به دنیا آمد) و از نظر تربیت رومی بود.

صهیب بن سنان که بود ؟

او را صهیب الرومی (رومی) می نامیدند. اما او در اصل یک عرب بود، با ریشه یمنی.

نام بلند او صُهَیْب بْنُ سِنَان بْنُ مالكٍ بن عبد عَمْرو بْن عَقِیل بْنُ عامِر بود. مادرش سَلْمَی بِنْتُ قَعِید بود.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله او را «ابو یحیی» نامیدند. لقبی که صهیب بن سنان برای همیشه به آن افتخار کرد.

تخمین زده شده است در زمان اسلام، صهیب بن سنان 19 سال داشت. یعنی بر آورد می شود، 21 سال از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله کوچکتر است.

درباره ی صهیب بن سنان

صهیب بن سنان قبل از اسلام

صهیب بن سنان در دوران بردگی، هوش فوق العاده ای از خود نشان داد. صهیب علاوه بر هوش و ذکاوت، فردی با صفا و کمال نیز بود. این هوش او همراه با صداقت و کمال گرایی او، تحسین استادش عبدالله بن جدعان را برانگیخت.

بنابراین، ارباب تصمیم گرفت او را آزاد کند. این پایان کار نبود. سپس استاد او را شریک تجاری خود می کند. این نقطه عطفی در زندگی صهیب در سنان بود. با این اوصاف، طولی نکشید که او از طبقه متوسط ​​در مکه بالاتر رفت.

صهیب قبل از برگزیده شدن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با او رابطه شخصی داشت. بنابراین برای او آسان بود که به پیامبر صلی الله علیه و آله برسد و به سخنان او گوش دهد و تصمیم بگیرد.

صهیب بن سنان اسلام  را می یابد

وقتی اسلام آمد، این موضوع را شنید و تصمیم گرفت که از خود پیامبر (ص) بشنود. در این هنگام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با پیروان خود گرد هم آمدند و در دارالارقم به راهنمایی و تعلیم آنان پرداختند. پس صهیب تصمیم گرفت برای شنیدن سخنان پیامبر به دارالارقم برود. در راه، به عمار بن یاسر برخورد کرد که او هم می خواست به سخنان پیامبر گوش دهد و در مورد اسلام تصمیم بگیرد.

آن دو وارد شدند و به سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله گوش دادند و در همان حال اسلام را پذیرفتند. این باعث می شود که صهیب بن سنان و عمار بن یاسر در رده 20 نفر اول مسلمانان قرار گرفتند.

صهیب بن سنان مورد آزار و اذیت قریش قرار گرفت

همانطور که به درستی حدس زدید، صهیب بن سنان نیز مورد دشمنی ظالمان قریش قرار گرفت. اینها کسانی بودند که می ترسیدند در صورت گسترش اسلام در مکه، اعتبار اجتماعی و همچنین نقش رهبری خود را از دست بدهند.

پس صهیب بن سنان از جمله کسانی بود که در صحرای عربستان در زیر گرمای نور خورشید قرار گرفتند.

این امر ادامه یافت تا اینکه مسلمانان اجازه پیدا کردند پس از حبشه به مدینه مهاجرت کنند.

آشنایی با صهیب بن سنان

صهیب بن سنان به سوی خدا هجرت کرد

صهیب بن سنان به مدینه مهاجرت کرد. اما نه قبل از هجرت پیامبر. او در واقع امیدوار بود و برنامه ریزی می کرد که در جمع پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم با سیدونه ابوبکر رضیة الله عنه باشد . اما مایه تاسف بود که وقتی مکه را برای هجرت ترک کرد، جمعی از مردم (مکه) به سراغش آمدند و سعی کردند او را از هجرت باز دارند.

با اینکه صهیب تیراندازی عالی بود، به آنها این اختیار را داد که یا با او بجنگند، یا او را تنها بگذارند تا به سفر هجرت ادامه دهد. او به آنها قول داد که اگر او را به حال خود رها کنند، به آنها نشان دهد که مال خود را کجا پنهان کرده است تا بروند آن را ببرند. آنها با دومی موافقت کردند. پس به آنها نشان داد که تمام ثروتش در مکه کجاست و سپس به سفر خود ادامه داد.

آن حادثه، صهیب را از پایین ترین طبقه ی درآمدی، پایین تر از طبقه ی متوسط ​​کشید. اما این کار برای هر کسی است که برای ایمان خود زندگی کند.

پیامبر صلی الله علیه و آله پس از رسیدن به قبا، مدینه، یک وحی در رابطه با دیدار او دریافت کرده بود. از این رو ایشان صهیب را با بهترین مژده ای که هر کسی می خواهد از پیامبر صلی الله علیه و آله دریافت کند، استقبال کرد. پیامبر با هیجان از او استقبال کرد:

رَبِحَ البَيعُ أبا يَحيى!

«اى ابو يحيى، معامله سود كرد!»

نقل شده است که آیه زیر برای تصدیق تصمیم صهیب بن سنان نازل شده است:

وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّـهِ ۗ وَاللَّـهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ ﴿٢٠٧﴾ـ

«اما دیگرانی هستند که خود را وقف رضای خدا می کنند. خداوند نسبت به بندگانش مهربان است.» (سوره بقره، 2:207).

پیامبر صلی الله علیه و‌ آله و سلم در جریان اخوت در مدینه، بین صهیب بن سنان و الحارث بن السمّه در مدینه شریک شد.

صهیب بن سنان در تمام جنگ‌هایی که پیامبر صلی الله علیه و‌ آله و سلم شرکت می کرد و در کنار پیامبر اکرم صلی الله علیه و‌ آله و سلم بود.

صهیب پس از رحلت پیامبر (ص)

پس از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و‌ آله و سلم، سیدونه صهیب بن سنان بقیه ی عمرش را در مدینه گذراند.

او به مردی با فداکاری بسیار معروف بود. علاوه بر این، او مردی بسیار سخاوتمند بود. سخاوت او بسیار زیاد بود که هر چه از بیت المال می گرفت صدقه می داد. تا آنجا كه سيدونه عمر به او گفت: می بينم كه تو در سخاوتت افراط می كنی. و سیدونه صهیب پاسخ داد که از پیامبر صلی الله علیه و آله شنیدم که می فرمودند :

خِیَارُکُم مَنْ أَطْعَمَ الطَّعَامَ، وَ رَدَّ السَّلامَ

«بهترین شما کسی است که به دیگران غذا می دهد و سلام می دهد.»

وقتی به سیدونه عمر حمله شد و چاقو خورد، نتوانست نماز جماعت را بخواند. پس صهیب بن سنان را به امامت (موقت) منصوب کرد. صهیب به امامت مسلمانان در نماز ادامه داد تا اینکه عثمان به عنوان جانشین سیدونه عمر بن الخطاب رضی الله عنهم انتخاب شد.

صهیب در فتنه

بر خلاف عمار بن یاسر که با علی بن ابیطالب (ع) طرف شد، صهیب بن سنان از جمله اصحاب متعدد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که پس از رحلت پیامبر (ص) ترجیح داد از فتنه های رخ داده دوری کند.

او تا زمان رحلتش از دخالت های سیاسی کناره گیری کرد.

خانواده ی صهیب بن سنان

صهیب بن سنان از اصحابی بود که یک بار ازدواج کرد. همسرش رعیت بنت ابی امیه بود.

گزارش شده است صهیب بن سنان دارای سه فرزند است. آنها عبارتند از:

• حبیب

• زیاد

• حمزه

صهیب بن سنان رومی کیست ؟

روایت حدیث صهیب بن سنان

در ادامه برخی از احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از صهیب بن سنان آمده است.

حدیث شماره 1

امام مسلم از روايت سيدونه صهيب بن سنان نقل می كند كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) می ‌فرمايند :

عَجَبًا لأَمْرِ الْمُؤْمِنِ إِنَّ أَمْرَهُ كُلَّهُ خَيْرٌ وَلَيْسَ ذَاكَ لأَحَدٍ إِلاَّ لِلْمُؤْمِنِ، إِنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ شَكَرَ فَكَانَ خَيْرًا لَهُ، وَإِنْ أَصَابَتْهُ ضَرَّاءُ صَبَرَ فَكَانَ خَيْرًا لَهُ

«مؤمن چقدر شگفت انگیز است. در هر چیزی برای او خیر است و این فقط در مورد مؤمن صدق می کند. اگر سعادت نصیبش شد، شکر خدا را می گوید و این برای او خیر است. و اگر مصیبتی به او برسد، صبر کند و این برای او بهتر است.»

حدیث شماره 2

مسلم از صهیب بن سنان نقل می کند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند :

إِذَا دَخَلَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ، قَالَ : یَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعالَی: تُرِیدُونَ شَیْئْئًا أزِیدُکُم؟ فَیَقُولُونَ: أَلَمْ تُبَیِّضْ وُجُوهَنَا، أَلَمْ تُدْخِلْنَا الْجَنَّةَ، وَتُنَجِّنَا مِنَ النَّارِ؟ قالَ: فَیَکْشِفُ الْحِجابَ، فَمَا أُعْطُوا شیئاً أحب الیهم إِلَیْهِمْ مِنَ النَّظَرِ إِلَی رَبِّهِمْ عَزَّ وَجَلِّ.

«هنگامی که اهل جنت وارد بهشت ​​شوند، خداوند متعال به آنها می‌فرماید: آیا می‌خواهید چیزی بیشتر به شما بدهم؟ پاسخ خواهند داد: آیا چهره ما را روشن نکرده ای؟ آیا ما را به جنت نیاوردی و از جهنم نجات ندادی؟ و خداوند حجاب را از بین می برد. آن گاه آنان (بهشتیان) احساس می کنند که برایشان عزیزتر از نگاه به پروردگارشان عطا نشده است.»

رحلت صهیب بن سنان

صهیب بن سنان رضیة الله عنه در مدینه در سال 38 پس از هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در گذشت. گفته می شود او 70 ساله است. نماز میت بر پیکرش به امامت سیدونه سعد بن ابی وقاص اقامه شد و سپس در بقیع به خاک سپرده شد.

7 حقایق درباره صهیب بن سنان

در اینجا شش نکته وجود دارد که ممکن است بخواهید درباره صهیب بن سنان، رضیة الله عنه، به خاطر بسپارید.

• صهیب بن سنان از نظر نژاد عرب، زادگاهش ایرانی و لهجه رومی بود.

• او جزو اولین دسته از مسلمانان است که اسلام را پذیرفت.

• او قبل از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم همراه با عمار بن یاسر اسلام را پذیرفت .

• صهیب بن سنان تمام دارایی خود را واگذار کرد تا به سوی خدا و رسولش هجرت کند.

• خداوند قربانیان بسیاری توسط صهیب بن سنان رومی را تصدیق کرد.

• پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله او را ابویحیی کنیه کرد.

• او از جمله کسانی بود که از دخالت در هر چیزی که مربوط به دعوای  حضرت علی (ع) و معاویه بود اجتناب می کرد.

صهیب بن سنان رضی الله عنه در کودکی تا روزی که اسیر شد و به بردگی فروخته شد، زندگی تجملی را تجربه کرد. اما حتی در بردگی نیز یاد گرفت که تمام تلاش خود را بکند و این باعث آزادی او شد، حتی قبل از آمدن اسلام. و هنگامی که اسلام آمد، او از ثروتمندان اولیه بود که بیش از آنکه به مال دنیا اهمیت دهد، به فکر آخرت خود بود. و به همین دلیل اسلام را پذیرفت.

صهیب به ما می آموزد که پول در زندگی لازم است. اما امنیت ایمان شما مهمتر است. مسلمان باید مال حلال داشته باشد با حفظ طهارت ایمانش. اما اگر در موقعیتی قرار گرفتید که باید یکی را انتخاب کنید، مسلم باید مانند سیدونه صهیب بن سنان الرومی باشد.

و در راه خدا هیچ دنیوی را ترک نمی کنید، مگر اینکه او بهترین را جایگزین شما کند. جایگزینی ممکن است در دنیا نباشد بلکه در آخرت باشد.

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته