آيا حجاب قبل از آمدن اسلام وجود داشت ؟
- مجموعه: متفرقه دینی
آشنایی با پیشینه ی حجاب در اسلام
حجاب چیست؟
حجاب روسری یا لباسی است که زنان مسلمان برای پوشاندن بدن و موهای خود به منظور حفظ حیا و حریم خصوصی مردان غیر خویشاوند چه در ملاء عام و چه در خانه می پوشند. با این حال، این مفهوم منحصر به اسلام نیست، بلکه توسط ادیان دیگر مانند یهودیت و مسیحیت نیز پذیرفته شده است.
تاریخ حجاب یا بهتر است بگوییم تاریخ حیا به قدمت بشریت است. بنابراین، جای تعجبی نیست که همه ما در مقطعی در مورد حجاب سؤالاتی داشته ایم.
شاید بتوان استدلال کرد که حجاب بیشترین ارتباط را با دین اسلام دارد. بنابراین، سؤالاتی مانند "چه زمانی حجاب در اسلام واجب شد؟" برای درک صحیح و به ویژه برای زنان مسلمان، شناخت تاریخ حجاب بسیار اهمیت دارد. این بخش بسیار حائز اهمیتی از دین ما است و برای قدردانی و نزدیک شدن به خداوند بیشتر، ضروری است. بیا کمی بیشتر در مورد آغاز این همه چیز بدانیم!
حجاب قبل از اسلام :
قبل از ظهور اسلام، مفهوم حیا در طول قرون و بین تمدنها متنوع بود. ممکن است متوجه شده باشید که در مذاهب مختلف، زنان پوششی مشابه حجاب داشتهاند. به عنوان مثال، راهبههای کاتولیک لباسی به نام "عادت" را به تن میکنند که از تونیک، شالشانه و پوشش سر تشکیل شده است.
علاوه بر این، در برخی فرهنگها، برخی بخشهای بدن به عنوان نامناسب تلقی میشوند. در برخی از مدارس و محیطهای کاری در ایالات متحده، زنان ممکن است مجبور باشند شانهها و زانوهای خود را پوشش دهند.
بنابراین، پوشش متواضعانه تنها نماد تقوا نبوده است. مفهوم حیا در بیشتر ادیان و فرهنگها مشترک است. درک و دلیل پشت پوشش متواضعانه ممکن است در میان ادیان و فرهنگها متفاوت باشد، اما هدف اصلی آن همواره فروتنی و متواضعانگی است.
با این حال، باور اساسی درباره ضرورت تواضع مسألهای است که قطعاً ارزش بررسی دارد.
ذکر حجاب :
سنت حجاب گرچه ریشه عمیقی در اسلام دارد، اما نه در قرآن بلکه در خمار به آن اشاره شده است.
آیه 59 سوره احزاب میفرماید: «ای پیامبر، به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو که جلبابها (روسریهای بلند) خود را بر خود فرود آورند، این بهتر است که شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند. و خداوند همواره آمرزنده و مهربان است».
این آیه توضیح می دهد که حجاب نه تنها به عنوان نوعی حیا، بلکه نوعی محافظت نیز معرفی شده است. برای جلوگیری از توجه ناخواسته به زنان مؤمن و اطمینان از اینکه با ما با احترامی که شایسته آن هستیم رفتار می شود، معرفی شد. همچنین وسیله ای برای شناخته شدن به عنوان یک زن مسلمان است و چه موقعیتی بهتر از این؟
حجاب در اسلام :
با گذشت زمان، مردان و زنان مفهوم حیا را نه تنها در لباس پوشیدن درک کردند. بلکه شامل گفتار، رفتار و منش است. کسی که ممکن است متواضعانه لباس بپوشد، لزوماً چنین رفتاری نمی کند، اما تلاش برای رسیدن به هر دو مهم است.
تاریخچه حجاب در اسلام :
حجاب در زمان حیات حضرت محمد (ص) :
شواهد تاریخی حاکی از آن است که حجاب توسط آخرین پیامبر اسلام در عربستان معرفی نشده است، بلکه قبلاً در آنجا وجود داشته و با موقعیت اجتماعی بالایی همراه بوده است.
آیه 53 سوره الأحزاب قرآن می فرماید: «و چون از [زنان او] چیزی خواستید، از پشت پرده از آنان بخواهید که این برای دل های شما و آنان پاکتر است». این آیه در سال 627 پس از میلاد بر جامعه اسلامی نازل شد و اصطلاح حجاب، داربت الحجاب، به جای «همسر محمد بودن» به کار رفت.
گسترش اسلام و سنت های آن :
همانطور که اسلام از طریق خاورمیانه در بخش هایی از آفریقا و آسیای مرکزی و جوامع مختلف در اطراف دریای عرب تبلیغ می کرد، آداب و رسوم پوشش محلی را در خود گنجانده و بر دیگران تأثیر می گذارد.
با این حال، حجاب نه اجباری بود و نه به طور گسترده توسط بسیاری از نسلهای پس از حضرت محمد (ص) پذیرفته شد، اما پس از آن که دانشمندان مذکر کتاب مقدس و حقوقی شروع به استفاده از اختیارات مذهبی و سیاسی خود کردند تا سلطهای را که در جامعه به دلیل اصلاحات برابریخواهانه پیامبر از دست داده بودند، دوباره به دست آورند، شدت گرفت.
حجاب توسط زنان عرب طبقه بالا :
به زودی، زنان طبقه بالا عرب پوشش را به کار گرفتند، در حالی که فقیرها به کندی انتخاب کردند، زیرا در کار آنها در مزارع اختلال ایجاد می کرد. این عمل هم به عنوان بیان مناسب آرمان های قرآنی در مورد حیا و هم به عنوان یک اعلام بی سر و صدا به کار گرفته شد که شوهر زن آنقدر ثروتمند است که او را بیکار نگه دارد.
غرب زدگی کشورهای مسلمان :
از دهه 1960 تا 1970 بر کشورهای مسلمان تسلط یافت. اما در سال 1979 پس از تصویب قانون حجاب، تظاهرات گسترده ای در ایران انجام شد. این قانون مقرر کرد که زنان در کشور برای خروج از خانه مجبور به استفاده از روسری شوند. در حالی که قانون حجاب در ایران تصویب شد، اما برای همه کشورهای مسلمان یکسان نبود.
احیای حجاب در مصر در اواخر قرن بیستم به عنوان ابزاری برای اتحاد مجدد و وقف مجدد به ایمان اسلامی آغاز شد. این نهضت به صحوه معروف بود و زنان پیشگام نهضت، لباس اسلامی را انتخاب کردند که از لباسی نامناسب، آستین کامل و بلند با سر که سینه و پشت را می پوشاند، تشکیل می شد.
این جنبش انگیزهای را در زنان مسلمان بیشتر به خود جلب کرد. آنها این لباس را برای بیان عقاید مذهبی خود و همچنین رد تأثیرات غربی در پوشش و فرهنگ که در آن زمان رایج بودند، پوشیدند.
با وجود انتقادات فراوان درباره ظالمانه بودن حجاب و تأثیر مخرب آن بر برابری زنان، بسیاری از زنان مسلمان به نحوه پوشش خود به عنوان یک امر مثبت نگاه میکنند.
نوع لباس به عنوان یک راه برای جلوگیری از آزار و اذیت و نیز محدود کردن تعرضات جنسی ناخواسته در فضای عمومی در نظر گرفته میشود. این نوع لباس تلاش میکند تا در حوزه عمومی، زنان را از جنسیتگرایی مضر و به منظور ارائه فرصتهای برابر در موقعیتهای قانونی، اقتصادی و سیاسی حمایت کند.
با این حال، بحث و جدال درباره کد لباس به شدت گسترش یافت و مردم از تمام طبقات و اجتماعات درباره مفهوم حجاب و حقوق زنان در آن تردید کردند. این سؤال مطرح شد که آیا حجاب در عمل واقعاً یک انتخاب زنانه است یا آیا زنان تحت فشار و اجبار برای پوشیدن آن قرار میگیرند.
از زمانی که بحث و گفتمان درباره حجاب به شدت گسترش یافت، برخی کشورها سعی کردند حجاب را ممنوع کنند و برخی دیگر حجاب را برای زنان اجباری کنند.
تحولات حجاب در طول تاریخ:
پوشش و حجاب زنان مسلمان در طول تاریخ اسلام، متأثر از عوامل مختلفی از جمله فرهنگ، سیاست، شرایط اجتماعی و اقتصادی بوده است. در برخی ادوار، شاهد پایبندی کامل زنان به احکام حجاب بودهایم، در حالی که در دورههای دیگر، انحرافاتی از این احکام نیز به چشم میخورد.
اهداف و فلسفه حجاب:
حجاب در اسلام، فلسفهای عمیق و چندوجهی دارد. حفظ حریم عفت و پاکدامنی، حفظ ارزش و کرامت زن مسلمان، ایجاد آرامش و امنیت روانی در جامعه و جلوگیری از تحریک شهوت و نگاههای نامحرم، از جمله اهداف و فلسفههای تشریع حجاب در اسلام به شمار میروند.
انواع پوشش اسلامی :
• حجاب: روسری است که مو و گردن را می پوشاند.
• نقاب: حجابی است که صورت و سر را می پوشاند و دور چشم را باز نگه می دارد.
• برقع: تمام بدن زن را می پوشاند. این می تواند یک لباس یک تکه یا یک لباس دو تکه باشد.
• خمار: روسری بلندی است که سر و سینه را می پوشاند ولی صورت را بدون پوشش نگه می دارد.
• شایلا (شال): پارچه ای مستطیل شکل که دور سر پیچیده و در جای خود سنجاق می کنند.
حکمت پشت حیا :
مهم است که در نظر داشته باشید که به عنوان خالق ما، فقط خدا می تواند واقعاً بداند و بفهمد که چرا برخی از عناصر را در دین ما اجباری کرده است. و برای هر زن مسلمان، خداوند به حکمت الهی خود پوشاندن آنچه را واجب کرده است. هیچ کس نمی تواند برای ما بهتر از او بخواهد، و خداوند به عنوان حافظ ما، راهی زیبا برای ما ایجاد کرد تا مورد محافظت و احترام باشیم.
نتیجه نهایی :
در حالی که حجاب مفهومی کاملاً جدید در اسلام نبود، اما اسلام با ارائه تعریفی مشخص از حجاب و تعیین قوانینی برای آن، این مفهوم را متحول کرد. حجاب در اسلام به عنوان نمادی از عفاف و تقوا برای زنان مسلمان شناخته میشود و نقشی اساسی در هویت دینی آنها دارد.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته