کتیرا چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟
- مجموعه: داروهای گیاهی و طب سنتی
کتیرا؛ گزینهای برای تقویت روده و تسکین درد کلیه
کتیرا، به عنوان یکی از پر کاربرد ترین محصولات گیاهی است، و علاوه بر اینکه می توان آن را مصرف کرد، می توان در صنایع دیگر نیز آن را به کار برد. کتیرا، خواص بسیار شگفت انگیزی دارد و کمتر کسی پیدا می شود که با شنیدن خواص کتیرا، حداقل یک بار آن را امتحان نکند. در ادامه ی این مطلب، به خواص و کاربرد های گسترده ی کتیرا اشاره خواهیم کرد.
کتیرا چیست؟
شاید برای برخی افراد، این سوال به وجود بیاید که کتیرا چیست و از کجا می آید؟ کتیرا، یک محصول گیاهی است که کاربرد های گوناگونی دارد و می تواند به شکل های مختلف مصرف شود. کتیرا، از گیاهی به نام گون به دست می آید. گون، در مناطق کوهستانی، به مقدار فراوانی وجود دارد و دارای انواع مختلف است.
کتیرا، صمغ گیاه گون است. به دلیل اینکه کتیرا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، نام دیگر گیاه گون، کتیرا است. گون، یک گیاه کوتاه قد است و حالت بوته ای دارد. کتیرا، خاصیت چسبندگی بسیار بالایی دارد و بدون بو و مزه نیز هست.
کتیرا، از نظر ساختار شیمیایی، بسیار منشعب است و ساختمان پیچیده ای دارد. کتیرا، یک نوع کربوهیدرات از نوع پلی ساکارید است. پلی ساکارید ها، از چندین واحد کوچک به نام مونو ساکارید تشکیل شده اند و ساختار زنجیره ای دارند. مولکول های کتیرا، ساختار زنجیره ای چند شاخه و بسیار منشعبی دارند.
کتیرا، یک صمغ محلول در آب است. یعنی اگر کتیرا را در آب بریزیم، در آن حل می شود. حل شدن کتیرا در آب، باعث ایجاد یک محلول کلوئید می شود. محلول های کلوئید، محلول هایی هستند که مولکول های ریز و درشت فراوانی دارند و نور از آنها عبور نمی کند. برای مثال، سس مایونز، یکی از محلول های کلوئیدی است.
تولید کتیرا
برای به دست آوردن کتیرا، باید صمغ گیاه گون از آن استخراج شود. این فرایند، بسیار ساده است و نیازی به دستگاه و یا علم خاصی ندارد. ایران، بزرگترین تولید کننده ی کتیرا در جهان است. مناطق کوهستانی که در ایران وجود دارند، سرشار از گیاه گون هستند. این امر، باعث شده است که ایران به یکی از بزرگترین تولید کنندگان کتیرا تبدیل شود.
به طور کلی، گیاه کتیرا در منطقه ی خاور میانه، به فراوانی وجود دارد و کشور هایی که در خاور میانه هستند، جزو تولید کنندگان اصلی کتیرا شناخته می شوند.
برای به دست آوردن کتیرا، ابتدا باید ساقه گیاه به وسیله یک جسم تیز خراش داده شود. در نتیجه، سلول های پارانشیمی برای بهبود خراش های ایجاد شده، آب جذب می کنند و به صورت صمغ گون در می آیند و فشار ایجاد شده در اثر افزایش حجم سلول های پارانشیمی، باعث بیرون رانده شدن آنها از خراش ها می شود. پس از اینکه صمغ گیاه گون از خراش ها خارج شد، بر روی ساقه گیاه می ماند، تا اینکه در اثر مجاورت با هوا، رطوبت خود را از دست داده و خشک می شود. با خشک شدن صمغ گیاه گون، کتیرا به دست می آید.
خواص کتیرا برای بدن
کتیرا، علاوه بر اینکه در صنایع مختلف کاربرد دارد، می تواند برای بدن نیز بسیار مفید باشد. به طور کلی، کتیرا یکی از پرکاربرد ترین مواد در طب سنتی است و در تولید لوازم بهداشتی نیز به کار می رود. در ادامه ی این مطلب، به معرفی و بررسی برخی از خواص کتیرا خواهیم پرداخت.
1. تقویت سیستم ایمنی بدن با کتیرا
یکی از خواص کتیرا، تقویت سیستم ایمنی بدن انسان است. کتیرا، می تواند در درمان سرماخوردگی نقش مؤثری داشته باشد. افرادی که مبتلا به سرفه ی مکرر هستند، می توانند با مصرف کتیرا، سیستم ایمنی خود را تقویت کرده و در نتیجه، سرفه های مکرر را درمان کنند.
یکی از مهم ترین کاربرد های کتیرا در طب سنتی، استفاده ی آن برای درمان عفونت است. عفونت، هنگامی ایجاد می شود که باکتری ها در یک نقطه از بدن تجمع پیدا کنند. در این حالت، بافت تغییر شکل می دهد و ترشحات غیر معمولی از آن مشاهده می شود. کتیرا، با تقویت سیستم ایمنی بدن، می تواند سرعت بهبود عفونت را افزایش دهد.
2. کاهش وزن با کتیرا
یکی از خواص کتیرا، کاهش وزن است. کتیرا، سرشار از فیبر است. فیبر ها، نوعی از بافت های گیاهی هستند که برای کاهش وزن بدن بسیار مفید هستند. فیبر ها، به مقدار بسیار ناچیز جذب بدن می شوند، اما در همان حالت، باعث کاهش احساس گرسنگی می شوند. این حالت، سرعت کاهش وزن را سریع تر می کنند.
مواد موجود در کتیرا، باعث افزایش میزان سوخت و ساز بدن نیز می شوند. در نتیجه، سوخت و ساز بدن افزایش پیدا خواهد کرد و با افزایش مصرف انرژی، وزن بدن در طول زمان، کاهش پیدا می کند.
3. بهبود فرایندهای گوارشی با کتیرا
یکی از مهم ترین بخش های لوله گوارش، باکتری های مفیدی هستند که در آن قرار دارند و می توانند فرایند گوارش غذا را بهبود بخشند. باکتری های مفید موجود در لوله گوارش، به موادی نیاز دارند که با به دست آوردن آنها، می توانند بهتر فعالیت کنند و به تعدادشان افزوده شود. یکی از موادی که باکتری های مفید لوله گوارش به آن نیاز دارند، فیبر است.
فیبر، یکی از موادی است که در کتیرا به فراوانی وجود دارد. در نتیجه، مصرف کتیرا می تواند باعث بهبود عملکرد باکتری های مفید روده شود و فرایند گوارش، بهتر انجام خواهد گرفت.
4. تقویت قوای جنسی در مردان با کتیرا
کتیرا، میل جنسی در مردان را افزایش می دهد. مشکلاتی مانند انزال در شب، برای بسیاری از مردان به وجود می آید. مصرف کتیرا، می تواند از انزال در شب جلوگیری کند. مردانی که دچار مشکلات جنسی هستند، با مصرف کتیرا، می توانند بسیاری از مشکلات جنسی خود را از بین ببرند و زندگی سالم تر و بهتری را تجربه کنند.
5. جلوگیری از ایجاد گرمازدگی و درمان آن
کتیرا، از موادی است که می تواند بدن را خنک کند و مصرف آن در بازه های زمانی مرتب، می تواند بدن را خنک نگه دارد. در فصل های گرم سال، هنگامی که گرمای هوا بیش از آستانه تحمل افراد است، مصرف کتیرا، می تواند باعث خنک سازی بدن شود. در نتیجه، کتیرا از گرمازدگی جلوگیری می کند.
اگر دچار گرمازدگی شدید، کتیرا، می تواند سرعت بهبودی شما را به میزان قابل توجهی بالا ببرد. خاصیت خنک کنندگی کتیرا، باعث افزایش میزان مصرف آن در فصول گرم سال می شود.
6. روشن کردن پوست و حالت دادن به مو
کتیرا، به دلیل داشتن مواد ضد پیری، مانند فیبر های محلول در آب، می تواند فرایند پیر شدن پوست را کند تر کند. افرادی که کتیرا مصرف می کنند، نسبت به افرادی که آن را مصرف نمی کنند، پوست شاداب تری دارند.
کتیرا، به عنوان حالت دهنده مو نیز استفاده می شود. کتیرا به سبب داشته پلی ساکارید های رشته ای، آب فراوانی جذب می کند و حالت ژله ای پیدا می کند. چسبناک و ژله ای بودن کتیرا، باعث می شود که حالت دادن به موها راحت تر انجام شود. مصرف کتیرا، فرایند سفید شدن مو ها را به تأخیر می اندازد.
7. تنظیم قند خون با کتیرا
در طب سنتی، به افرادی که دچار دیابت هستند، مصرف کتیرا توصیه می شود. کتیرا، موادی دارد که در بدن باعث تنظیم قند خون می شوند. در نتیجه، سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت کاهش پیدا می کند.
8. افزایش حجم سینه با کتیرا
زنانی که می خواهند حجم سینه خود را افزایش دهند، می توانند از کتیرا استفاده کنند. کتیرا، تأثیر قابل توجهی در افزایش حجم سینه ها دارد. در نتیجه، زنانی که می خواهند سینه های بزرگ تری داشته باشند، می توانند در بازه های زمانی مشخص، از کتیرا استفاده کنند.
9. درمان یبوست با کتیرا
کتیرا، می تواند یبوست را نیز درمان کند و از ایجاد شدن دوباره آن جلوگیری کند. موادی که در کتیرا وجود دارند، می توانند باعث تحریک ماهیچه های روده ای شوند. کتیرا، به سبب وجود پلی ساکارید های گوناگون، آب فراوانی جذب می کند و حالت ژله ای دارد. در نتیجه، می تواند از ایجاد یبوست جلوگیری کند.
10. درمان بی اختیاری در دفع ادرار با کتیرا
در صورتی که دستگاه تخلیه ادرار دچار التهاب شود، یا اینکه ماهیچه های موجود در این بخش دچار مشکل شده باشند، ممکن است که بی اختیاری در دفع ادرار به وجود بیاید. مصرف کتیرا، می تواند باعث آرام سازی ماهیچه های ادراری مانند مثانه شود. همچنین، مواد موجود در کتیرا، التهابات به وجود آمده در دستگاه تخلیه ادرار را درمان می کنند. در نتیجه، بی اختیاری ادرار درمان می شود.
11. تقویت بدن پس از زایمان با کتیرا
بدن مادران پس از زایمان، دچار ضعف می شود و مدتی طول می کشد تا دوباره به حالت عادی بر گردد. کتیرا، می تواند در بازگشت قدرت مادران پس از زایمان، نقش داشته باشد. در نتیجه، مادران می توانند پس از زایمان، با مصرف کتیرا، سریع تر قدرت بدنی خود را به دست بیاورند.
جمع بندی مطالب و سخن پایانی
کتیرا، یکی از موادی است که کاربرد های بسیار گسترده ای در زمینه صنعتی و پزشکی دارد. ایران، به عنوان بزرگ ترین تولید کننده ی کتیرا در جهان، می تواند نیاز جهان به این ماده را به راحتی تأمین کند و باعث پیشرفت در زمینه های مختلف شود. خواص کتیرا، بسیار زیاد هستند و مصرف آن محدودیتی ندارد. البته ممکن است که افرادی به کتیرا حساسیت نشان دهند. در نتیجه، مصرف کتیرا برای افرادی که به آن حساسیت دارند مناسب نیست.
گرداوری: بخش سلامت بیتوته