همه چیز درباره تنوفوویر؛ از مکانیسم اثر تا عوارض جانبی
- مجموعه: اطلاعات دارویی
مشخصات قرص تنوفوویر
• نام دارو: تنوفوویر دیسوپروکسیل فومارات
• نام لاتین: Tenofovir disoproxil fumarate
• نام تجاری: ویریاد (Viread)
• رده دارویی: ضدویروسی
• اشکال دارویی: قرص
• فروش دارو: بانسخه
موارد مصرف قرص تنوفوویر
• کنترل عفونت HIV
• درمان نوع خاصی از عفونت کبدی به نام عفونت مزمن هپاتیت B
موارد منع مصرف قرص تنوفوویر
• حساسیت به دارو
• مشکلات کلیوی شدید
• همزمان با مصرف برخی داروها
مقدار و نحوه مصرف قرص تنوفوویر
• سن بیمار
• نوع و شدت بیماری تحت درمان
• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو
• سایر شرایط پزشکی بیمار
• دوز مصرفی توسط پزشک تعیین میشود و معمولاً یک بار در روز مصرف میشود.
• قرص تنوفوویر را معمولاً با یا بدون غذا میتوان مصرف کرد.
• درمان با تنوفوویر معمولاً طولانی مدت است و قطع خودسرانه آن میتواند عواقب جدی داشته باشد.
عوارض جانبی قرص تنوفوویر
• سرگیجه، اسهال، سردرد یا مشکل خواب
• با قوی شدن سیستم ایمنی بدن در اثر درمان، ممکن است علائم عفونت های قدیمی یا واکنش های خودایمنی ظاهر شود. این علائم شامل تب، خستگی شدید، درد مفاصل، مشکلات پوستی و تغییرات تیروئیدی است.
• مشکلات کلیوی: تغییر در میزان ادرار و تشنگی بیش از حد ممکن است نشان دهنده مشکلات کلیوی باشد.
• مشکلات کبدی: زرد شدن پوست و چشمها، تهوع و استفراغ مداوم و درد شکم از علائم مشکلات کبدی هستند.
• اسیدوز لاکتیک: این عارضه جدی با علائمی مانند تنفس سریع، خواب آلودگی و ضعف همراه است.
• کاهش تراکم استخوان: درد استخوان و شکستگی های آسان ممکن است نشان دهنده کاهش تراکم استخوان باشند.
• واکنش های آلرژیک شدید: بثورات، خارش، تورم و مشکل در تنفس از علائم آلرژی شدید هستند.
• عوارض جانبی دیگری مانند سرگیجه، اسهال، سردرد و مشکلات خواب نیز ممکن است رخ دهد.
نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.
تداخل دارویی قرص تنوفوویر
• آدفوویر
• اورلیستات
• سایر داروهایی که ممکن است به کلیهها آسیب برسانند (از جمله آمینوگلیکوزیدها مانند آمیکاسین/گنتامایسین)
• آتازاناویر
نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.
موارد احتیاط مصرف قرص تنوفوویر
• حساسیت به داروهای دیگر: قبل از مصرف تنوفوویر، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید که آیا به آن حساسیت دارید یا خیر؛ یا اگر هر گونه آلرژی دیگری دارید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که می توانند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شوند. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
• مصرف قرص تنوفوویر در دوران بارداری: در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز واضح استفاده شود. خطرات و مزایا را با پزشک خود در میان بگذارید. اگر به عفونت HIV مبتلا هستید، درمان می تواند خطر انتقال عفونت HIV به کودک شما را کاهش دهد و تنوفوویر ممکن است بخشی از آن درمان باشد.
• مصرف قرص تنوفوویر در دوران شیردهی: این دارو از شیر مادر عبور می کند، اما بعید است به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. اگر به HIV مبتلا هستید، شیر مادر ممکن است HIV را منتقل کند. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
• مصرف قرص تنوفوویر در سالمندان: تنوفوویر دارویی است که معمولاً برای درمان عفونتهای ویروسی مانند HIV و هپاتیت B تجویز میشود. با این حال، مانند هر داروی دیگری، مصرف آن در سالمندان باید با دقت و زیر نظر پزشک صورت گیرد.
• مصرف قرص تنوفوویر در کودکان: تنوفوویر دارویی است که معمولاً برای درمان عفونتهای ویروسی مانند اچآیوی و هپاتیت B در بزرگسالان استفاده میشود. مصرف این دارو در کودکان نیز ممکن است در برخی موارد خاص و تحت نظر پزشک تجویز شود.
نحوه عملکرد
• پس از ورود به بدن، تنوفوویر به شکلی فعال تبدیل میشود که میتواند به DNA ویروس متصل شود.
• شکل فعال تنوفوویر به عنوان یک نوع "تقلب" در فرآیند ساخت DNA ویروس عمل میکند. ویروس به جای استفاده از مواد طبیعی خود، از این "تقلب" برای ساخت DNA استفاده میکند.
• DNA ویروسی که با تنوفوویر ساخته شده است، ناقص و غیرفعال است. به این ترتیب، ویروس نمیتواند به تعداد کافی تکثیر شود و تعداد ویروسها در بدن کاهش مییابد.
• کاهش تعداد ویروسها در بدن، باعث میشود سیستم ایمنی بدن بتواند بهتر با عفونت مقابله کند.
شرایط نگهداری قرص تنوفوویر
• در ظرف اصلی در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود.
توصیه هایی برای مصرف کنندگان قرص تنوفوویر
• اگر به عفونت هپاتیت B مبتلا هستید، علائم هپاتیت شما ممکن است بدتر شود یا بسیار جدی شود اگر مصرف تنوفوویر را متوقف کنید. قبل از قطع مصرف این دارو با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما آزمایشهای کبدی را برای چند ماه پس از قطع مصرف تنوفوویر کنترل خواهد کرد. اگر علائم بدتر شدن مشکلات کبدی را تجربه کردید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
• این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود. تا زمانی که بتوانید به طور ایمن رانندگی کنید، از ماشین آلات استفاده نکنید یا کاری انجام ندهید که نیاز به هوشیاری دارد. مصرف نوشیدنی های الکلی را محدود کنید. اگر از ماری جوانا (کانابیس) استفاده می کنید با پزشک خود صحبت کنید.
تذکر مهم
مطلبی که مطالعه میکنید صرفا جنبهی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته