چرا هر صبح با گلودرد بیدار می‌شوید؟ دلایل و راه‌حل‌ها

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

گلودرد صبحگاهی اغلب به دلیل خشکی هوا در اتاق خواب ایجاد می‌شود

صبح‌ها گلویتان درد می‌کند؟ این دلایل را بررسی کنید!

بیدار شدن با گلودرد، که اغلب با احساس خشکی، خارش یا درد همراه است، می‌تواند تجربه‌ای آزاردهنده باشد. این مشکل ممکن است توانایی شما در صحبت کردن، بلعیدن یا حتی لذت بردن از شروع روز را مختل کند. اگرچه گاهی اوقات گلودرد صبحگاهی نشانه‌ای از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی مانند سرماخوردگی یا گلودرد استرپتوکوکی است، اما در بسیاری از موارد، عوامل دیگری که در طول خواب رخ می‌دهند باعث این مشکل می‌شوند. در این مقاله، به بررسی شایع‌ترین علل گلودرد صبحگاهی و راه‌های مدیریت و پیشگیری از آن می‌پردازیم.

تنفس از دهان در خواب می‌تواند باعث گلودرد صبحگاهی شود

علل شایع گلودرد صبحگاهی

1. کم‌آبی بدن

کم‌آبی بدن یکی از دلایل اصلی گلودرد هنگام بیداری است. وقتی بدن شما به اندازه کافی آب دریافت نمی‌کند، تولید بزاق کاهش می‌یابد و غشاهای مخاطی گلو خشک می‌شوند. خواب شبانه، که معمولاً ۶ تا ۸ ساعت بدون نوشیدن مایعات طول می‌کشد، می‌تواند این خشکی را تشدید کند، به‌ویژه اگر از قبل کم‌آب باشید.

علائم مرتبط با کم‌آبی:

• سردرد

• خستگی

• سرگیجه

• گرفتگی عضلات

• یبوست

• ادرار تیره‌رنگ

راه‌حل:

• روزانه مقدار کافی آب بنوشید (توصیه عمومی ۸ لیوان در روز است، اما با پزشک خود مشورت کنید).

• از پودرها یا نوشیدنی‌های الکترولیتی برای بازگرداندن تعادل مایعات استفاده کنید.

• قبل از خواب چند جرعه آب بنوشید، اما از مصرف بیش از حد مایعات خودداری کنید تا از بیداری‌های شبانه جلوگیری شود.

2. تنفس از دهان

تنفس از دهان در طول خواب، اغلب به دلیل گرفتگی بینی ناشی از آلرژی، سرماخوردگی یا انحراف تیغه بینی، می‌تواند گلو را خشک و تحریک کند. وقتی از دهان نفس می‌کشید، بزاق که به طور طبیعی گلو را مرطوب نگه می‌دارد، یا خشک می‌شود یا از دهان خارج می‌شود، که منجر به گلودرد صبحگاهی می‌شود.

راه‌حل:

• برای رفع گرفتگی بینی، از اسپری‌های استروئیدی بینی یا نوارهای بینی استفاده کنید.

• دستگاه رطوبت‌ساز در اتاق خواب می‌تواند به حفظ رطوبت هوا و کاهش خشکی گلو کمک کند.

• اگر مشکل مزمن است، با یک متخصص گوش و حلق و بینی برای بررسی انحراف تیغه بینی یا سایر مشکلات ساختاری مشورت کنید.

3. رفلاکس اسید (GERD)

بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به مری بازمی‌گردد و باعث تحریک و التهاب می‌شود. این مشکل در هنگام دراز کشیدن در شب تشدید می‌شود، زیرا جاذبه به جلوگیری از بازگشت اسید کمک نمی‌کند. این تحریک می‌تواند منجر به گلودرد، احساس توده در گلو یا حتی صدای خشن هنگام بیداری شود.

علائم مرتبط:

• سوزش سر دل

• مشکل در بلع (دیسفاژی)

• احساس توده در گلو

• تهوع یا استفراغ اسید معده

راه‌حل:

• سر تخت خود را ۶ تا ۸ اینچ بالا ببرید یا از بالش مخصوص رفلاکس استفاده کنید.

• از مصرف غذاهای اسیدی، چرب یا تند، به‌ویژه نزدیک به زمان خواب، خودداری کنید.

• با پزشک خود در مورد داروهای کاهش‌دهنده اسید معده مشورت کنید.

4. خروپف و آپنه خواب

خروپف ناشی از لرزش بافت‌های گلو است و می‌تواند باعث تحریک و التهاب گلو شود. این مشکل اغلب با تنفس از دهان همراه است که خشکی گلو را تشدید می‌کند. خروپف مزمن ممکن است نشانه آپنه خواب انسدادی (OSA) باشد، اختلالی که در آن تنفس در طول خواب به طور مکرر متوقف می‌شود. حدود ۲۲ میلیون نفر در آمریکا به این بیماری مبتلا هستند.

علائم مرتبط با آپنه خواب:

• خواب‌آلودگی در طول روز

• سردرد صبحگاهی

• بیدار شدن ناگهانی با احساس خفگی

• فشار خون بالا

• کاهش میل جنسی

راه‌حل:

• به پهلو بخوابید، زیرا خوابیدن به پشت خروپف را بدتر می‌کند.

• وزن خود را کاهش دهید و ورزش منظم انجام دهید.

• با پزشک خود در مورد انجام مطالعه خواب یا استفاده از دستگاه CPAP برای باز نگه داشتن مجرای تنفسی مشورت کنید.

کم‌آبی بدن در شب باعث خشکی و گلودرد صبحگاهی می‌شود

5. آلرژی‌ها

آلرژی‌های محیطی، مانند حساسیت به گرده، کپک، شوره حیوانات یا کنه‌های گرد و غبار، می‌توانند باعث تولید بیش از حد مخاط شوند. این مخاط ممکن است به پشت گلو سرازیر شود (ترشحات پشت بینی) و باعث تحریک و گلودرد صبحگاهی شود.

علائم مرتبط: 

• آبریزش یا گرفتگی بینی

• عطسه

• خارش چشم یا گلو

راه‌حل:

• از داروهای آنتی‌هیستامین بدون نسخه برای کاهش علائم آلرژی استفاده کنید.

• از دستگاه تصفیه هوا یا فیلترهای هوای باکیفیت استفاده کنید.

• پنجره‌ها را در فصل‌های آلرژی‌زا بسته نگه دارید و از محافظ‌های ضدحساسیت برای تشک و بالش استفاده کنید.

6. عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی

عفونت‌هایی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا گلودرد استرپتوکوکی ناشی از باکتری استرپتوکوکوس پیوژنز می‌توانند باعث گلودرد شوند. این عفونت‌ها معمولاً با علائم دیگری مانند تب، سرفه یا بدن‌درد همراه هستند.

علائم مرتبط: 

• تب

• لوزه‌های قرمز و متورم (در گلودرد استرپتوکوکی)

• سرفه یا آبریزش بینی

• تورم غدد لنفاوی

راه‌حل:

• برای عفونت‌های ویروسی، استراحت و مصرف مایعات کافی توصیه می‌شود. مسکن‌هایی مانند استامینوفن می‌توانند علائم را تسکین دهند.

• برای گلودرد استرپتوکوکی، پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد.

• اگر علائم بیش از ۵ تا ۷ روز طول بکشد یا شدید باشد، به پزشک مراجعه کنید.

7. سیگار کشیدن یا ویپینگ

دود سیگار یا مواد شیمیایی ناشی از ویپینگ می‌توانند پوشش گلو را تحریک کرده و رطوبت آن را از بین ببرند. این مواد همچنین ممکن است باعث تولید بیش از حد مخاط و ترشحات پشت بینی شوند که گلودرد را تشدید می‌کند.

راه‌حل:

• سیگار یا ویپینگ را کاهش دهید یا ترک کنید.

• از دستگاه رطوبت‌ساز برای حفظ رطوبت گلو استفاده کنید.

8. استفاده بیش از حد از صدا

فعالیت‌هایی مانند صحبت کردن طولانی، فریاد زدن یا آواز خواندن می‌توانند تارهای صوتی را ملتهب کرده و باعث گلودرد شوند. این مشکل ممکن است با روزهای پرمصرف صوتی مانند جلسات کاری یا رویدادهای اجتماعی مرتبط باشد.

راه‌حل: 

• به صدای خود استراحت دهید و از فعالیت‌های پر سر و صدا خودداری کنید.

• مایعات گرم یا عسل مصرف کنید تا گلو را تسکین دهید.

9. کیفیت پایین هوا

آلودگی هوا، دود ترافیک، یا حتی دود ناشی از شومینه می‌تواند گلو را تحریک کند، به‌ویژه اگر مشکلات تنفسی مانند آسم یا آلرژی دارید.

راه‌حل:

• از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید.

• پنجره‌ها و درها را در مناطق با کیفیت هوای پایین بسته نگه دارید.

10. علل نادر اما جدی

در موارد نادر، گلودرد مداوم ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر مانند تومورهای گلو یا عفونت HIV باشد. این شرایط معمولاً با علائم دیگری مانند مشکل در بلع، خون در بزاق یا کاهش وزن همراه هستند.

علائم هشداردهنده:

• خشن شدن مداوم صدا

• مشکل در بلع

• تنفس پر سر و صدا

• علائم شبه آنفولانزا در افراد مشکوک به HIV

راه‌حل:

• فوراً به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم انجام شود.

نوشیدن مایعات کافی در روز از گلودرد صبحگاهی پیشگیری می‌کند

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر گلودرد صبحگاهی شما با موارد زیر همراه است، با پزشک مشورت کنید:

• ادامه‌دار بودن گلودرد در تمام روز یا بیش از یک تا دو هفته

• مشکل در تنفس یا بلع

• تب بالاتر از ۳۸٫۳ درجه سانتی‌گراد

• احساس توده در گلو

• علائم مرتبط با سیگار کشیدن، مصرف زیاد الکل یا رفلاکس اسید مزمن

پزشک ممکن است آزمایش‌هایی مانند سواب گلو، مطالعه خواب یا ارجاع به متخصص گوش و حلق و بینی انجام دهد. شرایطی مانند ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که با سرطان‌های دهانی-حلقی مرتبط است، نیاز به توجه ویژه دارند.

راهکارهای خانگی برای تسکین گلودرد

• هیدراته بمانید: مایعات فراوان، به‌ویژه نوشیدنی‌های گرم مانند چای، بنوشید.

• از دستگاه رطوبت‌ساز استفاده کنید: برای جلوگیری از خشکی هوا در اتاق خواب.

• غرغره با آب نمک: یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و غرغره کنید.

• مصرف عسل: برای تسکین سرفه و گلو (برای بزرگسالان و کودکان بالای ۱ سال).

• مکیدن یخ یا آب‌نبات: برای تسکین موقت گلو.

• بالا بردن سر هنگام خواب: برای کاهش ترشحات پشت بینی و رفلاکس اسید.

گلودرد صبحگاهی گاهی به دلیل استفاده بیش از حد از صدا در روز قبل است

سوالات متداول درباره گلودرد صبحگاهی

1. چرا هر صبح با گلودرد بیدار می‌شوم؟

گلودرد صبحگاهی می‌تواند ناشی از عواملی مانند کم‌آبی بدن، تنفس از دهان، رفلاکس اسید (GERD)، خروپف، آپنه خواب، آلرژی یا عفونت‌های ویروسی/باکتریایی باشد. خشکی هوا یا کیفیت پایین آن نیز می‌تواند گلو را تحریک کند. شناسایی علت دقیق با بررسی علائم و مشورت با پزشک ممکن است.

2. آیا گلودرد صبحگاهی می‌تواند نشانه مشکل جدی باشد؟

در اکثر موارد، گلودرد صبحگاهی به دلایل ساده‌ای مانند خشکی گلو یا آلرژی رخ می‌دهد. با این حال، اگر بیش از یک تا دو هفته ادامه یابد یا با علائمی مانند مشکل در بلع، تنفس پر سر و صدا یا خون در بزاق همراه باشد، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر مانند تومور یا عفونت HIV باشد. در این صورت، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

3. چگونه می‌توانم گلودرد صبحگاهی را در خانه تسکین دهم؟

می‌توانید از دستگاه رطوبت‌ساز برای مرطوب نگه داشتن هوا استفاده کنید، با آب نمک غرغره کنید، مایعات کافی بنوشید، عسل مصرف کنید یا سر تخت خود را بالا ببرید. این روش‌ها به کاهش خشکی و تحریک گلو کمک می‌کنند.

جمع‌بندی

گلودرد صبحگاهی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند کم‌آبی، تنفس از دهان، رفلاکس اسید، آپنه خواب، آلرژی یا عفونت باشد. در حالی که بسیاری از این علل با تغییرات ساده در سبک زندگی یا درمان‌های خانگی قابل مدیریت هستند، گلودرد مداوم یا همراه با علائم جدی نیاز به بررسی پزشکی دارد. با شناسایی علت اصلی و انجام اقدامات پیشگیرانه، می‌توانید صبح‌ها با گلویی سالم‌تر و روزی پرنشاط‌تر بیدار شوید.

گردآوری:بخش سلامت بیتوته