آزمایش آنتی سی سی پی (Anti CCP) چیست؟ + تفسیر کامل نتیجه
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
آزمایش آنتی سی سی پی چیست؟
آزمایش Anti-CCP (Anti-Cyclic Citrullinated Peptide) یک آزمایش خون تخصصی است که برای تشخیص آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) استفاده میشود. این آزمایش وجود آنتیبادیهای ضد پپتیدهای سیترولینهشده (Anti-CCP) را در خون اندازهگیری میکند که در اکثر بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مثبت است و از نظر اختصاصیت بسیار بالاتر از فاکتور روماتوئید (RF) میباشد.
نام کامل آزمایش آنتی سی سی پی
• Anti-Cyclic Citrullinated Peptide Antibody
نام های دیگر آزمایش آنتی سی سی پی
• Anti-CCP
• Anti-CCP Antibody
• ACPA (Anti-Citrullinated Protein Antibody)
• آنتی بادی ضد پپتید سیترولینه حلقوی
نوع نمونه آزمایش آنتی سی سی پی
• نمونه خون وریدی (سرم)
نحوه انجام آزمایش آنتی سی سی پی
• خونگیری معمولی از ورید بازو انجام میشود. نمونه خون به آزمایشگاه ارسال شده و با روش ELISA یا روشهای ایمونواسی مشابه، میزان آنتیبادی Anti-CCP اندازهگیری میشود.
خطرات و عوارض انجام آزمایش آنتی سی سی پی
خطرات مشابه سایر آزمایشهای خون است: کبودی جزئی، درد مختصر در محل خونگیری، سرگیجه نادر. خطر عفونت یا خونریزی شدید بسیار نادر است.
زمان و شرایط انجام آزمایش آنتی سی سی پی
نیازی به ناشتا بودن نیست. در هر ساعت از روز قابل انجام است. قبل از آزمایش نیازی به قطع داروهای معمول نیست مگر اینکه پزشک معالج دستور خاصی بدهد.
آزمایش آنتی سی سی پی در چه مواردی تجویز میشود؟
• درد، تورم و سفتی صبحگاهی مفاصل (بهخصوص دستها و پاها)
• شک بالینی به آرتریت روماتوئید
• افتراق آرتریت روماتوئید از سایر بیماریهای التهابی مفصلی
• پیشبینی شدت و پیشرفت بیماری در بیماران تازه تشخیص داده شده
• بررسی افراد با فاکتور روماتوئید منفی اما علائم مشکوک به RA
داروها و عوامل مداخلهگر برای انجام آزمایش آنتی سی سی پی
• معمولاً هیچ دارویی نتیجه را تغییر نمیدهد.
• در موارد بسیار نادر، سطوح بسیار بالای فاکتور روماتوئید (RF) ممکن است تداخل جزئی ایجاد کند.
• مصرف کورتون یا داروهای سرکوبکننده ایمنی معمولاً تأثیری بر نتیجه ندارد.
تفسیر آزمایش آنتی سی سی پی
• منفی (<20 واحد): معمولاً نشاندهنده عدم وجود آرتریت روماتوئید است (هرچند در ۲۰-۳۰٪ بیماران RA ممکن است منفی باشد).
• مثبت ضعیف (20-39 واحد): ممکن است در برخی افراد سالم یا بیماریهای دیگر دیده شود.
• مثبت متوسط (40-59 واحد): احتمال بالای آرتریت روماتوئید.
• مثبت قوی (>60 واحد): اختصاصیت بسیار بالا برای آرتریت روماتوئید و معمولاً با بیماری شدیدتر و تخریب مفصلی بیشتر همراه است.
مقادیر نرمال آزمایش آنتی سی سی پی
>> مقادیر نرمال:
• منفی: کمتر از ۲۰ واحد/میلیلیتر (یا <20 RU/mL)
(مقادیر مرجع ممکن است بسته به کیت آزمایشگاهی کمی متفاوت باشد)
سوالات رایج در رابطه با آزمایش آنتی سی سی پی
1. آیا Anti-CCP میتواند منفی باشد ولی فرد آرتریت روماتوئید داشته باشد؟
بله، حدود ۲۰-۳۰٪ بیماران RA (بهخصوص نوع سرومنفی) Anti-CCP منفی دارند.
2. آیا Anti-CCP مثبت یعنی حتماً روماتیسم مفصلی دارم؟
خیر، در برخی افراد سالم یا بیماریهای دیگر (لوپوس، هپاتیت و ...) هم ممکن است مثبت شود، اما اختصاصیت آن بالای ۹۵٪ است.
3. آیا این آزمایش برای تشخیص زودرس مفید است؟
بله، Anti-CCP اغلب سالها قبل از بروز علائم بالینی مثبت میشود و در تشخیص زودهنگام بسیار ارزشمند است.
4. آیا نیاز به تکرار آزمایش دارم؟
معمولاً یکبار کافی است؛ برخلاف فاکتور روماتوئید، تیتر Anti-CCP با درمان کاهش قابل توجهی پیدا نمیکند.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
• Anti-CCP همراه با فاکتور روماتوئید بهترین قدرت تشخیصی را برای آرتریت روماتوئید دارد.
• مثبت بودن قوی Anti-CCP با احتمال بیشتر تخریب مفصلی و نیاز به درمان تهاجمی همراه است.
• این آزمایش در کودکان مبتلا به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان (JIA) معمولاً منفی است.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته










