مادر شاغل| اثرات مثبت و منفی اشتغال مادر بر فرزندان
- مجموعه: والدین موفق
مادران شاغل
امروزه شاغل بودن زنان، یکی از مسائلی است که در اجتماع مطرح است. زنان به علل گوناگون به کار روی می آورند و حتی بعضا مجبورند با وجود مسئولیتهای خود در خانه و تربیت فرزندان ،مسئولیتهای اجتماعی را نیز پذیرا باشند. اشتغال زنان به عنوان يک پديده اجتماعي پيامدهاي متعددي در زمينه هاي خانوادگي، اقتصادي،اجتماعي و فرهنگي دارد.
در اين ميان از يکسو نقش آموزشي و تربيتي مادران در خانه و از سوي ديگر تغيير و تحولات سريع جامعه، پيشرفت هاي تکنولوژي و نياز به پرورش فرزنداني متفکر که قادر به رويارويي با دنياي غيرقابل پيش بيني باشند، اهميت اشتغال زنان را در مسايل مربوط به پرورش و تربيت فرزندان دوچندان مي سازد. در مورد اشتغال زنان، تاثیر آنها بر خانواده و تربیت فرزندان نظرات مختلف و حتی متناقضی وجود دارد و حتی سوگریها و دیدگاههای منفی نیز شکل گرفته است.
محدودیتهایی که اشتغال برای ایفای نقش مادری برایتان ایجاد میکند
زنان باید بعنوان همسر، مادر و گرداننده خانواده نقش های متعددی به عهده گیرند. کی از مهم ترين نيازهای انسان که در بسياری از نظريه ها و پژوهشهای روانشناسی، جامعه شناسی، علوم سياسی و مديريت به آن اشاره شده است، نياز به امنيت و تعلق است.
نقش خطیر و پر اهمیت مادران در تعلیم و تربیت فرزندان خود و همین طور نقش مهم آن ها در ایجاد احساس ارزشمندی، درکودکان خود بر کسی پوشیده نیست. چیزی که مسلم است این است که مادران شاغل همانند مادران غیر شاغل نمی توانند بطور تمام و کمال به کودکان خود رسیدگی کنند
زیرا مادر چندین ساعت از روز را جدای از فرزند به سر می برد و زمانی که بعد از سپری شدن این ساعات به فرزند میرسد خستگی ناشی از دنیای پر استرس بیرون و خستگی فکر و ذهنی به مادر اجازه نمی دهد که در آن ساعات باقی مانده روز به کودک رسیدگی کافی و لازم را نماید.
از طرفی دیگر در آن زمان محدود باید مسئولیت خانه و خانه داری را نیز انجام دهد. نا منی رابطه تنگاتنگي با زندگي انسان و حتي موجوديت او دارد. اهميت مادر براي کودک تنها در رفع نيازهای او خلاصه نمیشود، بلکه همه احساس امنيت کودک وابسته به وجود مادر است.
اهمیت داشتن برنامهای منظم برای مادران شاغل
مادران شاغلی کارهای خانه را مورد توجه محدودیت زمانی خود قرار دادهاند و نه صرف زمان با فرزندانشان را، در تربیت فرزندان موفق عمل کرده و مادران خانه دار در تربیت فرزندان برتری نسبت به مادران شاغل نداشتهاند، چه بسا اشتغال مادر ثاثیرات مثبتی بر تربیت و عملکرد فرزند داشتهاند. این مادران شاغل با برنامهای منظم، مناسب و فشرده، کارهای ضروری خانه را در برنامه هفتگی خود میگنجانند.
تاثیرات مثبت اشتغال مادر بر فرزند
یکی از تاثیرات مثبت اشتغال مادران بر فرزندان به وضعیت روانی مادر برمیگردد. یک اشتغال زن، احساس هویت و روانی مثبت در او به وجود میآورد و موجب میشود، مادر با احساس مفید بودن از سلامت و نشاط روانی بالایی برخوردار باشد که این ارتباط مستقیم بر روح و روان فرزند دارد.
مادران شاغل به دلیل بر خورداری از وضعیت اقتصادی مناسب، بهتر میتوانند نیازهای مادی کودک را بر طرف کنند، همچنین کودک با نیاز مادی اش، نیاز های دیگری چون احساس تعلق، احترام و عزت نفس را جستجو میکند و با رفع آن ها عزت نفس بالا تری پیدا می کند. شاغل بودن مادر میتواند در افزایش عزت نفس فرزند تاثیر مثبتی داشته باشد.
عزت نفس حالتی است که در آن فرد خود را فردی ارزشمند می بیند که می تواند به گونه ای موفقیت آمیز با چالش های زندگی اش رو به رو شود و ارزش و لیاقت آن را دارد که شاد باشد. عزت نفس از جمله فاکتورهاي مهم بهداشت رواني در افراد جامعه محسوب مي شود
که کمبود آن در زندگي فردي و اجتماعي اثراتي منفي را در روابط اجتماعي، خانوادگي، اشتغال و طول عمر افراد ايفا مي کند و از آنجايي که شکل گيري شخصيت افراد در دوران کودکي و نوجواني پايه گذاري مي شود توجه به اين موضوع در نوجوانان از اهميت برخوردار است.
مادران شاغل نوجوانانی مسئولیت پذیر و مستقل تربیت می کنند. در پژوهشی دریافتند که نوجوانان دارای مادران شاغل درمقایسه با نوجوانی که مادران آنها خانه دار هستند، از احساس خود ارزشمندی، سازگاری، تعلق خاطر به خانواده و حمایت اجتماعی بیشتری برخوردار هستند. همچنین طی تحقیقاتی این نتیجه حاصل شد که اشتغال مادر تاثیر مثبتیروی سازگاری فرزند دارد.
اشتغال مادر و تربیت دختری مستقل و خودکفا
طی مطالعات و تحقیقاتی که انجام دادند دریافتند که دختران بیشتر از پسران از داشتن یک مادر شاغل بهره می برند. دختران مادران شاغل نسبت به دختران مادران خانه دار از خود بسندگی اجتماعی و پیشرفت تحصیلی بهتری برخوردارند و تمایل بیشتری به کار کردن دارند. همچنین فرزندان مادرانی که در رده های شغلی فرهنگی-مدیریتی هستند بهترین عملکرد تحصیلی را دارند.
مشاغلی با جایگاه اجتماعی بالا
زنانی که درمشاغل رده بالا فعالیت می کنند بیش ترین رضایت شغلی را دارند که این بر عملکرد آموزشی و رفتاری فرزندان شان تاثیر مثبتی گذاشته است. در مقابل تنش شغلی مادران اثر نامطلوبی بر فرزندان دارد و هرچه مادر درمحیط کارش تنش کمتری داشته باشد، بهتر می تواند وظایفش را درخانه انجام دهد.
اشتغال زنان به عنوان یک پدیده اجتماعی بر تربیت کودکان آن ها تاثیر می گذارد. در صورتی که شغل مادر از جایگاه اجتماعی، موقعیت فرهنگی و احساس روانی خوب برخوردار باشد می تواند منجر به افزایش احساس ارزشمندی و عزت نفس در کودکان شود.
• توصیه میشود مادران در درجه اول به فکر وضعیت عاطفی، مسائل اخلاقی و سلامت روانی خود و خانواده باشند و در صورت محقق شدن این امر به مواردی از قبیل اشتغال در خارج از خانه اهتمام بورزند.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته