احکام جنابت در ماه رمضان و جنب شدن در ماه رمضان چیست ؟
- مجموعه: احکام دینی
حکم جنب شدن در ماه رمضان چیست ؟
جنابت در رمضان ممکن است اختیاری یا غیر اختیاری اتفاق بیفتد. احکام آن چیست؟ برای غسل جنابت در ماه رمضان چه باید کرد؟
بقا بر جنابت یعنی شب را با حالت جنابت به روز آوردن.
احتلام روزه دار در روز چه حکمی دارد ؟
هرگاه روزه دار بعد از اذان صبح و در طول روز، محتلم شود (در خواب جنب شود) روزه اش صحيح است و بهتر است فوراً غسل کند اما اگر نکند براي روزه اش اشکالي ندارد.
مسأله 1617 : اگر در روزه واجبی که مثل روزه ماه رمضان وقت آن معین است تا اذان صبح غسل نکند و تیمم هم ننماید ولی از روی عمد نباشد، مثل آنکه دیگری نگذارد غسل و تیمم کند روزه اش صحیح است.
مسأله 1631 آیت الله خراسانی : كسى كه در شب ماه رمضان براى هيچ كدام از غسل و تيمّم وقت ندارد، اگر خود را جنب كند روزه اش باطل است، و قضا و كفاره بر او واجب مى شود، ولى كسى كه وظيفه اش غسل است، اگر براى تيمم وقت دارد، چنانچه خود را جنب كند بنابر احتياط واجب تيمم كند و روزه بگيرد و قضاى آن را هم به جا آورد.
مسأله 97 آیت الله سیستانی : اگر فرد جنب عمداً در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه اش تیمم است تیمم ننماید، باید روزه ی آن روز را تمام کند و بنابر احتیاط واجب، آن را به نیت قربت مطلقه انجام دهد؛ سپس باید روز دیگری را نیز روزه بگیرد و چون معلوم نیست روزۀ آن روز دیگر، قضا است یا عقوبت، آن روز را نیز به قصد آنچه وظیفۀ اوست قربةً إلی اللّه روزه بگیرد.
مسأله 101 آیت الله سیستانی : اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک روز یادش بیاید، باید روزه ی آن روز را قضا نماید و اگر بعد از چند روز یادش بیاید، روزه ی هر چند روزی را که می داند جنب بوده قضا نماید؛ مثلاً اگر نمی داند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضا کند و اگر در همان روز یادش بیاید، باید روزه ی آن روز را تمام کند و احتیاط واجب آن است که در آن، قصد قربت مطلقه داشته باشد و علاوه بر آن، قضای روزه را نیز باید انجام دهد و منظور از قضا در این مسأله، به معنایی است که در مسألۀ «97» ذکر شد.
شایان ذکر است، این حکم اختصاص به روزه ی ماه مبارک رمضان دارد و شامل سایر اقسام روزه نمی شود.
احکام جنابت در ماه رمضان :
شخصی که در ماه رمضان جنب می شود، دو حالت دارد: یا قبل از اذان صبح جنب شده و یا بعد از اذان صبح و در طول روز جنب می شود (البته جنابت در حال روزه نباید به وسیله جماع و استمناء باشد، بلکه، مثلاً در خواب، منی از او خارج شده باشد).
غسل جنابت قبل از اذان صبح :
امام خمینی (ره): اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه ی او تیمم است عمداً تیمم ننماید، روزه اش باطل است. و اگر در روزه واجبى که وقتش معین است (مانند روزه نذر) تا اذان صبح غسل نکند و تیمم هم ننماید، روزه اش صحیح است.
پس، اگر در ماه رمضان قبل از اذان صبح جنابت حاصل شود، باید غسل جنابت کند.
غسل جنابت بعد از اذان صبح و در طول روز:
امام خمینی (ره): اگر روزه دار در روز محتلم شود، (یعنی، در خواب از او منی خارج شود)، واجب نیست فوراً غسل کند؛ اما برای خواندن نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشاء واجب است غسل جنابت نماید. و هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده، اگر چه بداند پیش از اذان محتلم شده، روزه ی او صحیح است.
پس، در هنگام روزه در طول روز می توان غسل جنابت کرد.
جنب شدن در ماه رمضان چه حکمی دارد ؟
پرسش: اگر روزه دار نمی دانسته باقی ماندن بر حنابت روزه را باطل می کند و گرفته است روزه او چطور است ؟
پاسخ: اگر نمی دانسته است که بقاء بر جنابت روزه را باطل می کند و یا اصلا به این معانی توجه نداشته است روزه او صحیح است و قضا و کفاره ندارد.
پرسش: کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد حکمش چیست ؟
پاسخ: کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد، اگر خود را جنب کند، روزه اش باطل است وقضا و کفاره بر او واجب می شود.
پرسش: اگر بداند وقت برای غسل ندارد وخود را جنب کند وتیمم کند چه حکمی دارد ؟
پاسخ: اگر بداند وقت برای غسل ندارد وخود را جنب کند وتیمم کند یا با این که وقت دارد عمدا غسل را تاخیر بیاندازد تاوقت تنگ شود وتیمم کند روزه اش صحیح است هر چند گناهکار است.
پرسش: اگر در ماه مبارک رمضان شخص جنب عمداً تا صبح غسل نکند، اما روزه اش را نخورد و آن را بگیرد، آیا فقط قضای روزه بر عهده او است یا کفاره هم بر او واجب می شود ؟
پاسخ: در ماه مبارک رمضان کسی که جنب است و روزه هم بر او واجب است، اگر عمدا تا اذان صبح غسل نکند، می تواند در آخرین لحظات باقی مانده تا اذان صبح تیمم بدل از غسل کرده و روزه بگیرد و روزه اش نیز صحیح است، اگر چه به خاطر این که عمدا غسل را ترک کرده مرتکب گناه شده است. اما اگر عمدا، غسل نکند و تیمم هم نکند، روزه اش باطل و علاوه بر قضا کفاره هم بر او واجب است.
پرسش: اگر کسی بعد از نماز صبح در خواب محتلم شود چه باید کند ؟
پاسخ: اگر برای روزه دار چنین اتفاقی بیتفد روزه اش صحیح است ولی باید برای نماز غسل یا تیمم کند.
پرسش: اگر انسان در بین روز در ماه رمضان جنب شود باید همان موقع غسل کند؟
پاسخ: کسى که در روز ماه رمضان محتلم شود از جهت روزه دار بودن لازم نیست غسل کند، بنابراین که اگر نماز ظهر و عصر را خوانده و بعد از ظهر محتلم شده است، لازم نیست تا قبل از مغرب غسل کند، ولى اگر نماز ظهر و عصر را نخوانده باشد باید براى نماز غسل کند.
پرسش: اگر مکلف در شب ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح از خواب بیدار شود و ببیند که محتلم گردیده است و به سبب مشکلاتی از قبیل سرد بودن آب یا حیا یا تنگی وقت غسل و تیمم نکرد، روزه اش چگونه است؟ اگر روزه اش صحیح نیست، آیا باید کفاره بدهد؟ مقدار کفاره را ذکر کنید.
پاسخ: اگر جنب عمداً و بدون عذر شرعی تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمم است، عمداً تیمم ننماید، روزه اش باطل است و باید کفاره بدهد.
مقدار کفاره او این است که یا باید دو ماه روزه بگیرد که لااقل 31 روز آن پی در پی باشد و یا شصت مسکین را اطعام کند؛ یعنی به شصت مسکین حداقل 750 گرم گندم یا جو یا برنج یا خرما بدهد.
اگر برای تیمم وقت ندارد، مثلاً موقع اذان صبح است و اذان شروع شده است، روزه اش بدون غسل و تیمم صحیح است، در صورتی که در غسل یا تیمم کوتاهی نکرده باشد.
پرسش: اگر فردى به سبب برخى از مشکلات تا اذان صبح بر جنابت باقى بماند آيا روزه گرفتن در آن روز براى او جايز است؟
پاسخ: در غير ماه رمضان و قضاى آن اشکال ندارد، ولى نسبت به روزه ماه رمضان و قضاى آن، اگر معذور از غسل است، تيمم کردن بر او واجب است و اگر تيمم هم نکند، روزه اش صحيح نيست.
پرسش: حکم باطل کردن روزه با خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء یا باقی ماندن بر جنابت در ماه رمضان چیست؟
پاسخ آیت الله سیستانی: توبه و استغفار کنید و اگر کسی روزه ماه رمضان را به خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء باطل کند، در صورتی که بداند آن کار روزه را باطل می کند، علاوه بر قضا، کفاره هم بر او واجب می شود. و همچنین (بنا بر احتیاط واجب) کسی که جاهل به حکم بوده ولی در جهل خود معذور نبوده و احتمال می داده که این کار مبطل روزه باشد، کفاره بر او لازم می گردد و اما کسی که مساله را نمی دانسته و در جهل خود معذور بوده یا مطمئن بوده که این کار روزه را باطل نمی کند کفاره بر او نیست و فقط قضا کافی است و اگر استمناء کند یا باقی بر جنابت بماند، در حالی که جاهل باشد به اینکه چنین کاری روزه را باطل می کند چنانچه در جهل خود معذور باشد، روزه اش صحیح است. ولی اگر می دانسته این کار مبطل روزه است ولی نمی دانست کفاره دارد در این صورت باید قضا کند و کفاره هم بدهد.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان، کافی است به شصت فقیر هر کدام یک مد طعام بدهد (750 گرم گندم یا آرد یا نان یا ماکارونی و مانند آنها). و اگر قضای آن را یک سال تأخیر بیندازد تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر یک روزعلاوه بر قضا یک مد طعام (کفاره تأخیر) به فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تاخیر بیندازد کفاره تکرار نمی شود.
پرسش: آیا باقی ماندن برجنابت درماه رمضان تاطلوع فجر ،روزه را باطل می کند ؟
پاسخ: باقی ماندن بر جنابت درماه رمضان تاطلوع فجر، روزه را باطل می کند پس کسی که درماه رمضان عمداً بدون غسل مانده و فجر طلوع کرده است، آن روز از به قصد مافی الذمه، واجب است امساک کند ولی بعداً باید روزه آن روزرا باز به قصد مافی الذمه قضا نماید.
اما مریضی که نتواند غسل کند تیمم می کند و روزه اش صحیح می باشد.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته