رازهای پنهان سرطان سینه: همه چیز درباره سرطان سینه سه گانه منفی
- مجموعه: بهداشت بانوان
علل ، علایم و درمان سرطان سینه سه گانه منفی
سرطان سینه سه گانه منفی (TNBC) یک نوع نادر از سرطان سینه است. این نوع سرطان 15 درصد از تمام موارد سرطان سینه را تشکیل میدهد. برخلاف اکثر انواع سرطان سینه، سلولهای سرطانی سه گانه منفی گیرندهها یا پروتئینهایی را ندارند که به رشد و گسترش سرطان کمک میکنند. شیمی درمانی رایجترین درمان است. محققان پزشکی در حال مطالعه درمانهای جدید هستند.
سرطان سینه سه گانه منفی چیست؟
سرطان سینه سه گانه منفی (TNBC) یک نوع نادر از سرطان سینه تهاجمی است. این نوع سرطان 15 درصد از تمام موارد سرطان سینه تهاجمی را تشکیل میدهد. برخلاف اکثر سرطانهای سینه، سلولهای سرطانی سه گانه منفی ویژگیهای زیر را ندارند:
• گیرندههای استروژن و پروژسترون: حدود دو سوم سرطانهای سینه دارای گیرندههایی برای هورمونهای استروژن و پروژسترون هستند. گیرندهها مولکولهایی روی سطح سلولها هستند که تعیین میکنند چه موادی میتوانند به سلولها متصل شوند و بر عملکرد سلولها تأثیر بگذارند. سلولهای سرطانی سه گانه منفی فاقد این گیرندهها هستند.
• گیرندههای HER2: سلولهای سرطانی HER2-مثبت 15 تا 20 درصد سرطانهای سینه را تشکیل میدهند. سرطانهای HER2-مثبت برای تقسیم و رشد سریع به مسیر HER2 متکی هستند. این ژن پروتئین HER2 را میسازد که گیرندهها نیز هستند. سلولهای سرطانی سه گانه منفی فاقد گیرندههای HER2 هستند.
انواع سرطان سینه سه گانه منفی
تحقیقات انواع مختلفی از TNBC را شناسایی کرده است. موارد TNBC ممکن است در سطح مولکولی متفاوت باشند، به این معنی که سلولها، ژنها و گیرندههای هورمونی مختلفی درگیر هستند. اگرچه، هیچ دستورالعمل استانداردی برای تشخیص انواع TNBC وجود ندارد.
بازال-لایک
این سلولهای سرطانی شبیه سلولهایی هستند که لایه بیرونی مجاری شیر سینه را تشکیل میدهند. سلولهای سرطانی بازال-لایک ممکن است فعالکننده ایمنی یا سرکوبکننده ایمنی باشند. سلولهای سرطانی فعالکننده ایمنی بازال-لایک ممکن است نسبت به سلولهای سرکوبکننده ایمنی به درمانها بهتر پاسخ دهند.
لومینال گیرنده آندروژن
این نوع TNBC شامل گیرندههای آندروژن و ژنهای لومینال است. گیرندههای آندروژن پروتئینهایی هستند که به هورمون مردانه آندروژن متصل میشوند. گیرندههای آندروژن در برخی سلولهای سرطانی سینه یافت میشوند و باعث رشد آنها میشوند.
مزانشیمال
این نوع TNBC شامل سلولهای بنیادی است که به بافت همبند، رگهای خونی و بافت لنفاوی تبدیل میشوند. بافتهای همبند از بافتها و اندامهای شما محافظت و پشتیبانی میکنند. بافت لنفاوی گلبولهای سفید را ایجاد و ذخیره میکند که با میکروبهایی که باعث بیماری میشوند مبارزه میکنند.
علائم سرطان سینه سه گانه منفی
علائم TNBC همان علائم سایر سرطانهای سینه است. در صورت مشاهده علائم TNBC مانند موارد زیر، فوراً با یک پزشک مشورت کنید:
• تغییرات در ظاهر سینه: این تغییرات میتواند شامل تورم، فرورفتگی پوست (یعنی پوست شبیه پوست پرتقال میشود)، نوک پستان که به داخل میچرخد، و پوست پوستهدار یا قرمز باشد.
• توده جدید یا ضخیم شدن در سینه یا زیر بغل: این یکی از شایعترین علائم سرطان سینه است. یک توده جدید همیشه نشانه این نیست که شما به این بیماری مبتلا هستید. تودههای سرطانی بیشتر احتمال دارد بدون درد و سفت با لبههای نامنظم نسبت به تودههای خوشخیم باشند، اما همیشه اینطور نیست.
• ترشح نوک پستان که شیر مادر نیست: ترشح ممکن است خون آلود باشد، ناگهانی اتفاق بیفتد و فقط در یک سینه رخ دهد.
• درد: ممکن است در هر قسمتی از سینه یا نوک پستان خود احساس درد کنید.
علائم TNBC ممکن است با سایر شرایط سلامتی کمتر شدید، مانند ماستیت یا کیستهای سینه، همپوشانی داشته باشد. ماستیت عفونتی شایع در افرادی است که شیر میدهند. کیستهای سینه تودههای غیر سرطانی پر از مایع هستند. در صورت مشاهده یا احساس تغییرات در سینههای خود با یک پزشک صحبت کنید.
چه چیزی باعث سرطان سینه سه گانه منفی میشود؟
یک مطالعه منتشر شده در سال 2015 دریافت که TNBC یکی از انواع کم درک شده سرطان سینه است. به طور کلی، سرطان سینه به دلیل تغییرات در DNA یا مواد ژنتیکی شما رخ میدهد. ممکن است این تغییرات را به ارث ببرید. به عنوان مثال، جهشهای ژنتیکی BRCA1 و BRCA2 خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهند. افرادی که دارای جهش BRCA1 هستند، بیشتر احتمال دارد که نسبت به دیگران به TNBC مبتلا شوند.
تغییرات در DNA شما همچنین میتواند به دلیل عوامل محیطی یا سبک زندگی رخ دهد. با این حال، در اکثر موارد، علت سرطان سینه ناشناخته است.
عوامل خطر
در مقایسه با سایر سرطانهای سینه، TNBC بیشتر احتمال دارد در افراد پیشیائسه زیر 40 سال رخ دهد. عوامل دیگری که خطر ابتلا به TNBC شما را افزایش میدهند عبارتند از:
• مصرف الکل
• بافت سینه متراکم
• ژنتیک
• شروع دوره قاعدگی قبل از 12 سالگی
• به دنیا آوردن اولین فرزند خود زمانی که بیش از 30 سال دارید
• چاقی
• پرتودرمانی قبلی به سینه یا قفسه سینه
در مورد عواملی که خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهند، بسیاری از تصورات غلط رایج وجود دارد. شواهد کافی برای نشان دادن تأثیر عوامل زیر بر خطر ابتلا به سرطان سینه وجود ندارد:
• سقط جنین
• ضد تعریقهای مبتنی بر آلومینیوم
• سوتینها
• داروهای باروری
سرطان سینه سه گانه منفی چگونه تشخیص داده میشود؟
مانند همه انواع سرطان، تشخیص و درمان زودهنگام بسیار مهم است. پزشکان میتوانند از موارد زیر برای ارزیابی اینکه آیا به سرطان سینه مبتلا هستید، استفاده کنند:
• آزمایشهای خون: یک پزشک ممکن است چندین ماده مانند قند خون، الکترولیتها، چربیها و پروتئینها را اندازهگیری کند.
• بیوپسی سینه: این روش سلولها یا بافتهای شما را برمیدارد تا یک پزشک بتواند آنها را بررسی کند.
• سابقه سلامتی خانوادگی و شخصی: حدود 5 تا 10 درصد از تمام سرطانها به دلیل جهشهای ژنی ارثی ایجاد میشوند. گاهی اوقات، یک محیط مشترک یا سبک زندگی مشابه اعضای خانواده نیز میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
• آزمایشهای تصویربرداری: اینها میتوانند شامل سونوگرافی سینه، امآرآی سینه یا ماموگرافی باشند.
• معاینه فیزیکی: یک پزشک سینههای شما را برای هرگونه نشانهای از سرطان، مانند فرورفتگی یا تودهها، بررسی میکند.
این آزمایشها میتوانند سرطان سینه را تشخیص دهند اما نمیتوانند نوع سرطان سینه مانند TNBC را نشان دهند. پس از تشخیص، یک پزشک احتمالاً آزمایشهای بیشتری را برای تعیین مرحله و نوع سرطان سینه سفارش خواهد داد.
برای تعیین اینکه آیا سرطان سه گانه منفی است، شما به آزمایشهایی نیاز دارید تا سلولهای سرطانی را برای HER2 و گیرندههای استروژن و پروژسترون بررسی کنید. یک پزشک ممکن است همچنین آزمایشهای ژنتیکی را سفارش دهد.
مراحل سرطان سینه سه گانه منفی
پس از شناسایی TNBC، یک پزشک ممکن است بیماری را مرحلهبندی کند. به طور کلی، مراحل سرطان سینه بسته به اینکه آیا و چقدر سلولهای سرطانی گسترش یافتهاند متفاوت است. مرحلهبندی TNBC به پزشکان کمک میکند تا بدانند چگونه بیماری را درمان کنند.
پزشکان از معیارهای زیر برای مرحلهبندی TNBC استفاده میکنند:
• مرحله 0: این یک سرطان سینه پیشتهاجمی به نام کارسینوم مجرای داخل مجاری (DCIS) است. در مرحله 0 TNBC، سلولهای غیر طبیعی مجاری شیر سینه را پوشاندهاند اما به بافت سینه مجاور گسترش نیافتهاند.
• مرحله 1: سلولهای سرطانی به بافت سینه مجاور گسترش یافته و یک تومور کمتر یا مساوی 20 میلیمتر تشکیل دادهاند. تعداد کمی از سلولهای سرطانی ممکن است به گرههای لنفاوی مجاور گسترش یافته باشند. سلولهای سرطانی به قسمتهای دور بدن گسترش نیافتهاند.
• مرحله 2: تومورها بین 20–50 میلیمتر اندازهگیری میشوند. مانند مرحله 1 TNBC، برخی از سلولهای سرطانی ممکن است به گرههای لنفاوی مجاور گسترش یافته باشند اما به قسمتهای دور بدن گسترش نیافتهاند.
• مرحله 3: تومورها ممکن است بزرگتر از 50 میلیمتر باشند. سلولهای سرطانی ممکن است به گرههای لنفاوی مجاور گسترش یافته باشند اما به قسمتهای دور بدن گسترش نیافتهاند.
• مرحله 4: TNBC به مرحله 4، که سرطان سینه متاستاتیک نامیده میشود، پیشرفت میکند اگر به اندامهای دور گسترش یابد.
راههای درمان سرطان سینه سه گانه منفی
درمانهای کمتری برای TNBC نسبت به سایر انواع سرطانهای سینه وجود دارد. هورمون درمانی و داروهای هدفمند HER2 روی یک بیماری منفی گیرنده هورمونی مانند TNBC کار نمیکنند. این درمانها همچنین کار نمیکنند زیرا سلولهای سرطانی HER2 کمی یا هیچ ندارند. درمانهای TNBC ممکن است به مرحله و اینکه آیا سرطان عود کرده است بستگی داشته باشد.
مرحله 1–3
برای مرحله 1–3 TNBC، برخی از رایجترین درمانها عبارتند از:
• شیمی درمانی: این یکی از رایجترین درمانها برای همه مراحل TNBC است. شیمی درمانی یک درمان سیستمیک است، به این معنی که کل بدن را هدف قرار میدهد. داروهایی که شیمی درمانی استفاده میکند رشد سلولهای سرطانی را متوقف میکنند. عوارض جانبی ممکن است شامل ریزش مو، حالت تهوع و خستگی باشد.
• جراحی: افراد ممکن است قبل یا بعد از شیمی درمانی جراحی شوند. جراحی ممکن است شامل لومپکتومی یا ماستکتومی باشد. لومپکتومی توده را از سینه خارج میکند. ماستکتومی کل سینه و گرههای لنفاوی مجاور را خارج میکند. یک جراح ممکن است بتواند در حین جراحی سینه را بازسازی کند.
• پرتودرمانی: این از پرتوها یا ذرات پر انرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی در مکانهای خاص استفاده میکند. یک پزشک ممکن است پس از جراحی اگر تومور بزرگ باشد یا سلولهای سرطانی گسترش یافته باشند، پرتودرمانی را توصیه کند.
مرحله 4
در مرحله 4، TNBC قابل درمان نیست. با این حال، پزشکان میتوانند TNBC را برای طولانی کردن عمر و کاهش علائم درمان کنند. درمان مرحله 4 TNBC شامل موارد زیر است:
• شیمی درمانی
• درمانهای دارویی (مانند ایمونوتراپی یا درمان هدفمند)
• پرتودرمانی
• جراحی
سرطان سینه سه گانه منفی عود کننده
پزشکان میتوانند TNBC عود کنندهای که گسترش نیافته است را با شیمی درمانی و ایمونوتراپی درمان کنند. در سال 2020، سازمان غذا و داروی آمریکا Trodelvy (sacituzumab govitecan-hziy)، دارویی برای درمان TNBC عود کنندهای که گسترش یافته است، را تأیید کرد. Trodelvy یک درمان دارویی هدفمند است که سلولهای سرطانی را در بدن مورد حمله قرار میدهد.
شما فقط میتوانید پس از امتحان حداقل دو درمان، Trodelvy را مصرف کنید. این دارو عوارضی مانند کاهش تعداد گلبولهای سفید خون و اسهال شدید دارد. کاهش تعداد گلبولهای سفید خون سیستم ایمنی را ضعیف میکند و خطر ابتلا به بیماریهای عفونی را افزایش میدهد.
چگونه از سرطان سینه سه گانه منفی جلوگیری کنیم؟
هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از سرطان سینه، از جمله TNBC، وجود ندارد. برخی از تغییرات سبک زندگی ممکن است خطر ابتلا به TNBC شما را کاهش دهد، مانند:
• ورزش منظم
• حفظ وزن سالم
• کاهش مصرف الکل
• غربالگریهای منظم سرطان سینه برای بهبود چشمانداز درمان شما ضروری هستند. صرف نظر از خطر، به هرگونه تغییری در سینههای خود توجه کنید. در صورت مشاهده هرگونه تغییر، فوراً با یک پزشک تماس بگیرید.
عوارض بروز سرطان سینه سه گانه منفی
عوارض ناشی از TNBC ممکن است از درمانها، از جمله شیمی درمانی، پرتودرمانی و جراحی، ناشی شود. شیمی درمانی ممکن است به سلولهای سالم شما آسیب برساند زیرا نمیتواند فقط سلولهای سرطانی را هدف قرار دهد. در نتیجه، ممکن است عوارضی مانند موارد زیر را داشته باشید:
• اسهال
• ریزش مو
• از دست دادن حافظه یا "مغز شیمی درمانی"
• علائم یائسگی (یعنی گرگرفتگی، دورههای نامنظم و خشکی واژن)
• حالت تهوع
• مشکلات عصبی
• استفراغ
مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی ممکن است سلولهای سالم شما را هدف قرار داده و به آنها حمله کند و باعث عوارض شود. پرتودرمانی ممکن است عوارضی مانند موارد زیر را ایجاد کند:
• تغییرات در پوست
• عوارض مزمن قلبی و ریوی
• خستگی
• ریزش مو
• مشکلات عصبی
• درد
به طور کلی، جراحی با عوارضی مانند موارد زیر همراه است:
• خونریزی
• مسائل زیبایی
• عفونت
• از دست دادن حس در ناحیه قفسه سینه یا سینههای بازسازی شده
• درد
• زخمشدگی
زندگی با سرطان سینه سه گانه منفی
TNBC یک سرطان سینه سریعالرشد است که احتمال بازگشت آن پس از درمان بیشتر از انواع دیگر است. در نتیجه، TNBC نسبت به سایر سرطانهای سینه نرخ بقای پنج ساله پایینتری دارد. در تمام مراحل، TNBC نرخ بقای پنج ساله 77 درصد دارد. نرخ بقای شما ممکن است بسته به اینکه آیا و چقدر سلولهای سرطانی گسترش یافتهاند متفاوت باشد.
داشتن TNBC یا هر نوع سرطان سینه میتواند برای بدن و ذهن شما سخت باشد. خوردن یک رژیم غذایی متعادل، اولویتبندی خواب شما و فعال ماندن در صورت امکان ضروری است.
سوالات متداول درباره سرطان سینه سه گانه منفی
1. چه عواملی باعث ایجاد سرطان سینه سه گانه منفی میشوند؟
علت دقیق ایجاد TNBC هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل زیر میتوانند خطر ابتلا را افزایش دهند: ژنتیک ، نژاد ، سن ، تاریخچه خانوادگی و عوامل محیطی
2. چه عواملی بر بقای بیماران مبتلا به TNBC تأثیر میگذارند؟
عوامل مختلفی بر بقای بیماران مبتلا به TNBC تأثیر میگذارند، از جمله:
مرحله سرطان در زمان تشخیص
اندازه تومور
گسترش سرطان به گرههای لنفاوی
پاسخ به درمان
سن بیمار
وضعیت عمومی سلامت
3. آیا میتوان با سرطان سینه سه گانه منفی زندگی طولانیتری داشت؟
با پیشرفتهای اخیر در درمان، بسیاری از بیماران مبتلا به TNBC میتوانند سالها زندگی کنند. سبک زندگی سالم، پیگیری منظم چکاپها و شرکت در کارآزماییهای بالینی میتوانند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر کمک کنند.
جمع بندی
سرطان سینه سه گانه منفی (TNBC) یکی از انواع سرطانهای سینه است که درمان آن چالشبرانگیزتر است. ممکن است از آنچه در مورد این بیماری خواندهاید دلسرد شوید. اما چندین درمان بسیار مؤثر برای TNBC وجود دارد، از جمله ایمونوتراپی، شیمی درمانی، جراحی و پرتودرمانی. و هر روز، محققان اطلاعات بیشتری در مورد این سرطان نادر کسب میکنند. دانش آنها قدرت شماست. اگر نگران هستید که داستان مستقیمی در مورد سرطان خود دریافت نمیکنید، از پزشک خود بخواهید که شما را در تشخیص و گزینههای درمانی راهنمایی کند.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته
ب