آیا جراحی اسلیو معده میتواند کبد چرب را برای همیشه درمان کند؟
- مجموعه: بیماری ها و راه درمان
تاثیر جراحی اسلیو معده بر کبد چرب
کبد چرب یا بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یکی از شایعترین بیماریهای کبدی در جهان است که اغلب با چاقی و سندرم متابولیک مرتبط است. این بیماری میتواند از تجمع ساده چربی در کبد (استئاتوز) تا التهاب و آسیب کبدی (استئاتوهپاتیت غیرالکلی یا NASH) و حتی سیروز پیشرفت کند. در میان روشهای درمانی، جراحیهای باریاتریک مانند گاستریک اسلیو (یا اسلیو گاسترکتومی) به دلیل تاثیرات قابلتوجه بر کاهش وزن و بهبود متابولیسم، به عنوان یک گزینه درمانی موثر برای بیماران مبتلا به کبد چرب و چاقی شناخته شدهاند. این مقاله به بررسی تاثیر جراحی اسلیو معده بر کبد چرب، مکانیسمهای اثر، مزایا، خطرات و فرآیند بهبودی میپردازد.
کبد چرب چیست؟
کبد چرب زمانی رخ میدهد که چربی بیش از حد در سلولهای کبدی تجمع پیدا کند. این بیماری اغلب با چاقی، دیابت نوع ۲، مقاومت به انسولین و هیپرلیپیدمی مرتبط است. بر اساس اطلاعات موجود، افراد زیادی به کبد چرب مبتلا هستند و حدود ۵٪ از این افراد ممکن است به سیروز پیشرفت کنند که میتواند به نارسایی کبدی یا نیاز به پیوند کبد منجر شود. التهاب مزمن ناشی از تجمع چربی در کبد میتواند به فیبروز و سیروز منجر شود که خطر مرگ را افزایش میدهد.
جراحی اسلیو معده چیست؟
جراحی اسلیو معده یکی از رایجترین انواع جراحیهای باریاتریک است که در آن حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد از حجم معده برداشته میشود. معده باقیمانده به شکل یک لوله باریک یا "آستین" (اسلیو) شبیه به موز درمیآید که ظرفیت ذخیره غذا را به شدت کاهش میدهد. این روش نه تنها مصرف غذا را محدود میکند، بلکه با تغییر در هورمونهای گوارشی مانند گرلین (هورمون گرسنگی)، بر متابولیسم بدن تاثیر میگذارد.
نحوه انجام جراحی
جراحی اسلیو معده معمولاً به روش لاپاراسکوپیک یا رباتیک انجام میشود، که شامل ایجاد برشهای کوچک در شکم است. این تکنیکهای کمتهاجمی باعث کاهش درد پس از جراحی، کوتاه شدن مدت بستری در بیمارستان و تسریع فرآیند بهبودی میشوند.
تاثیر جراحی اسلیو معده بر کبد چرب
جراحی اسلیو معده به دلیل تاثیرات چندجانبهاش بر کاهش وزن و بهبود متابولیسم، میتواند به طور قابلتوجهی وضعیت کبد چرب را بهبود بخشد. مکانیسمهای اصلی اثر این جراحی بر کبد چرب عبارتند از:
کاهش وزن پایدار
کاهش وزن سریع و پایدار پس از جراحی اسلیو معده باعث کاهش رسوبات چربی در کبد میشود. این کاهش چربی به بهبود حساسیت به انسولین کمک کرده و مقاومت به انسولین را که یکی از عوامل اصلی کبد چرب است، کاهش میدهد.
کاهش التهاب کبدی
مطالعات نشان دادهاند که جراحی اسلیو معده در ۹۵٪ بیماران باعث کاهش التهاب کبدی میشود. این امر از طریق کاهش چربی کبدی و بهبود متابولیسم چربیها در بدن رخ میدهد.
معکوس شدن فیبروز کبدی
طبق تحقیقات، جراحی اسلیو معده میتواند در ۵۵٪ بیماران فرآیند فیبروز (تشکیل بافت اسکار در کبد) را متوقف کرده و حتی آن را معکوس کند. این امر خطر پیشرفت به سیروز و نارسایی کبدی را به طور قابلتوجهی کاهش میدهد.
بهبود شرایط متابولیک مرتبط
جراحی اسلیو معده نه تنها کبد چرب را بهبود میبخشد، بلکه شرایط مرتبط مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و هیپرلیپیدمی را نیز بهبود میدهد. این بهبودها به کاهش فشار بر کبد و ارتقای سلامت کلی بدن کمک میکنند.
مزایای جراحی اسلیو معده برای کبد چرب
• کاهش سریع چربی کبد: جراحی اسلیو معده به دلیل کاهش وزن سریع، به سرعت چربی ذخیرهشده در کبد را کاهش میدهد.
• بهبود عملکرد کبد: کاهش التهاب و فیبروز باعث بهبود عملکرد کبدی و کاهش خطر عوارض جدی مانند سیروز میشود.
• بهبود کیفیت زندگی: بیماران پس از جراحی اغلب بهبود در علائم مرتبط با چاقی مانند خستگی، درد مفاصل و آپنه خواب را گزارش میکنند.
• کاهش نیاز به دارو: بسیاری از بیماران پس از جراحی نیاز کمتری به داروهای دیابت، فشار خون یا چربی خون پیدا میکنند.
خطرات و عوارض احتمالی جراحی اسلیو معده
اگرچه جراحی اسلیو معده به طور کلی ایمن است، اما مانند هر عمل جراحی دیگر با برخی خطرات همراه است. طبق دادههای انجمن جراحی متابولیک و باریاتریک آمریکا، خطر مرگ ناشی از این جراحی تنها ۰.۱۳٪ است. عوارض احتمالی شامل:
• خونریزی
• عفونت
• نشت از محل جراحی
• کمبودهای تغذیهای در طولانیمدت با این حال، استفاده از تکنیکهای کمتهاجمی و مراقبتهای پس از جراحی این خطرات را به حداقل میرساند.
سوالات متداول درباره تاثیر جراحی اسلیو معده بر کبد چرب
1. جراحی اسلیو معده چیست و چگونه به کبد چرب کمک میکند؟
جراحی اسلیو معده عملی است که در آن بخش بزرگی از معده برداشته میشود و معده به شکل یک لوله باریک درمیآید. این روش با کاهش وزن سریع و پایدار، رسوبات چربی در کبد را کاهش داده و التهاب و فیبروز کبدی را بهبود میبخشد. همچنین حساسیت به انسولین را افزایش داده و به کنترل دیابت کمک میکند که یکی از عوامل مرتبط با کبد چرب است.
2. چه کسانی میتوانند جراحی اسلیو معده انجام دهند؟
افراد با شاخص توده بدنی (BMI) بالای ۴۰ یا BMI بین ۳۵-۳۹ همراه با بیماریهایی مانند دیابت، فشار خون بالا یا آپنه خواب، کاندیدای این جراحی هستند. افراد از ۱۶ سالگی (با بلوغ کافی) تا سنین بالا میتوانند این جراحی را انجام دهند.
3. آیا جراحی اسلیو معده میتواند کبد چرب را به طور کامل درمان کند؟
جراحی اسلیو معده در ۹۵٪ بیماران التهاب کبدی را کاهش میدهد و در ۵۵٪ بیماران فیبروز کبدی را معکوس میکند. با این حال، نتایج به میزان کاهش وزن و پایبندی به سبک زندگی سالم پس از جراحی بستگی دارد.
4. آیا رژیم غذایی و ورزش به تنهایی برای درمان کبد چرب کافی هستند؟
در بیماران مبتلا به چاقی شدید، رژیم غذایی و ورزش اغلب نتایج محدودی دارند
نتیجهگیری
جراحی اسلیو معده یک روش موثر و پایدار برای درمان کبد چرب در بیماران مبتلا به چاقی است. این جراحی نه تنها با کاهش وزن و بهبود متابولیسم، چربی کبد را کاهش میدهد، بلکه التهاب و فیبروز کبدی را نیز بهبود میبخشد و خطر پیشرفت به سیروز را کاهش میدهد. با وجود خطرات اندک، مزایای این روش برای بسیاری از بیماران، بهویژه افرادی که با روشهای غیرجراحی به نتیجه نرسیدهاند، قابلتوجه است.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته