آزمایش CA-125 یا آنتی ژن سرطانی : نحوه انجام آزمایش و تفسیر نتایج

این آزمایش میزان پروتئینی به نام CA-125 (آنتی ژن سرطانی 125) را در نمونه خون شما اندازه گیری می کند. CA-125 یک نوع نشانگر تومور است. سطوح بالای برخی از نشانگرهای تومور در خون شما ممکن است نشانه سرطان باشد. اگر سرطان دارید، اندازه گیری نشانگرهای تومور ممکن است به ارائه اطلاعات مهم در مورد نحوه درمان بیماری شما کمک کند.

سطوح بالای CA-125 اغلب در افرادی که سرطان تخمدان دارند یافت می شود. تخمدان ها یک جفت غدد تناسلی زنانه هستند که تخمک ها را ذخیره می کنند و هورمون های زنانه را می سازند. سرطان تخمدان زمانی اتفاق می افتد که سلول های تخمدان شروع به رشد خارج از کنترل می کنند. اگر سرطان تخمدان دارید، آزمایش خون CA-125 می تواند به شما کمک کند که آیا درمان شما موثر است یا خیر.

Cancer Antigen 125 (CA-125)

• آنتی ژن سرطان 125

• آنتی ژن گلیکوپروتئین

• آنتی ژن سرطان تخمدان

• نشانگر تومور

خون

یک متخصص مراقبت های بهداشتی با استفاده از یک سوزن کوچک از رگ بازوی شما نمونه خون می گیرد. پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش یا ویال جمع آوری می شود. وقتی سوزن داخل یا خارج می شود ممکن است کمی احساس سوزش کنید. این معمولا کمتر از پنج دقیقه طول می کشد.

انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه ای که سوزن گذاشته شده درد خفیفی یا کبودی داشته باشید، اما بیشتر علائم به سرعت از بین می روند.

اگر خون شما فقط برای CA 125 آزمایش می شود ، می توانید طبق معمول قبل از آزمایش غذا بخورید و بنوشید.

• اگر سرطان تخمدان برای شما تشخیص داده شده است ، ممکن است چندین آزمایش خون CA-125 انجام دهید:

- در طول درمان، بررسی کنید که آیا سرطان شما از بین می رود یا خیر. اگر سطح CA-125 کاهش یابد، معمولاً به این معنی است که درمان شما مؤثر است.

- پس از درمان، بررسی کنید که آیا سرطان شما عود کرده است یا خیر

• اگر توده ای در لگن خود دارید که می تواند سرطان تخمدان باشد ، ممکن است به آزمایش CA-125 نیاز داشته باشید تا دریابید که آیا ممکن است سرطان تخمدان باشد یا خیر. اما فقط بیوپسی می تواند سرطان تخمدان را تشخیص دهد.

• اگر خطر ابتلا به سرطان تخمدان بسیار بالا است ، ممکن است پزشک شما بررسی سطوح CA-125 را پیشنهاد کند. اگر آنها بالا باشند، احتمالاً به آزمایش‌های بیشتری نیاز خواهید داشت تا بفهمید آیا سرطان دارید یا خیر. در صورتی که:

- داشتن یک مادر یا خواهر یا دو یا چند بستگان دیگر که سرطان تخمدان داشتند.

- اعضای خانواده داشته باشید که سرطان سینه یا سرطان روده بزرگ داشته اند.

• تغییرات ژنی یا شرایط خاصی را به ارث برده اید که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد، مانند:

- تغییرات در ژن های شما، از جمله ژن های BRCA 1 یا BRCA 2

- سندرم لینچ (که به آن سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی نیز گفته می شود)، یک اختلال ارثی است که خطر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان را افزایش می دهد.

- سرطان سینه، رحم یا کولورکتال داشته باشید.

• سه ماهه اول بارداری و دوران پریودی

• بیمارانی که اخیرا جراحی شکم داشته اند سطح CA-125 تا سه هفته بعد از جراحی بالا می باشد

• کشیدن سیگار

• بیماران مبتلا به صفاق خوش خیم (مانند آندومتریوز،سیروز)  

پزشک شما نتایج آزمایش CA-125 را به همراه سایر اطلاعات در مورد وضعیت شما بررسی می کند. با هم، می توانید در مورد اینکه چگونه نتایج شما بر تشخیص، درمان و نیاز به آزمایش بیشتر تأثیر می گذارد، بحث کنید.

به طور کلی:

• اگر برای سرطان تخمدان تحت درمان هستید و نتایج چندین آزمایش نشان می دهد که سطح CA-125 شما در حال کاهش است، معمولاً به این معنی است که درمان کمک می کند. اگر سطح شما در طول زمان بالا رفت یا ثابت ماند، ممکن است به این معنی باشد که درمان موثر نیست.

• اگر درمان سرطان تخمدان خود را به پایان رسانده اید و سطح CA-125 شما با گذشت زمان شروع به افزایش می کند، ممکن است سرطان شما عود کند.

• اگر شما در معرض خطر بالای سرطان تخمدان هستید یا یک توده لگنی مشکوک دارید ، سطح بالای CA-125 می تواند نشانه سرطان باشد. پرشک شما معمولاً آزمایشات بیشتری را برای تشخیص تجویز می کند.

• سطح بالای CA-125 همیشه به معنای سرطان نیست. سایر شرایط ممکن است CA-125 را افزایش دهد، از جمله:

- اندومتریوز

- بیماری التهابی لگن (PID)

- فیبروئید رحم

- بیماری کبد

- بارداری

- دوره قاعدگی شما، در زمان های خاصی در طول چرخه شما

نتیجه آزمایش CA-125 طبیعی سرطان تخمدان را رد نمی کند. به این دلیل که سطح CA-125 ممکن است در مراحل اولیه سرطان پایین باشد و همه مبتلایان به سرطان تخمدان سطوح بالایی از CA-125 را تولید نمی کنند.

اگر در مورد نتایج خود سؤالی دارید با پزشک خود صحبت کنید.

• CA-125 چه سرطان هایی را تشخیص می دهد؟

تست CA-125 در تشخیص، درمان و نظارت بر سرطان تخمدان در افراد خاص استفاده می شود. همچنین برای سرطان در لوله های فالوپ یا صفاق شما استفاده می شود.

• هر چند وقت یکبار باید CA-125 چک شود؟

به طور معمول، ارزیابی بالینی و اندازه گیری نشانگر تومور سرم CA125 هر 3 ماه به مدت 2 سال و سپس هر 6 ماه تا 5 سال انجام می شود.

• آیا کیست تخمدان می تواند باعث افزایش CA-125 شود؟

افزایش CA-125 (پروتئینی در خون که با سرطان تخمدان مرتبط است) اغلب به دلیل شرایط معمولی یا خوش خیم مانند فیبروم رحم، کیست تخمدان، اندومتریوز یا حتی قاعدگی ایجاد می شود.

• شایع ترین نوع سرطان تخمدان سرطان اپیتلیال تخمدان است. اگر برای این نوع سرطان درمان شده اید، ممکن است برای نشانگر تومور به نام HE4 همراه با CA-125 مورد آزمایش قرار بگیرید. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که اندازه‌گیری هر دو نشانگر تومور اطلاعات دقیق‌تری را برای بررسی اینکه آیا درمان مؤثر است و برای بازگشت این نوع سرطان فراهم می‌کند.

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.