آیا جایز است در نماز، قسمتی از یک دعا یا زیارتنامه خوانده شود؟



 

در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است که فرمودند: «الْقُنُوتُ فِی الْفَرِیضَةِ الدُّعَاءُ وَ فِی الْوَتْرِ الِاسْتِغْفَارُ؛ در قنوت نمازهای واجب، دعا کنید و در نماز وتر نافله شب، استغفار نمایید.

آیا جایز است در قنوت یا رکوع و سجده نماز، قسمتی از یک دعا یا زیارتنامه را خوانده شود؟
پاسخ اجمالی
خواندن دعا مانعی ندارد و در زیارت‌نامه، اگر بخشی از آن باشد که مخاطب آن، خداوند است، اشکالی ندارد، ولی خواندن فرازهایی از زیارات که مخاطب آنها مخلوقات(هرچند امامان و معصومان) باشند در نماز جایز نیست و موجب باطل‌شدن آن خواهد شد.


ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
اگر خطاب به خداوند متعال باشد، اشکال ندارد.


حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
خواندن دعا مانعی ندارد، ولی زیارت‌نامه اگر موجب کلام آدمی شود - مثل اینکه سلام داده شود- در نماز جایز نیست و موجب بطلان نماز است و فرقی از این جهت بین نماز مستحب و واجب نیست.


حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
دعا و درخواست از حضرت حق در نماز بلامانع است ولی خواندن غیر خداوند در نماز جائز نیست.


حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
خواندن هر آنچه که ذکر یا دعا یا قرآن باشد، در همه جای نماز جایز است؛ البته خواندن قرآن در رکوع و سجده مکروه است. بنابراین خواندن بخش‌هایی از زیارت‌نامه که حاوی دعا یا ذکر یا قرآن باشد، در نماز اشکال ندارد؛ البته دقت شود در قنوت نماز خواندن عبارتی که ذکر یا دعا باشد، لازم است و بدون آن، قنوت صحیح نخواهد بود. همچنین گفتن ذکری که حاوی تسبیح خدا باشد، از واجبات سجده و رکوع است؛ مثلاً همین مقدار که در رکوع یا سجده یک بار بگوید: «سبحان الله» کافی است.

 

دعاهایی که خواندن آنها در قتوت و سجده مستحب است:

دعا در سجده پایان نماز
در این مطلب به دعا هایی اشاره می شود که جزو بهترین دعا های در سجده و در پایان نماز است.
در سجده، خواندن این دعاها سفارش می شود:
* «یا لطیف ارحم عبدک ضعیف، یا جلیل ارحم عبدک الذلیل»
* «یا ولی العافیه، اسئلک العافیه، عافیه الدّین و الدنیا و الاخره، بجاهِ محمّـد و عترته الطاهره صلواتک علیه اجمعین»؛
* «اللهم انی اسئلک الراحه عند الموت و المغفره بعد الموت و العفو عند الحساب».
* «یا من له الدنیا و الاخره ارحم من لیس له الدنیا و الاخره»؛
* «رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انک الاعزّ الاجلّ الاکرم»؛
* «یا خیر المسوولین و یا خیر المعطین، الرزقنی و ارزق عیالی من فضلک فاِّنک ذوالفضل العظیم».


**دعاهایی برای قنوت
قنوت در رکعت دوم نمازهای واجب و مستحب، یکی از سنت های نبوی و مستحبات مؤکد مذهب تشیع است. «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الْقُنُوتِ فَقَالَ فِی کلِّ صَلَاةٍ فَرِیضَةٍ وَ نَافِلَةٍ؛ امام صادق علیه السلام در جواب پرسش گری که از قنوت پرسیده؛ می فرمایند: هر نماز واجب و مستحب قنوت دارد. و ترک آن را موجب کامل نبودن نماز می داند. مَنْ تَرَک الْقُنُوتَ رَغْبَةً عَنْهُ فَلَا صَلَاةَ لَهُ؛ کسی که از روی بی میلی قنوت را رها کند، نمازش کامل نیست»


در روایت دیگری آمده: «قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام اقْنُتْ فِی کلِّ رَکعَتَینِ فَرِیضَةٍ أَوْ نَافِلَةٍ قَبْلَ الرُّکوعِ؛ در رکعت دوم نماز مستحبی و واجب، قنوت بخوان»

امام باقر علیه السلام قنوت را از سنت های نبوی به حساب آورده و در مورد فراموش کردن قنوت که مورد سؤال واقع شدند؛ فرمودند: «رَجُلٌ نَسِی الْقُنُوتَ فَذَکرَهُ وَ هُوَ فِی بَعْضِ الطَّرِیقِ فَقَالَ یسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةَ ثُمَّ لْیقُلْهُ ثُمَّ قَالَ إِنِّی لَأَکرَهُ لِلرَّجُلِ أَنْ یرْغَبَ عَنْ سُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و اله  أَوْ یدَعَهَا؛ کسی که قنوت را فراموش کرد؛ حتی اگر در راه باشد رو به قبله بایستد و آن را به جا آورد. سپس فرمودند: من خوش ندارم کسی از سنت رسول الله صلی الله علیه و اله  روی گردان و آن را ترک نماید»

در دعاهای قنوت، کیفیت دعا و نوع دعا را هم مشخص کرده اند. در روایتی آمده است که در قنوت روز جمعه، تمجید خدا و صلوات بر پیامبر و اهل بیت علیهم السلام و دعا برای فرج باشد.

یا در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است که فرمودند: «الْقُنُوتُ فِی الْفَرِیضَةِ الدُّعَاءُ وَ فِی الْوَتْرِ الِاسْتِغْفَارُ؛ در قنوت نمازهای واجب، دعا کنید و در نماز وتر نافله شب، استغفار نمایید.

مستحب است در قنوت نماز این ذکر خوانده شود: «لا اله الا الله الحلیم الکریم لا اله الا الله العلى العظیم سبحان الله رب السموات السبع و ربّ الارضین السبع و ما فیهن و ما بینهن و ربّ العرش العظیم و الحمد للّه ربّ العالمین» و نیز آیه شریفه: «ربّنا اغفرلى و لوالدىّ و للمؤمنین یوم یقوم الحساب». هم چنین آیه شریفه: «رَبّنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هدیتنا و هب لنا من لدنک رحمه انک انت الوهّاب».

 

گردآوری: بخش مذهبی ببتوته

 

منابع:

islamquest.net

mizanonline.com

کالا ها و خدمات منتخب

      ----------------        سیــاست و اقتصــاد با بیتوتــــه      ------------------

      ----------------        همچنین در بیتوته بخوانید       -----------------------