داشتن زندگی سالم و شاد در دوران سالمندی
- مجموعه: دوران سالمندی
افسردگی میتواند براحتی دامان سالمندان را بگیرد
پدربزرگها و مادربزرگها معمولا حوصله سروصدا، تماشای فیلم، رفتن به پارک یا حضور در مهمانیها را ندارند. وقتی هم قرار است همه اعضای فامیل دور هم جمع شوند، خستگی و پیری را بهانه میکنند و تنها در خانه میمانند.
این رفتار سالمندان، برای خیلیها عادی شده و آنها پذیرفتهاند که فرد سالمند باید تنها، بیحوصله و بیانگیزه باشد؛ غافل از اینکه شاید این حالات زنگ خطری باشد برای نزدیک شدن تدریجی افسردگی؛ آنطور که متخصصان میگویند افسردگی میتواند براحتی دامان سالمندان را بگیرد، اما نباید تصور کنیم همه افراد در دوران سالمندی با این مشکل مواجه میشوند.
کارشناسان ميگويند حتي من و شمايي که در آغاز دوران جواني هستيم نيز بايد تلاش کنيم تا يک سالمند خوشحال و سالم باشيم؛ وگرنه هرگز با آرزو کردن نميتوانيم پايان خوشي براي روزهايي که بازنشسته شدهايم و احتمالا بچههايمان بزرگ شدهند و شايد نوه هم داشته باشيم، انتظار بکشيم. شما دوست داريد در آن ايام ازتان به عنوان يک سالمند سالم و موفق و خوشبخت ياد کنند يا نه؟
توصیه هایی به سالمندان عزیز
زندگي را به خودتان و ديگران سخت نگيريد. تواناييهاي خود را توسعه دهيد و به افراد موفق هم سنتان نگاه کنيد که براي شما ايجاد انگيزه ميکند. همواره خوشبين باشيد و مثبت فکر کنيد. معاشرت شما با سالمندان خوشبين و فراگيري نگرش خوشبينانه، بيحوصلگي و نااميدي شما را از بين ميبرد. با اين جمله که «از ما گذشته و براي سن ما دير است» خداحافظي کنيد و آن را از ذهن بيرون برانيد.
اهداف بزرگ داشته باشيد و با اميد زندگي کنيد. از هرفرصتي براي يادگيري چيز تازهاي استفاده کنيد و بدانيد هيچوقت دير نيست. هر روز صبح که بيدار ميشويد، چهرهاي خندان داشته باشيد. خنده سلامت را به شما هديه ميدهد. مطمئن باشيد روزي که ميخنديد نميتواند روز بدي باشد. از جسم و روح خود به خوبي مراقبت و استفاده کنيد. اگر از آنها استفاده نکنيد، خطر از دست دادن آنها وجود دارد.
به هيچوجه نبايد يکجا ماندن و بيحرکتي را تجربه کنيد. حرکت کنيد. حرکت شاديآور است و افسردگي را از شما دور ميکند. سفر کنيد و جهان پيرامونتان را ببينيد، بشنويد. حسکنيد و از زندگي لذت ببريد. داشتن برنامه ورزشي استرس شما را ميکاهد. اعتماد به نفستان را بالا ميبرد و نشاط و سر زندگي را به دنبال دارد. با ورزش ميتوانيد از بيماريهاي مختلف پيشگيري کنيد.
علاوه برتحرک و مثبت بودن و اهميت دادن به خود، بايد موسيقي را هم در زندگي خود بگنجانيد. موسيقي باعث افزايش تحمل درد، کاهش افسردگي، اضطراب و تنشهاي رواني ميشود. موسيقي به شما انگيزه ميدهد و احساساتتان را برميانگيزد، ايجاد محبت ميکند، احساس اطمينان، شادي و نشاط ميدهد و در نهايت باعث افزايش اعتماد به نفس شما ميشود.
به عنوان يکي ديگر از رموز شادمانه زيستن در سالمندي بايد از نظر جسمي و عاطفي تماس خود را با ديگران به ويژه اقوام، دوستان، فرزندان و نوههايتان حفظ کنيد. نوههايتان را در آغوش بگيريد، نوازش کنيد، عزيز بداريد و ابراز محبت کنيد. يادمان باشد برقراري ارتباط در تمام طول عمر باعث امنيت ميشود.
يکي از شاهراههاي شاد زيستن، توکل به خداست. وقتي خدا بزرگترين حامي ماست و همهچيز بر اساس تقدير خداوند مهربان و حکيم است، جايي براي نگراني و اندوه نيست. پس به تلاش خود ادامه دهيد و مطمئن باشيد که اوضاع جهان تحت کنترل خداوند است. زياد دعا کنيد؛ زيرا دعا و نيايش در تعالي و آرامش روح اثر دارد. با آرامش ميتوانيد مشکلات و مسايل را راحتتر حل کنيد. جرات داشته باشيد و با کوچکترين آسيب يا ناکامي در زندگي، خود را نبازيد. به علاوه سعي کنيد در کارهاي داوطلبانه براي کمک به ديگران شرکت کنيد. با اين امور خداپسندانه علاوه بر نفع رساندن به ديگران موجب بالا رفتن انرژي خودتان نيز ميشويد و اميد به زندگي شما بالا ميرود.
در سنين سالمندي نبايد از زندگي زناشويي و حتي روابط زناشويي غافل شد. زندگي زناشويي راهي براي افزايش سطح عاطفه و صميميت بين زن و شوهر است. جزو آن گروهي نباشيد که فکر ميکنند رابطه زناشويي مختص جوانان است. شما متناسب با سن خود ميتوانيد فعاليت زناشويي مناسبي داشته باشيد. در واقع، اين رابطه وسيلهاي براي اثبات فعال بودن، داشتن احساس پرقدرت بودن، ايجاد اعتماد به نفس و جلوگيري از اضطراب است.
هرچند رابطه زناشويي يک مساله بسيار شخصي و خصوصي است اما اگر به دليل بيماريهايي مثل مشکلات قلبي عروقي، قندخون و يا برخي داروها و سيگار مشکلي در اين مورد داريد، حتما آن را با پزشک در ميان بگذاريد تا درمان شويد. حتي بايد در دوره سالمندي مراقب بارداري ناخواسته نيز باشيد. در مردان از سن 50 سالگي، تعداد نطفه در اسپرم کم ميشود اما صفر نميشود. بنابراين اگر سن شما هم هنوز در محدوده باروري باشد، احتمال بارداري وجود دارد.
در خانمهاي بالاي 60 سال احتمال باروري در حد صفر است ولي قبل از آن بايد از روش مناسب پيشگيري از بارداري استفاده کنيد. نکته مهم اين است که ابراز عشق و محبت يک نياز دايمي است و روابط صميمانه بين همسران (چه در سنين جواني، چه در سنين پيري) به تامين اين هدف کمک ميکند. البته نبايد اين مساله عاطفي را در معني روابط زناشويي خلاصه کرد.
زندگي خودتان را در هر سني که هستيد با عشق ورزيدن و محبت به ديگران شيرين و بانشاط کنيد. براي ديگران کاري انجام دهيد و با اين کار، لحظاتي از افکار مربوط به خود خارج شويد و مشکل شخص ديگر را تا حد امکان کاهش دهيد. اين کار حس «خوب مفيد بودن» را به شما ميدهد. گاهي بايد به دليل اشتباهاتي که در گذشته و حال مرتکب شدهايد خود را ببخشيد. به اين ترتيب قادر به بخشيدن اشتباهات ديگران نيز خواهيد بود. در روابط اجتماعي خود با ديگران به سلامت روح و جسم خود بها بدهيد و از استرس دوري کنيد و راههاي کنترل آن را بياموزيد.
خيلي خوب است که عادت کنيد براي پيشگيري و حتي تشخيص زودرس بيماريها بهطور منظم به پزشک مراجعه کنيد. سالم پير شدن چيز ديگري است. براي آن بايد تلاش کنيد. اول از همه تغذيه خوب و بعد تمرينات ورزشي حايز اهميتاند.
بايد به تغذيه خودتان اهميت بدهيد تا سلامت بدنتان حفظ شود و سالهاي عمر را با نشاط و راحتي بيشتري طي کنيد که ماحصل آن لذت بردن از زندگي است. يکي از دلايل مهم اين توصيه و تاکيد، آن است که در دوران سالمندي تغييراتي در بدن ايجاد ميشود که شما هيچگونه دخالتي در آن نداريد ولي برخي عوامل ميتوانند بروز سالمندي را به تعويق اندازند و يا از شدت تغييرات ايجاد شده در بدن بکاهند.
تحقيقات متخصصان تغذيه نشان داده است افرادي که از عمر طولانيتري برخوردارند، داراي اين خصوصيات هستند: هر روز به طور مرتب صبحانه ميخورند؛ در هر وعده حجم غذاي کمي مصرف ميکنند؛ همواره وزن ثابتي دارند (تغييرات وزنشان کم است؛ ميوه و سبزي در برنامه غذايي روزانه آنها وجود دارد؛ از مصرف نمک زياد، موادغذايي شور و مواد غذايي چرب خودداري ميکنند.
علاوه بر اين نکات تغذيهاي، عوامل ارثي و ژنتيکي، فعاليتهاي بدني منظم، اجتماعي بودن و معاشرتهاي دوستانه و مسايل اقتصادي ميتوانند در افزايش طول عمر انسان موثر باشند. پس با کمي دقت ميبينيد داشتن برنامه غذايي صحيح، ميتواند خطر ابتلا به بسياري از بيماريها را کاهش داده و ما را از عوارض ناخواسته آن بيماريها مصون دارد. وضعيت سلامت ما لزوما وابسته به سن ما نيست بلکه در هر سني ميتواند قابل تغيير به وضعيت بهتر و يا بدتر باشد.
در صورت کنترل نکردن اين نکات، ابتلا به بيماريهايي مانند سکته قلبي و مغزي و سرطانها بيشتر ميشود.
اضافه وزن، پوکياستخوان، فشارخون بالا، چربي خون و قندخون بالا از مشکلات شايعي هستند که يکي از راههاي کنترل آنها داشتن تغذيه صحيح است.
در سنين سالمندي نبايد از زندگي زناشويي غافل شد
توصیه هاي کارشناسان به اطرافیان سالمند
محیط شادی برایشان مهیا کنیم
شاید دست و پایشان درد می کند، به یاد گذشته می افتند و حسرت می خورند، یاد دوستان و آشنایان از دست رفته شان می افتند و غصه می خورند، همه اینها به علاوه این که دیگر مثل گذشته سر کار نمی روند و مراجع کمی دارند و دیگر محور تصمیم گیری نیستند، عواملی است که آنها را به سمت افسردگی ،
سرعت می بخشد، پس اگر دوستشان داریم،سعی کنیم از درد و غصه هایشان با فراهم کردن محیط شادی بکاهیم، مثلا چند روز جلوتر ، سالگرد تولدشان را جشن بگیریم و آنها را سوپرایز کنیم، به افتخار آنها مهمانی های بیشتری بدهیم، نوه ها که همیشه مایه شادی و نشاط اند را بیشتر به خانه شان ببریم، سعی کنیم هر روز با تلفن و پیامک به یادشان باشیم و …
تکنولوژی روز را یادشان بدهید
شاید کم سواد باشند، شاید دیر یاد بگیرند، اما سعی کنید تا استفاده از تکنولوژی روز را یاد بگیرند، مثلا استفاده از پیامک و یا وایبر. یک کامپیوتر قدیمی برایشان بگیرید و طرز استفاده از اینترنت را بهشان یاد دهید، موج های جالب رادیو را برایشان یادداشت کنید، وقت شروع برنامه های شاد و جذاب تلویزیون بهشان زنگ بزنید و راهنماییشان کنید تا کدام کانال را بگیرند، مطمئن باشید آنها ته دلشان می خواهد بدانند که این تلفن همراه و کامپیوتر چه دارد که همه این گونه مات و مبهوتشان می شوند!
تشویق آنها برای ورزش
هیچوقت دیر نیست، درست است که پدر و مادرتان یک عمر از ورزش به دور بوده اند،اما می توان از همین امروز هم با ورزش های سبک و تحت نظر پزشک شروع کرد.پیاده روی هر روزه می تواند علاوه بر سلامتی و طول عمر بیشتر، اوقات آنها را پُر کرده و شادابیشان را بیشتر کند. سعی کنید حداقل هفته ای یک روز آنها را به استخر ببرید، حتی اگر نمی توانند شنا کنند.
رنگ های شاد، حضور در اجتماع
چه اشکالی دارد که بی هیچ بهانه ای برای مادر بزرگتان یک روسری روشن بخرید و ازش بخواهید که برای رفتن به سینما شما را همراهی کند؟ یک رومیزی قشنگ لیمویی رنگ، چند عدد کوسن نارنجی، لیوان های رنگی همه اینها می تواند به خانه سوت و کور والدین مسنتان رنگ و لعاب تازه ای بدهد.استفاده از لباس های شاد، روحیه آنها را شاد می سازد، تشویقشان کنید که هم شاد بپوشند و هم به سینما، تئاتر، موزه، نمایشگاه بروند و خلاصه در اجتماع حضور داشته باشند.
یک کار خوب و ماندگار
والدین مسنتان دوست دارند که با شما حرف بزنند و از گذشته برایتان تعریف کنند هم شما را نصیحت کرده و هم دلشان خالی شود، ازشان بخواهید که خاطراتشان را بنویسند، اگر توان نوشتن ندارند، برایشان ضبط کنید، باور کنید با این کار شور و شوق را به آنها برمی گردانید، اصلا شاید توانستید برایشان چاپ کنید، مهم روحیه آنهاست که با این کار تقویت می شود.
گردآوری:بخش زناشویی بیتوته
منابع:
papook.ir
rasekhoon.net