علایم تشنج در نوزادان
- مجموعه: دانستنيهاي نوزادان
تشنج نوزادان:
تشنج نوزاد، بر خلاف تشنج کودکان و بزرگسالان، اغلب یک علامت است و یک بیماری زیربنایی را مطرح می کند. تشنج نوزاد، بر خلاف تشنج کودکان و بزرگسالان، اغلب یک علامت است و یک بیماری زیربنایی را مطرح می کند. تشنج، اختلالات گذرا در فعالیت مغزی است.
علل تشنج نوزادی چیست؟
شایعترین علت تشنج در دوران نوزادی، نرسیدن اکسیژن به مغز است. سایر علل آن، عبارتند از:
علل متابولیکی: کاهش قند خون، کاهش کلسیم و منیزیم خون، افزایش یا کاهش دمای بدن، افزایش یا کاهش سدیم، کمبود چند ماده خونی دیگر
علل عفونی: عفونتهای قبل و بعد از تولد مانند مننژیت آسیبهای وارده به نوزاد حین تولد مشکلات سیستم عصبی نوزاد
علل دیگر: افزایش اوره خون، افزایش بیلی روبین (زردی بسیار بالا) و ...
عوامل تعیین پیشآگاهی از تشنج نوزادی: این عوامل شامل مشاهده مشخصات تشنج، عوامل قبل از تولد، وجود علائم عصبی، وجود عوامل ایجاد کننده، بررسی آزمایشگاهی و ناهنجاریهای نوار مغز نوزاد است.
انواع تشنج نوزادی:
تشنج همراه با تب: نوزاد چشمها را در حدقه میچرخاند و دست و پاهایش سفت یا منقبض میشود و به شدت تکان میخورد و میلرزد. از هر صد کودک 6 ماهه تا پنج ساله بیش از ۴ کودک دچار تشنج تبدار میشود که محرک آن تب بالا، معمولاً بالاتر از ۱۰۲ درجه فارنهایت، است.
اسپاسم یا گرفتگی شیرخوارگی: نوع نادری از تشنج است که در نخستین سال زندگی نوزاد، معمولاً در بازه سنی ۴ تا ۸ ماهگی، بروز مییابد. نوزاد رو به جلو خم میشود، بدنش کمانی شکل میشود و دستها و پاهایش سفت میشود. این گرفتگیها معمولاً هنگام بلند شدن از خواب یا به خواب رفتن یا پس از تغذیه رخ میدهد. ممکن است نوزاد صدها بار در روز اسپاسم شیرخوارگی را تجربه کند.
تشنج کانونی: نوزاد عرق میکند، بالا میآورد، رنگش میپرد و گرفتگی یا سفت شدن یک گروه عضلانی مانند عضلات انگشتان، بازوها یا پاها را تجربه میکند. عق زدن، لیس زدن لبها، فریاد زدن، گریه کردن و بیهوشی نیز از علایم احتمالی تشنج کانونی به شمار میآید.
تشنج غائب یا صرع کوچک: نوزاد به فضا خیره میشود و در حال فکر و خیال به نظر میرسد. نوزاد گاهی به سرعت پلک میزند یا به نظر میآید دارد چیزی را میجود. این حملهها معمولاً کمتر از سی ثانیه طول میکشد و چند بار در روز رخ میدهد.
تشنج اتونیک یا حمله سقوط: توان عضلانی نوزاد به یکباره کاهش مییابد، در نتیجه نوزاد شل و بدون واکنش میشود. سر نوزاد ناگهان میافتد یا اگر نوزاد در حال راه رفتن یا روی شکم حرکت کردن باشد، ناگهان نقش زمین میشود.
تشنج کلونیک: نوزاد به شدت تکان میخورد یا دست یا پایش سفت میشود، ممکن است سمت درگیر به تناوب عوض شود.
تشنج تونیک: بخشهایی از بدن نوزاد، برای مثال دست یا پا، یا کل بدن ناگهان سفت میشود.
تشنج میوکلونیک: گروهی از عضلات، معمولاً عضلات گردن، شانهها یا بالای بازوهای نوزاد، به شدت تکان میخورد و میلرزد. این نوع تشنج عموماً به صورت خوشهای، چند بار در روز و در چند روز متوالی رخ میدهد.
نشانهها و علائم:
علائم تشنج نوزادی گاهی شبیه به رفتارها و حرکتهای عادی نوزادان سالم است. اگرچه علائم به نوع تشنج بستگی دارد، اما موارد زیر عموماً مشاهده میشود:
- چرخاندن یا حرکت دادن غیرطبیعی چشمها، پلک زدن، گشاد کردن چشمها و خیره شدن
- مکیدن، لیسیدن لبها، جویدن و بیرون آوردن زبان
- حرکت غیرطبیعی دوچرخه یا پدال پاها
- کوبیدن دستها و پاها روی زمین یا تقلای شدید
- وقفههای تفسی طولانی (آپنه نوزادی)
- حرکتهای لرزشی ریتمیک که عضلههای صورت، زبان، بازوها، پاها یا دیگر ناحیههای بدن را نیز درگیر میکند.
- سفت شدن یا گرفتن ماهیچهها
- چرخاندن سر یا چشمها به یک سمت یا خم کردن یا کشیدن حداقل یکی از دستها و پاها
- حرکتهای لرزشی سریع و منفرد که یک دست یا پا یا کل بدن را دربرمیگیرد.
درمان تشنج نوزاد:
نوزاد مجموعهای دوست داشتنی از انتظارها و توقعات پایانناپذیر است. تمام بیماریهای نوزادان از جمله تشنج کابوسی واقعی برای والدین و خانواده است. بعضی از تشنجهای نوزادی خفیف و زودگذر است و عوارض قابل توجه و بلندمدتی ایجاد نمیکند. حال آن که اگر در درمان تشنج مزمن کوتاهی شود، به دلیل کاهش جریان اکسیژن در مغز و فعالیت بیش از حد سلولهای مغزی آسیبی دائمی به وجود میآید. تشنج در نوزادان غالباً علامت ابتلا به عارضهای جدیتر به ویژه آسیب مغزی است. به همین دلیل است که نوزاد مبتلا به تشنج باید به سرعت تحت درمان و مراقبت تخصصی قرار بگیرد.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته
niniban.com