علل، علائم و درمان سنگ لوزه چیست؟
- مجموعه: بیماری ها و راه درمان
استفاده از دهان شویه می تواند براي درمان سنگ لوزه بسیار موثر باشد
لوزه ساختار گوشتی نرمي است که در گلو وجود دارد و به دلیل اینکه یکی از اجزای سیستم ایمنیست حاوی لنفوسیت هایی است که از طريق آنها از وارد شدن عفونت به ریه جلوگيري ميکند . لوزه ها بطور 24 ساعته در حال مراقبت از ما در برابر تهاجم باکتری ها و ویروس ها ميباشند .
روش عملکرد لوزه ها:
در سنین پائین و در بچه ها بافت لنفاوی لوزه ها خيلي فعال است زیرا سیستم ایمنی بدن باید در معرض عفونت های گوناگون قرار بگیرد و بدن با این عفونت ها اشنا ميشود و نهایتا سلول های دفاعی را تشکیل ميدهد کم کم که سن بالاتر میرود فعالیت سیستم لنفاوی لوزه ها کاهش پیدا می کند؛ در نتيجه بافت لنفاوی فروکش ميکند و کوچک ميشود ولی شبکه بافت همبندی که لوزه ها در آن تشکیل ميشود ، تعییر نمی کند.
واحدهای کوچک که فولیکول های لوزه تشکیل دهنده آن ها هستند پس رفت ميکنند و حجمشان کم و برامدگی تبدیل به حفره ميشود ، این حفره ها روی سطح لوزه به وجود مي‌ايد .
به علت این که آب دهان دهان این قسمت را خوب شست و شو نمی دهد، نهایتا این حفره ها مکانی براي تجمع سلول های افتاده و محل رشد باکتری ها میشوند . حاصل این اتفاق ترشحات سفید رنگ است که در اول رقیق هستند و کم کم سفت و سفت تر و مثل توده میشوند ، میزان این توده به میزان حفره بستگی دارد.
سنگ لوزه چیست؟
سنگ لوزه دانه هایی سفید رنگ به میزان برنج یا نخود میباشد که به آسودگی قابل رویت نبوده و در اعماق بافت لوزه ها مخفی است. در صورت بزرگ شدن سنگ لوزه، لوزتین متورم شده و در بعضی موارد به دلیل سرما خوردگی های بی اندازه و تورم لوزه ها پزشک ناگزیر به دراوردن سنگ لوزه یا لوزه ميشود .
دلایل ایجاد سنگ لوزه چیست؟
لوزه ها از برامدگی ها و شکاف هایی متشکل است که باکتری ها، مخاط و سلول های مرده در آن گیر کرده و با افزایش به تدریج این ذرات و تغلیظ آنها توده سفید رنگ در انتهای لوزه ها ميشود . در اثر کلسیفیته شدن این ذرات به سنگ لوزه مبدل شده و باعث التهاب لوزه می گردد. این مسئله اصلی ترین علل سنگ لوزه میباشد . عوامل دیگری که در پیدایش سنگ لوزه موثرند به شرح زیر میباشد :
استفاده داروهای فشارخون که با ایجاد حس خشکی در دهان در پیدایش این عوارض تأثير گذار ميباشند .
آلرژی ها
استعمال دخانیات
استفاده ماده های چرب و رنگی مثل آجیل ها و غذاهای سرخ کردنی در موقع سرما خوردگی و …
در سنین پائین و در بچه ها بافت لنفاوی لوزه ها خيلي فعال است
نشانه ها و علائم سنگ لوزه:
به طور رایج، سنگ لوزه به شکل گره های سفید رنگ، رنگ زرد یا خاکستری رنگ در لوزه ها دیده ميشود. به گفته دکتر ایلینا شولتر، متخصص گوش و حلق در مرکز پزشکی Mercy بالتیمورِ مریلند اما همیشه این چنین نیست، بسياري از سنگ لوزه ها را نمی توان مشاهده کرد، برای این که پائین داخل لوزه فرو رفته اند.
بعضی از اشخاص اصلاً علامتی از مبتلا به سنگ لوزه ندارند. افردی که علایمی دارند، اکثراً از قرمزی یا سوزش لوزه ها گلایه ميکنند. اما چند علامت ديگر هم است که می توان به سنگ لوزه نسبتشان داد، در این بین بوی بد دهان یکی از بارز ترین این علامت هاست. به گفته درمانگاه مایو، باکتری ها در سنگ لوزه رشد ميکنند، که موجب بوی بد ميشود .
اشخاص ابتلا به سنگ گلو حس ميکنند چیزی در گلویشان گیر نموده است . دیگر علایم حاوی درد مزمن، کم و التهاب لوزه میباشد.
گاهی وقت ها سنگ لوزه آن قدر در اعماق گلو قرار گرفته که نمی توان با استفاده از درمان خانگی آنرا از بین برد. در این صورت باید از متخصص گوش و حلق و بینی براي برطرف سازی سنگ استفاده کرد. درصورتی که شخصی دچار سنگ لوزه شود، اکثراً می توان با پزشک براي نابود کردن لوزه ها صحبت کرد.
پیشگیری از تشکیل سنگ لوزه
جلوگيري از تشکیل سنگ لوزه به آسانی مقدور است و صرفا احتیاج به رعایت بهداشت دهان و دندان دارد. مسواک کردن دندانها و زبان پس از غذا، در زمان خواب و اول صبح راه حل جلوگيري است. کشیدن نخ دندان روزانه هم به پاک کردن باکتری ها کمک کند. وویت همچنين پیشنهاد ميکند که روزانه عمل قرقره آب با استفاده از محلول تجاری، دهانشویه خانگی تشکیل شده از پراکسید هیدروژن و آب انجام شود. همچنين استفاده از دهانشویه شامل الکل جلوگيري شود.
سنگ لوزه به شکل گره های سفید رنگ، رنگ زرد یا خاکستری رنگ در لوزه ها دیده ميشود
چه طور سنگ لوزه را درمان کنم؟
۱- اول جای آن در گلو را مشخص کنید.
براي اینکار کافی است از یک آیینه کمک بگیرید. درصورتی که آیینه دردسترس نیست میتوانید از دوربین جلویی موبایل خود استفاده کنید. اولین بار اندکی مشکل است و این احتمال موجود است که به علت هم رنگ بودن سنگ لوزه با پوست گلو نتوانید ان را بدرستی تشخیص دهید.
۲- با استفاده از یک گوش پاک کن آن را تکان دهید.
توجه کنید گوش پاک کن کاملاً استریل و تمیز باشد و همچنين توجه داشته باشید که بی اندازه به سنگ لوزه فشار نیاورید به دلیل آن که موجب تشدید اثرات و درد خواهد شد.
۳- از مسواک شخصی خود کمک بگیرید.
در صورت نبودن گوش پاک کن در خانه میتوانید از مسواک شخصی خود کمک بگیرید. درصورتی که مسواک برقي دارید براي این کار مناسب است چراکه لرزش مسواک کمک ميکند تا سنگ های انتهای گلو بهتر دفع شوند.
۴- استفاده از گیره سر!
بسياري از خانم از این ابزار استفاده ميکنند . در صورتی که سنگ های لوزه در محلی نزدیکتر قرار دارند شما همچنين میتوانید از این ابزار براي دفع آن ها استفاده کنید. توجه کنید که قبل از آن گیره سر را خوب شست و شو دهید!
۵- استفاده از دهانشویه
استفاده از اسپری یا افشانه دهان شویه می تواند بسیار موثر باشد به دلیل آن که سنگ لوزه اصولا دارای باکتری و میکروب های دهان است و دهان شویه آن را تا حدی شستشو ميدهد . الزامی است که در صورت استفاده از افشانه دهان شویه مکان دقیق سنگ را از قبل مشخص کنید چراکه دفع آن با فشار بالای مایع دهان شویه می تواند تا حدی دردناک باشد.
۶- استفاده از آب نمک
همانند دهان شویه میتوانید از آب نمک استفاده کنید. اما با وجود عدم افشانه آب نمک! الزامی است اندکی آب نمک را در دهان و ابتدای نای غرغره کنید. آب نمک با خواص آنتی باکتریال می تواند به ضدعفونی محیط گلو کمک کند.
۷- از انگشت خود هم میتوانید استفاده کنید.
درصورتی که در جایی هستید و دسترسی به هیچ کدام از موردهای بالا را ندارید میتوانید دستان خود را با آب و صابون کاملاً شستشو دهید و از انگشتان خود براي دفع سنگ استفاده کنید. توجه کنید پس از دفع هم مسلماً باید گلو را شستشو دهید.
۸- گلوی خود را شستشو دهید.
بعد از دفع سنگ لوزه، بوی بد دهان و هم الوده بودن محیط دهان بسیار رایج است و مسلماً باید با آب نمک و هم دهانشویه محیط دهان را باکتری زدایی کرد.
9- در نظر داشته باشید که مطمئن ترین راه چیست؟
توجه کنید که شما میتوانید قبل از بوجود آمدن چنين موردی یک سری اقدامات را انجام دهید تا نیازی به درمان و از بین بردن آن نباشد. همچنين راه کارهای زيادي در اینترنت است که اصلاً شواهد علمی پشت آن ها نیست؛ پس توجه کنید که در صورت وجود وضعیت خطرناک به پزشک مراجعه کنید.
توصیه‌ها:
۱- اقسام مختلفی دهان شویه در بازار موجود هستند که تقریبا تمامی آن ها مناسب شست و شوی دهان شما ميباشند . در ایران اصولا دهان شویه ها همه بدون الکل هستند ولی توجه کنید مسلماً شامل فلوراید باشد. بعضی از دهانشویه ها هستند که بر اساس نظر پزشک تجويز میشوند و بعضی ديگر بیش تر جنبه خوش بو کننده دارند. توجه کنید اسپری های مخصوصی براي شست و شوی دهان با آب هم است که می تواند تا حدی جایگزین دهان شویه ها باشد. در صورتی که به دهان شویه با کیفیت دسترسی ندارید میتوانید از محلول آب نمک استفاده کنید.
۲- توجه کنید تا مقطع زمان کوتاهی پس از بیرون کردن سنگ از گلویتان امکان دارد بوی بدی را حس کنید و یا مزه دهانتان اندکی ناخوش‌آیند باشد. ولی با استفاده از راهکارهای مطلوب براي شستشوی دهان این بو برطرف ميشود .
گردآوری:بخش سلامت و بهداشت بیتوته
