جراحی هموروئید؛ هموروئیدکتومی چیست و چرا انجام میشود؟
- مجموعه: بیماری ها و راه درمان
هموروئیدکتومی چیست؟ راهنمای کامل جراحی هموروئید
هموروئیدکتومی یک روش جراحی برای برداشتن هموروئید است. اکثر افراد نیازی به جراحی برای هموروئید ندارند، اما اگر هموروئیدها مدام بازگردند یا عوارض جدی ایجاد کنند، هموروئیدکتومی میتواند آنها را برای همیشه برطرف کند. این روش ساده است، اما بهبودی ممکن است کمی دشوار باشد. توصیههای ما را برای کاهش درد و جلوگیری از یبوست دنبال کنید.
هموروئیدکتومی چیست؟
هموروئیدکتومی یک روش جراحی برای برداشتن هموروئیدهاست. هموروئیدها رگهای خونی متورم در مقعد هستند که گاهی اوقات علائم ناراحتکنندهای مانند درد مقعدی و خونریزی ایجاد میکنند. هموروئیدها شایع و معمولاً بیضرر هستند. اکثر آنها نیازی به درمان پزشکی، چه برسد به جراحی، ندارند. اما در شرایط خاص، برای برخی هموروئیدها، هموروئیدکتومی بهترین گزینه است.
هموروئیدکتومی چقدر شایع است؟
هموروئیدکتومی نادر است. تنها حدود ۵٪ از افراد علائم هموروئید را تجربه میکنند. از این تعداد، فقط ۳۰٪ به دنبال درمان پزشکی هستند و از میان آنها، تنها ۱۰٪ به جراحی هموروئیدکتومی نیاز دارند.
چرا کسی باید هموروئیدکتومی انجام دهد؟
پزشک شما ممکن است هموروئیدکتومی را در صورت پیچیدهتر بودن هموروئیدها توصیه کند. عوارضی که ممکن است به هموروئیدکتومی نیاز داشته باشند عبارتند از:
• پرولاپس (افتادگی): هموروئیدها از داخل مقعد به بیرون میافتند و ممکن است باعث تحریک، خونریزی یا آسیب شوند. پرولاپس یک فرآیند تدریجی است که با گذشت زمان بدتر میشود. در ابتدا، هموروئیدها ممکن است فقط هنگام اجابت مزاج به طور موقت بیرون بیایند (هموروئید درجه دوم). اما اگر نیاز به جااندازی دستی داشته باشند (درجه سوم) یا اصلاً به داخل بازنگردند (درجه چهارم)، پزشک ممکن است پیشنهاد برداشتن آنها را بدهد.
• ترومبوز: هموروئید آنقدر متورم میشود که خون داخل آن لخته شده و جریان خون قطع میشود. هموروئیدهای ترومبوزه رنگ بنفش-آبی دارند و میتوانند بسیار دردناک باشند. گاهی اوقات پاره میشوند و خونریزی شدید ایجاد میکنند. اگر درمان نشود، خودبهخود بهبود مییابد، اما در ۷۲ ساعت اول که دردناک است، ممکن است جراحی ترجیح داده شود.
• خفگی (استرانگولاسیون): هموروئیدهای درجه چهارم که افتادهاند و به داخل بازنمیگردند، به عنوان هموروئیدهای محبوس شناخته میشوند. هموروئید محبوس در معرض خطر خفگی است، یعنی در جایی تنگ گیر کرده و جریان خون آن قطع شده است. این یک وضعیت اورژانسی است. برخلاف ترومبوز، خفگی خودبهخود برطرف نمیشود و بافتهای خفهشده در نهایت میمیرند و باعث گانگرن میشوند.
• بازگشت مکرر: گاهی اوقات هموروئیدها پس از درمانهای کمتر تهاجمی از بین نمیروند یا بازمیگردند. این میتواند کیفیت زندگی شما را در طولانیمدت تحت تأثیر قرار دهد. جایی که سایر درمانها شکست میخورند، هموروئیدکتومی ۹۵٪ موفقیت دارد. حتی بدون عوارض دیگر، ممکن است هموروئیدکتومی را برای خلاصی دائمی انتخاب کنید.
آیا هموروئیدکتومی یک جراحی بزرگ است؟
خود عمل طولانی یا پیچیده نیست، اما دوره بهبودی میتواند باشد. این موضوع از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بهبودی ممکن است دشوار باشد و بین دو تا هشت هفته طول بکشد. زمان بهبودی به میزان درد و عوارض دیگر بستگی دارد. درد و بهبودی آهسته شایع است، اما با پیشرفت تکنیکهای جراحی، این مشکلات در حال کاهش هستند.
قبل از هموروئیدکتومی چه اتفاقی میافتد؟
جراح شما خطرات و فواید روش را توضیح داده و رضایت آگاهانه شما را جلب میکند. همچنین در مورد داروهای فعلی شما صحبت کرده و مشخص میکند که کدامیک را باید قبل از جراحی قطع کنید. از شما خواسته میشود که هشت ساعت قبل از عمل از خوردن و نوشیدن خودداری کنید. اگر یبوست دارید، ممکن است قبل از عمل به شما تنقیه بدهند تا کانال مقعدی شما پاک شود.
طی هموروئیدکتومی چه اتفاقی میافتد؟
شما تحت بیهوشی خواهید بود، بنابراین چیزی احساس یا متوجه نمیشوید. جراح هموروئیدها را پیدا کرده، بافتهای آسیبدیده را برش داده (خارج میکند) و رگهای خونی را میبندد. ممکن است زخمها را با بخیه ببندند (هموروئیدکتومی بسته) یا باز بگذارند (هموروئیدکتومی باز)، بسته به محل و اندازه آنها.
جراحان روشهای مختلفی برای برش و بستن بافتها و رگهای خونی دارند. روش سنتی استفاده از چاقوی جراحی، بستن رگهای خونی و بخیه زدن زخم با نخهای قابلجذب است. اخیراً، جراحان از دستگاه الکتروترمال برای برش و بستن بافتها و رگهای خونی استفاده میکنند. انرژی الکتروترمال به بهبود سریعتر بافتها کمک میکند.
بعد از هموروئیدکتومی چه اتفاقی میافتد؟
همان روز جراحی میتوانید به خانه بروید، اما به کسی نیاز دارید که شما را برساند. چند ساعت طول میکشد تا اثر بیهوشی کاملاً از بین برود. با از بین رفتن اثر بیهوشی، شروع به احساس درد خواهید کرد. ممکن است داروهای مسکن بدون نسخه مصرف کنید یا داروهای مسکن تجویزی برای منزل دریافت کنید. همچنین دستورالعملهای مفصلی برای مراقبت از خود در طول بهبودی دریافت خواهید کرد.
مزایای هموروئیدکتومی نسبت به سایر درمانهای هموروئید چیست؟
مزیت اصلی این است که مؤثر است. هموروئیدهای برداشتهشده با جراحی معمولاً بازنمیگردند. اگرچه بهبودی طولانیتر از سایر درمانهاست، جراحی در نهایت تسکین دائمی به همراه دارد. هموروئیدکتومی همچنین در موارد اورژانسی، مانند هموروئید ترومبوزه یا خفهشده، گزینهای مهم است که میتواند از نتایج بدتر جلوگیری کند.
خطرات یا عوارض احتمالی هموروئیدکتومی چیست؟
خطرات کوتاهمدت جراحی شامل:
• لختههای خونی
• واکنشهای نامطلوب به بیهوشی
• عفونت زخم
• خونریزی بیشازحد
عوارض احتمالی در طول بهبودی شامل:
• بهبودی آهسته
• درد بیشازحد با وجود دارو
• احتباس ادراری به دلیل درد هنگام ادرار کردن
• یبوست به دلیل درد هنگام اجابت مزاج
عوارض طولانیمدت احتمالی شامل:
• تنگ شدن کانال مقعدی به دلیل زخم بیشازحد (تنگی مقعدی)
• مشکل در کنترل مدفوع به دلیل آسیب به عضله یا عصب (بیاختیاری مدفوع)
با تکنیک دقیق، عوارض جدی نادر هستند.
چه کسانی نباید هموروئیدکتومی انجام دهند؟
پزشک ممکن است هموروئیدکتومی را برای افرادی که شرایط پزشکی خاصی دارند و خطر عوارض جدی را افزایش میدهند، توصیه نکند. این شرایط شامل:
• سرکوب سیستم ایمنی
• بیماری التهابی روده (IBD)
• اختلالات خونریزی
• فشار خون پورتال
میانگین زمان بهبودی هموروئیدکتومی چقدر است؟
میانگین زمان بهبودی دو تا چهار هفته است. اکثر افراد میگویند درد پس از دو هفته از بین میرود. ممکن است شش تا هشت هفته طول بکشد تا بتوانید ورزش سنگین یا کارهای دستی را از سر بگیرید. اگر عوارضی مانند عفونت یا خونریزی بیشازحد داشته باشید، بهبودی ممکن است طولانیتر شود. پزشک دستورالعملهایی برای مراقبت از زخم به شما میدهد تا از این عوارض جلوگیری شود.
در طول بهبودی از هموروئیدکتومی چه انتظاری باید داشت؟
پس از جراحی هموروئیدکتومی، انتظار میرود:
• خونریزی: مقداری خونریزی پس از هموروئیدکتومی، بهویژه پس از اجابت مزاج، طبیعی است. ممکن است خون در مدفوع، روی دستمال توالت یا در لباس زیر ببینید، همراه با مقداری ترشح شفاف یا زرد. میتوانید از پد بهداشتی یا گاز برای جذب مایعات استفاده کنید. این میتواند تا یک ماه ادامه داشته باشد. خونریزی نباید زیاد باشد. فشار زیاد هنگام اجابت مزاج میتواند زخم را باز کند و باعث خونریزی شدیدتر شود. برای جلوگیری از این، باید از یبوست پیشگیری کنید. به ندرت، برخی افراد دچار خونریزی پس از جراحی (هموراژ پساعملی) میشوند که خونریزی حاد از رگهای خونی بریدهشده در جراحی است. اگر خونریزی زیادی داشتید، با پزشک تماس بگیرید.
• تورم: تورم پس از هموروئیدکتومی طبیعی است. تورم داخل مقعد میتواند شبیه هموروئید باشد و ممکن است فکر کنید هنوز وجود دارند یا بازگشتهاند، اما اینطور نیست. گاهی اوقات یک توده یا برچسب پوستی در محل زخم ایجاد میشود که میتواند گمراهکننده باشد. اینها معمولاً پس از بهبودی از بین میروند. برای کاهش تورم، چند بار در روز به مدت ۱۰ دقیقه یخ پیچیدهشده در حوله را روی زخم قرار دهید. همچنین دراز کشیدن روی شکم با بالشتی که باسن را حمایت میکند کمککننده است. سعی کنید به این شکل بخوابید.
• درد: مقداری درد پس از هموروئیدکتومی انتظار میرود و سطح درد گزارششده نسبتاً بالا است. اما باید بتوانید با داروها درد را مدیریت کنید. پزشکان معمولاً استراتژیهای مختلفی برای مدیریت درد ارائه میدهند، از جمله داروهای خوراکی، موضعی و مراقبت ملایم از زخم. برای کنترل درد، داروها را قبل از شروع احساس درد مصرف کنید. اکثر افراد میگویند درد پس از دو هفته از بین میرود. اگر درد بیش از دو هفته طول کشید، مدیریت آن دشوار بود یا مانع ادرار یا اجابت مزاج شد، به پزشک مراجعه کنید.
درد بهبودی هموروئیدکتومی در مقیاس درد چقدر است؟
پزشکان از مقیاس آنالوگ بصری (VAS) برای ارزیابی درد پس از هموروئیدکتومی استفاده میکنند که درد را از ۱ تا ۱۰ (۱۰ بدترین) رتبهبندی میکند. رتبهبندی درد از متوسط تا شدید متغیر است.
درد بسیار ذهنی است و افراد میتوانند آن را به شکلهای متفاوتی تجربه کنند. گاهی دلیل مشخصی برای این تفاوت وجود ندارد. اما ممکن است درد بیشتری داشته باشید اگر:
• بیماری زمینهای داشته باشید.
• عفونت داشته باشید.
• یبوست داشته باشید
• جراحی اورژانسی انجام دهید
معمولاً بیشترین درد با اولین اجابت مزاج پس از جراحی رخ میدهد. درد معمولاً پس از سه روز بهبود یافته و در دو هفته بعدی همچنان بهتر میشود.
چه چیزی درد هموروئیدکتومی را بهبود میدهد؟
پزشکان همچنان به دنبال استراتژیهای جدید برای کاهش درد پس از هموروئیدکتومی هستند. برخی تحقیقات نشان میدهند که درد پس از هموروئیدکتومی با موارد زیر کمتر است:
• الکتروجراحی: استفاده از دستگاههای الکتروترمال و کوتر برای برش و بستن بافتها و رگهای خونی باعث بهبودی سریعتر با درد کمتر میشود.
• بیحسی موضعی: بیحسی اعمالشده مستقیماً به محل جراحی، همراه با انواع دیگر بیهوشی، باعث کاهش درد پس از جراحی میشود.
• متیلن بلو: تزریق رنگ آبی که گاهی جراحان استفاده میکنند، به عنوان عارضه جانبی میتواند درد در محل جراحی را کاهش دهد، زیرا اثر بیحسی موقت روی اعصاب دارد.
• پماد GTN موضعی: پماد GTN (گلیسریل ترینیترات) یک داروی تجویزی است که اسپاسم عضلانی مقعد را کاهش داده و جریان خون را بهبود میبخشد و به بهبودی سریعتر کمک میکند.
علاوه بر مراقبتهای پزشکی، با مراقبت خوب از خود در خانه میتوانید درد و زمان بهبودی را بهبود دهید. پزشک شما در مورد خودمراقبتی توصیههایی ارائه خواهد داد.
چگونه پس از هموروئیدکتومی اجابت مزاج داشته باشیم؟
اجابت مزاج پس از هموروئیدکتومی، بهویژه بار اول، میتواند دردناک باشد. با بهبودی، این کار آسانتر میشود. برای بهبود درد و زمان بهبودی، باید از یبوست و فشار جلوگیری کنید.
برای برخی، یبوست یک مشکل مزمن است که احتمالاً به ایجاد هموروئید کمک کرده است. برای دیگران، این مشکل میتواند پس از جراحی و با مصرف داروهای مسکن ایجاد شود. پزشکان پیشنهاد میکنند:
• بهتدریج فیبر را به رژیم غذایی اضافه کنید: غذاهای پر فیبر بخورید یا مکملهای فیبر مصرف کنید.
• از غذاهای تند پرهیز کنید: ادویهها میتوانند هنگام خروج باعث سوزش شوند.
• آب زیاد بنوشید: هیدراتاسیون ضروری است، بهویژه با افزایش فیبر در رژیم غذایی.
• آب سیب یا آب آلو بدون فیلتر امتحان کنید: اینها خواص ملین طبیعی دارند.
• در صورت نیاز از ملینها استفاده کنید: انواع مختلفی وجود دارد. از پزشک بپرسید چه چیزی توصیه میکند.
• روی توالت طولانی ننشینید: نشستن طولانیمدت روی توالت با یبوست مرتبط است.
• از زیرپایی استفاده کنید: بالا بردن پاها به موقعیت بهتر باسن برای اجابت مزاج آسانتر کمک میکند.
• از دستمالهای ملایم استفاده کنید: دستمالهای بچه یا پدهای دارویی میتوانند از بافتهای حساس شما محافظت کنند.
• از بیحسکننده موضعی استفاده کنید: قبل از اجابت مزاج، کرم لیدوکائین بمالید تا زخم بیحس شود.
چگونه از هموروئیدکتومی بهبود یابیم؟
بهبودی از هموروئیدکتومی زمان میبرد، اما با مراقبت خوب از زخم و بدن خود میتوانید این فرآیند را تسریع کنید. برای مراقبتهای پس از جراحی، پزشکان توصیه میکنند:
• حمام سیتز: چند بار در روز باسن خود را در ۷ تا ۱۰ سانتیمتر آب گرم خیس کنید.
• یخ: چند بار در روز به مدت ۱۰ دقیقه یخ پیچیدهشده در حوله را روی زخم قرار دهید.
• داروها: پزشک ترکیبی از داروهای خوراکی و موضعی برای تسکین درد پیشنهاد میدهد.
• استراحت: برای بازگشت به فعالیتهای معمول عجله نکنید. به خود زمان بدهید تا بهبود یابید.
• جلوگیری از یبوست: در صورت لزوم از هر روشی استفاده کنید.
• تغییرات بلندمدت: عادات پیشگیری از یبوست را به بخشی از زندگی خود تبدیل کنید تا از هموروئیدهای جدید جلوگیری شود.
چه زمانی باید پس از هموروئیدکتومی با پزشک تماس بگیرم؟
چند هفته پس از هموروئیدکتومی یک قرار ملاقات پیگیری با پزشک خود تنظیم کنید تا مطمئن شوند که بهخوبی در حال بهبود هستید. اگر علائم غیرعادی مانند موارد زیر دارید، زودتر تماس بگیرید:
• تب
• خونریزی بیشازحد
• درد بیشازحد
• زخم قرمز و داغ به لمس
• مشکل در ادرار کردن
• مشکل در اجابت مزاج
سوالات متداول درباره هموروئیدکتومی
1. آیا هموروئیدکتومی دردناک است؟
بله، بهبودی پس از هموروئیدکتومی ممکن است دردناک باشد، بهویژه در هفتههای اول و هنگام اولین اجابت مزاج. با این حال، داروهای مسکن و مراقبتهای مناسب میتوانند درد را مدیریت کنند.
2. مدت زمان بهبودی پس از هموروئیدکتومی چقدر است؟
به طور متوسط، بهبودی کامل بین ۲ تا ۴ هفته طول میکشد، اما ممکن است تا ۶ تا ۸ هفته برای فعالیتهای سنگین زمان نیاز باشد.
3. آیا هموروئیدکتومی عوارض دارد؟
عوارض احتمالی شامل خونریزی، عفونت، تنگی مقعدی، یا بیاختیاری مدفوع است، اما با تکنیکهای صحیح جراحی، این عوارض نادر هستند.
4. چگونه میتوان از یبوست پس از هموروئیدکتومی جلوگیری کرد؟
مصرف فیبر بالا، نوشیدن آب کافی، استفاده از ملینها (با تجویز پزشک)، و اجتناب از نشستن طولانی روی توالت میتواند به پیشگیری از یبوست کمک کند.
5. آیا هموروئیدکتومی با لیزر انجام میشود؟
بله، برخی جراحان از روشهای لیزری یا الکتروترمال برای هموروئیدکتومی استفاده میکنند که میتواند بهبودی سریعتر و درد کمتری داشته باشد.
6. آیا هموروئیدکتومی برای همه انواع هموروئید مناسب است؟
خیر، هموروئیدکتومی معمولاً برای هموروئیدهای درجه سوم و چهارم یا موارد پیچیده مانند ترومبوز یا خفگی توصیه میشود.
سخن آخر
جراحی هموروئیدکتومی به دلیل بهبودی دشوارش شهرت دارد، که ممکن است فکر کردن به آن را ترسناک کند. اما اگر آمادهاید که برای همیشه از شر هموروئیدهای خود خلاص شوید، ارزش بررسی دارد. تجربه هموروئیدکتومی با پذیرش تکنیکها و ترفندهای جدید توسط جراحان برای راحتتر کردن بهبودی، بهتدریج در حال بهبود است. شهرت آن لزوماً بهروز نیست.
بااینحال، احتمالاً گاهی اوقات کمی دشوار خواهد بود. دانستن اینکه چه انتظاری دارید و آمادهسازی قبلی برای بهبودی میتواند به گذراندن این دوره بهآرامی کمک کند.
به یاد داشته باشید که بهبودی موقت است، درحالیکه درد و تحریکات هموروئید میتوانند ادامهدار باشند. اکثر افراد میگویند که از انجام جراحی هموروئیدکتومی پشیمان نیستند و تسکین نهایی ارزشش را دارد.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته