آزمایش FBS: هدف، روش و نتایج (آزمایش قند خون)

آزمایش گلوکز خون، سطح گلوکز خون شما را اندازه گیری می کند. گلوکز نوعی قند است. این منبع اصلی انرژی بدن شماست. هورمونی به نام انسولین به انتقال گلوکز از جریان خون به سلول‌ها کمک می‌کند. مقدار زیاد یا خیلی کم گلوکز در خون می تواند نشانه یک بیماری جدی باشد. سطوح بالای گلوکز خون ( هیپرگلیسمی ) ممکن است نشانه دیابت باشد ، اختلالی که می تواند باعث بیماری های جدی و طولانی مدت شود .

قند خون بالا ممکن است ناشی از شرایط دیگری باشد که می تواند بر سطح انسولین یا گلوکز در خون شما تأثیر بگذارد، مانند مشکلات پانکراس یا غدد فوق کلیوی .

سطح پایین گلوکز خون ( هیپوگلیسمی ) در بین افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که داروهای دیابت خاصی مصرف می کنند، شایع است. برخی از شرایط، مانند بیماری کبد ، ممکن است باعث کاهش سطح گلوکز خون در افراد بدون دیابت شود، اما این غیر معمول است. بدون درمان، افت شدید قند خون می تواند منجر به مشکلات سلامتی بزرگ از جمله تشنج و آسیب مغزی شود.

قند خون ناشتا (Fasting Blood Sugar)

• قند خون ناشتا 

• قند خون

• گلوکز ناشتا

• آزمایش دیابت نوع 2

• Fasting blood glucose (FBG)

• Fasting plasma glucose (FPG)

• Fasting blood sugar (FBS)

خون

آزمایش قند خون ناشتا اغلب با خونگیری معمولی انجام می شود. یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی:

- ناحیه داخل آرنج خود را تمیز میکند تا هر گونه میکروب از بین برود.

- یک نوار دور بالای بازوی بیمار می بندد، که به پر شدن رگ های بازوی کمک می کند تا از خون پر شود.

- یک سوزن تمیز را در رگ فرو می کند(که مانند یک نیشگون گرفتن کوتاه است).

- خون را داخل یک ویال که به سوزن وصل شده و با اطلاعات شخصی شما برچسب گذاری شده است می کشند.

- نوار و سپس سوزن را برمیدارد.

- بر روی محل وارد کردن سوزن فشار وارد کنید تا خونریزی متوقف شود.

- پس از انجام آزمایش، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی نمونه خون را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد.

در برخی موارد، پزشک شما ممکن است بتواند قند خون شما را به جای سوزن در رگ، با یک سوراخ روی انگشت آزمایش کند. پزشک از یک مانیتور قند خون و نوار تست برای اندازه گیری سطح گلوکز خون شما در مطب استفاده می کند.

آزمایش خون یک آزمایش بسیار رایج و ایمن است که تقریباً هیچ گونه عارضه ای ندارد.

• برای آماده شدن برای آزمایش گلوکز ناشتا، باید به مدت 8 تا 12 ساعت چیزی نخورید و نیاشامید (به جز آب). پزشک به شما می گوید که چه مدت ناشتا باشید.

• اگر دیابت دارید، ممکن است از شما خواسته شود تا قبل از مصرف دوز صبحگاهی انسولین یا داروهای دیابت، آزمایش خود را انجام دهید.

• در طول مدت ناشتا بودن از مصرف دخانیات،جویدن آدامس و تمرین بدنی و ورزش پرهیز نمایید.

پیش دیابت ، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری اغلب در ابتدا هیچ علامتی ندارند. فرد ممکن است این بیماری را داشته باشد و آن را نداند. پزشکان معمولاً آزمایش قند خون ناشتا را به دلایل زیر تجویز می کنند:

• به عنوان بخشی از یک معاینه فیزیکی سالانه استاندارد برای نظارت بر گلوکز خون فرد در طول زمان.

• برای زنان باردار، که اطمینان حاصل شود که هورمون های بارداری باعث دیابت نمی شوند.

• وقتی فردی علائم دیابت، سابقه خانوادگی دیابت یا عوامل خطر دیابت (مانند چاقی ) را دارد.

• زمانی که یک فرد سطح گلوکز خون قبلی بالاتر از حد طبیعی داشته باشد.

• اگر نتایج گلوکز شما طبیعی نیست، همیشه به این معنی نیست که شما یک بیماری پزشکی دارید که نیاز به درمان دارد. برخی داروها و استرس می توانند بر سطح گلوکز تأثیر بگذارند.

• برخی داروها می توانند باعث افزایش قند خون شوند و در آزمایش FBS اختلال ایجاد کنند:کورتیکواستروئیدها ،  داروهای ادرارآور یا دیورتیک ها ، داروهای ضدبارداری خوراکی (OCP) ، داروهای ضدجنون (آنتی سایکوتیک ها) ، آسپرین ، داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای (TCA) ، فنی توئین ، اپی نفرین 

• 99 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر: این سطح قند خون ناشتا طبیعی است.

• 100-125 میلی گرم در دسی لیتر: قند خون ناشتا در این محدوده به طور معمول نشان دهنده پیش دیابت است. این بدان معناست که سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است اما به اندازه کافی بالا نیست که به عنوان دیابت طبقه بندی شود.

• 126 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر: این نشان دهنده قند خون بالا، علامت اصلی دیابت است.

- از 90 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 7.2 میلی مول در لیتر) برای بزرگسالان

- از 90 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 7.2 میلی مول در لیتر) برای کودکان 13 تا 19 ساله

- از 90 تا 180 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 10.0 میلی مول در لیتر) برای کودکان 6 تا 12 ساله 

- از 100 تا 180 میلی گرم در دسی لیتر (5.5 تا 10.0 میلی مول در لیتر) برای کودکان زیر 6 سال.

• یک FBS خوب برای یک دیابتی چیست؟

براساس دستورالعمل های انجمن دیابت آمریکا (ADA)، بیماران مبتلا به دیابت باید تلاش کنند تا سطح گلوکز خون ناشتا را زیر 131 میلی گرم در دسی لیتر و سطوح زپیر را بعد از وعده های غذایی کمتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر برسانند.

• چه زمانی از روز بالاترین قند خون است؟

صبح زود، افزایش قند خون در صبح زود که گلوکز خون نیز نامیده می شود، در افراد مبتلا به دیابت است. صبح زود منجر به سطوح بالای قند خون می شود، وضعیتی به نام هیپرگلیسمی. معمولا بین ساعت 4 صبح تا 8 صبح اتفاق می افتد.

• آیا نوشیدن آب روی تست قند خون تاثیر می گذارد؟

نوشیدن آب قبل از آزمایش قند خون ناشتا می تواند سطح قند خون را کاهش دهد یا حداقل از افزایش بیش از حد آن جلوگیری کند. آب اجازه می دهد تا گلوکز بیشتری از خون خارج شود. وقتی کم آب هستید، به این معنی است که حجم کلی خون شما کمتر از حد طبیعی است، اما قند شما یکسان خواهد بود.

• تست‌های آزمایشگاهی مکمل با fbs کدامند؟

- Glucose challenge test (GCT)​

- Glucose tolerance test (GTT)​

- Haemoglobin A1C or glycated haemoglobin (Hb A1C)​

- Two-Hour Postprandial Glucose (2hpp)​

- اگر دیابت دارید، ممکن است لازم باشد هر روز آزمایش قند خون را در خانه انجام دهید تا سطح گلوکز خون خود را مدیریت کنید. 

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.