آزمایش خلط : هدف، روش ، خطرات و عوارض
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
آزمایش خلط چیست؟
آزمایش خلط که به عنوان کشت خلط نیز شناخته می شود، آزمایشی است که پزشک ممکن است در صورت ابتلا به عفونت دستگاه تنفسی یا سایر اختلالات مرتبط با ریه برای تعیین آنچه در ریه ها رشد می کند، تجویز کند. خلط ماده غلیظی است که هنگام رشد باکتری ها یا قارچ ها جمع می شود و در ریه ها یا برونش ها چند برابر می شود. با تجمع، ماده در حال رشد می تواند تنفس را دشوارتر کرده و باعث سرفه شود.
نام کامل آزمایش خلط
- Lower Respiratory Tract Smear&Culture
- کشت اسمیر دستگاه تنفسی تحتانی
نام های دیگر آزمایش خلط
• اسمیر و کشت مجاری تحتانی تنفسی
• اسمیر و کشت دستگاه تنفسی تحتانی
• کشت باکتریهای هوازی ریوی
• کشت و اسمیر خلط
نوع نمونه
خلط
نحوه انجام آزمایش خلط
• پزشک رنگ نمونه شما را ارزیابی می کند تا بفهمد چه اتفاقی ممکن است با شما بیفتد.
• نمونه خلط شما ظرف یک تا چند ساعت پس از تولید به آزمایشگاه ارسال می شود. یک پاتولوژیست آزمایشاتی را برای تعیین اینکه آیا رشد یک باکتری، ویروس یا قارچ است انجام می دهد. برخی از باکتریها در ریهها وجود دارند که به طور طبیعی رشد میکنند، بنابراین مهم است که تعیین کنید چه چیزی شما را بیمار میکند و چه باکتریهایی سالم هستند.
• پاتولوژیست شما در اسرع وقت گزارشی را برای پزشک شما ارسال می کند. به طور معمول، پزشک شما نتایج آزمایش را ظرف چند روز پس خواهد گرفت. آزمایشهای سریع سل را میتوان در کمتر از 24 ساعت آماده کرد، اما نتایج برای سایر بیماریهای ریوی میتواند تا هشت هفته طول بکشد.
خطرات و عوارض انجام آزمایش خلط
• اگرچه هیچ عارضه جانبی عمده ای در ارتباط با کشت خلط وجود ندارد، سرفه عمیق می تواند باعث ناراحتی جزئی شود. همچنین ممکن است پس از دادن نمونه، درد خفیفی در قفسه سینه احساس کنید.
• بیمارانی که قبلاً جراحی شکم داشته اند ممکن است نیاز داشته باشند که بالشی را روی شکم خود نگه دارند تا ناراحتی را به حداقل برسانند.
• اگر برونکوسکوپی انجام شود، ممکن است گلوی شما بعد از عمل احساس درد کند.
زمان و شرایط انجام آزمایش خلط
• نمونه صبحگاهی بهتر است.
• ممکن است لازم باشد ابتدا دهان خود را با آب بشویید و پزشک ممکن است از شما بخواهد که یک وعده غذایی را حذف کنید یا مصرف آنتی بیوتیک های کشنده باکتری را قبل از انجام آزمایش، متوقف کنید.
آزمایش خلط در چه مواردی تجویز میشود؟
خلط در قسمتهای پایینی ریهها و برونشها جمع میشود، که مسیرهای لوله مانندی هستند که هوا برای رسیدن به ریهها از آنها عبور میکند. علائمی که ممکن است نشان دهنده نیاز به آزمایش کشت خلط باشد عبارتند از:
- سرفه کردن
- تب یا لرز
- خستگی
- دردهای عضلانی
- مشکلات تنفسی
- درد قفسه سینه
- گیجی
این آزمایش می تواند نشان دهد که چه چیزی ممکن است باعث سرفه و سایر علائم شود. این شامل:
- برونشیت
- یک آبسه ریه
- پنومونی
- بیماری سل
- بیماری مزمن انسداد ریوی
- فیبروز سیستیک
برخی از باکتری ها، ویروس ها یا قارچ های مضر می توانند باعث بیماری های تنفسی شوند. با تعیین اینکه چه چیزی ممکن است باعث علائم شما شود، پزشک می تواند بهترین دارو را برای درمان عفونت پیدا کند.
داروها و عوامل مداخله گر برای انجام آزمایش خلط
• مصرف آنتی بیوتیک
• آلودگی نمونه خلط
• نمونه خلط ناکافی
• نرساندن به موقع نمونه به آزمایشگاه
• استفاده از دهان شویه قبل از انجام نمونه گیری
تفسیر آزمایش خلط
• نتایج آزمایش خلط در درجه اول طبیعی (منفی) یا غیر طبیعی (مثبت) گزارش می شود:
- نرمال یا منفی به این معنی است که آزمایش هیچ میکروب مضری را در خلط شما تشخیص نداد.
- غیر طبیعی یا مثبت نشان می دهد که باکتری ها یا قارچ های بالقوه مضر شناسایی شده اند. گزارش آزمایش، میکروب یا میکروبهایی را که پیدا شده و مقدار تقریبی میکروبهای موجود را نام میبرد. این یا به صورت عددی از 1+ تا 4+ یا با عباراتی مانند نادر، کم، متوسط یا فراوان نشان داده میشود.
سوالات رایج در رابطه با آزمایش خلط
• اگر نتوانم به اندازه کافی سرفه کنم چه؟
اگر به تنهایی نتوانید این کار را انجام دهید، ممکن است پزشک از شما بخواهد که در بخور آب هیپرتونیک (نمک) تنفس کنید که باعث ایجاد سرفه عمیق تری برای کمک به خلط و همچنین رد بیماری سل می شود.
در یک روش تهاجمی تر، ممکن است مجبور شوند از ابزاری به نام "برونکوسکوپ" برای جمع آوری نمونه استفاده کنند. این یک لوله نازک و یک دوربین کوچک است. پزشک شما به آرامی آن را در نای شما قرار می دهد تا نمونه ای را پیدا کند. در حالی که این اتفاق میافتد، به شما داروهایی داده میشود تا آرام شوید، اما ممکن است پس از آن گرفتگی صدا داشته باشید و گلودرد داشته باشید.
• چرا بدن شما خلط تولید می کند؟
ریه های شما توسط یک گذرگاه به نام نای به دهان شما متصل می شوند که از پشت گلو شروع می شود. چند اینچ پایین تر، به کانال های جداگانه ای به نام برونش تقسیم می شود که هوا را از نای به ریه های شما هدایت می کند. اگر بیمار هستید یا راههای بین دهان و ریههای شما توسط چیزی مانند دود یا آلودگی هوا تحریک میشود، بدن شما خلط ایجاد میکند. به بلغم نیز معروف است. این با بزاق ، مایع رقیقتری که دهان شما برای کمک به غذا تولید میکند، متفاوت است.
هنگامی که سرفه می کنید، بدن شما در تلاش است تا از شر آن خلط خلاص شود.
اگر پزشک شما مطمئن نیست که مشکل شما چیست، ممکن است نمونه ای از خلط شما را برای آزمایش بیماری های مختلف جمع آوری کند.
• آیا نتایج آزمایش دقیق است؟
آزمایشگاههای معتبر از روشهای دقیق برای کمک به انجام آزمایشهای کشت خلط دقیق و به طور کلی قابل اعتماد برای پزشکان پیروی میشوند. اما هیچ آزمایشی کامل نیست و مسائلی وجود دارد که می تواند بر آزمایش آزمایش خلط تأثیر بگذارد.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
• خلط می تواند یکی از رنگ های مختلف باشد. رنگها میتوانند به تشخیص نوع ، تغییر یا بدتر شدن یک بیماری مزمن کمک کنند:
- خلط شفاف : این معمولاً به این معنی است که بیماری وجود ندارد، اما مقادیر زیاد خلط شفاف ممکن است نشانه بیماری ریوی باشد.
- خلط سفید یا خاکستری: این نیز ممکن است طبیعی باشد، اما افزایش مقادیر ممکن است به معنای بیماری ریوی باشد.
- خلط زرد تیره یا سبز: این اغلب به معنای عفونت باکتریایی مانند ذات الریه است. خلط سبز مایل به زرد نیز در افراد مبتلا به فیبروز کیستیک شایع است. فیبروز کیستیک یک بیماری ارثی است که باعث ایجاد مخاط در ریه ها و سایر اندام ها می شود.
- خلط رنگ قهوه ای: این اغلب در افرادی که سیگار می کشند ظاهر می شود. همچنین یکی از علائم شایع بیماری ریه سیاه است. بیماری ریه سیاه یک بیماری جدی است که در صورت قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرد و غبار زغال سنگ ممکن است رخ دهد.
- خلط رنگ صورتی: این ممکن است نشانه ای از ادم ریوی باشد، وضعیتی که در آن مایع اضافی در ریه ها جمع می شود. ادم ریوی در افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب شایع است.
- خلط قرمز: این ممکن است نشانه اولیه سرطان ریه باشد. همچنین ممکن است نشانه آمبولی ریه باشد، یک وضعیت تهدید کننده زندگی که در آن لخته خون از پا یا قسمت دیگری از بدن شکسته شده و به سمت ریه ها می رود. اگر خلط قرمز یا خون آلود سرفه می کنید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
• بسته به نتایج شما، ممکن است پزشک از شما بخواهد آزمایش های دیگری انجام دهید.
ممکن است از شما خواسته شود که یک عکس اشعه ایکس یا سی تی اسکن برای جستجوی علائم یک بیماری مداوم ریه انجام دهید.
ممکن است به شما آنچه " آزمایش عملکرد ریوی " داده شود تا بفهمید ریه های شما چقدر خوب کار می کنند.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته