تپه های باستانی طرب آباد، بقایای شهر کهن نیشابور
- مجموعه: مكانهاي تاريخي ايران
نیشابور کهن
قسمت اعظم نیشابور کهن امروزه در دل خاک نهفته است و آثار آن محدود به چند تپه اصلی است. این منطقه در جنوب نیشابور فعلی با وسعت ۳۵۰۰ هکتار قرار دارد که به استناد متون و شواهد زیستگاهی از صدر اسلام تا ابتدای دوره ايلخاني بوده است. این محوطه در سال های ۱۳۱۵ و ۱۳۱۸ ش توسط هیئت باستان شناسی موزه متروپولتین و شهر کهن نیشابور در سال ۱۳۸۴ به دست هیئتی ايراني – فرانسوی مورد کاوش قرار گرفت.
تپه ی طرب آباد
تپه ی طرب آباد که به تپه ی آلب ارسلان یا کهن دژ و یا قهندز هم مشهور است یکی از تپه های باستانی و محوطه های تاریخی نیشابور است که در حدود 300 متری روستای طرب آباد و 500 متری شمال روستای لک لک آشیان واقع و دور تا دور تپه ی یاد شده را زمین های کشاورزي، در بر گرفته است.
قدمت تپه ی طرب آباد
دیرینگی تپه ی طرب آباد که بر پایه ی نظرات کارشناسان باستانشناسی، دربرگیرنده ی کهندژ شهر نیشابور قدیم است، به قرون نخست ی اسلام تا قرن هفتم هجری میرسد و بعضی صاحب نظران، بر مبنای بعضی جستجو ها و یافته های باستانشناسی این اثر را یک سایت ساسانی معرفی کرده اند . کهندژ، بخش حاکم نشین کهن شهر نیشابور بوده است و اینک، بقاياي کهندژ شرق، در کالبد تپه ی طرب آباد، در حدود 4 کیلومتری شرق شهر نیشابور، خودنمايي می نماید. این تپه ی باستانی، در سال 1384 در فهرست آثار ملي ایران، به ثبت رسیده است.
معماری
امروزه، تپه ی طرب آباد بصورت مجموعه بناهایی دیده ميشود که به صورت پراکنده و در داخل حصار بیضی شکل شکل محدود شده اند. ارتفاع دیوارها در بخش هایی به ویژه در جنوب شرقی مجموعه، به هفت متر میرسد. در قسمت غرب و جنوب غربی تپه، فضاهای معماري، بصورت فشرده و مستمر قرار گرفته در صورتی که در شرق و شمال شرقی آن، فضاهای معماري بصورت منفرد و تک، دیده ميشود.
عوامل و عناصر تشکیل دهنده ی بنا شامل خشت، گل و آجر میباشد . اکثر خشت های به کار رفته به ابعاد 10* 45* 45 سانتیمتر و آجرها 5* 20* 20 سانتیمتر ميباشند. بطور کلی، وجود تنوع در بخش هایی از دیوارهای بنا، من جمله مصالح استفاده شده، نشانگر این است که این مجموعه در دوره های گوناگون، ساخته و طی سال ها، دخل و تصرفاتی در آن صورت گرفته است.
نشانی:
استان خراسان رضوی، نیشابور، طرب آباد، تپه های باستانی طرب آباد
گردآوری: بخش گردشگری بیتوته