انواع چله فرش و تفاوت آنها با هم

مجموعه: فرش و گلیم

انواع چله فرش

انواع نخ چله در فرش و تفاوت آنها با هم

انواع نخ چله فرش

نخ چله پنبه‌ای

این نوخ نخ، از الیاف غوزک، گیاه پنبه ساخته می شود. نخ چله پنبه‌ای به شکل نخ خام و یا نخ تک لا در کارخانجات پنبه پاک کنی ساخته شده و به بازار وارد می‌شود.

نخ تک لا در قالی‌بافی استفاده می شود و به شکل دستی و یا ماشینی به انواع دیگری از نخ‌ها تبدیل می‌شود. برای هر یک از موارد استفاده در مراحل بافت فرش دستباف، این نخ با مشخصات ویژه ای ساخته می‌شود.

یک ویژگی به نام نمره این نخ‌ها دارند. نمره نخ، خصوصیاتی مانند قطر و ضخامت را نشان می دهد. نمره نخی که در چله فرش دستباف مصرف می‌شود شامل 10، 20، 32 و 40 است. برای هر نوعی از چله کشی با توجه به ریز و یا درشت بودن فرش دستباف، این نخ چند لا می‌شود و استفاده می‌شود.

نخ چله پنبه‌ای

نخ چله ابریشمی

نخ های ابریشمی از پیله کرم ابریشم و به وسیله کارخانجات ابریشم کشی تهیه و تولید می شوند ، از آنجایی که این نخ ها ظرافت و لطافت بسیاری دارند معمولا در چله کشی قالی های ظریف و ریز بافت مصرف می شوند. این نکته را هم باید گفت که این نخ های ابریشمی به جز ظرافتی که دارند از استحکام خیلی بالایی هم بهره مند هستند.

نخ چله ابریشمی

نخ چله پشمی

پشم از گوسفندان چیده شده و با شیوه های ریسندگی مختلف و گوناکون تبدیل به نخ می‌شود. و این نخ در فرش بافی مصرف قرار می گیرد. در گذشته‌ از نخ‌های پشمی با توجه به دوام و استحکام بالای این نخ ها در مقابل گرما و رطوبت و همچنین طول عمر بالا و قابل دسترس بودن بیشتر استفاده می شود.که اکنون کمتر استفاده می شوند. پشم را در فصل های پشم چینی از گوسفندان تهیه می کنند.

امروزه به جای پشم، نخ پنبه‌ای برای چله فرش دستباف مصرف می‌شود. بعضی اوقات در برخی از منطقه های عشایری و ایل نشین هنوز از نخ پشمی برای چله کشی فرش دستباف استفاده می‌ گردد.

نخ چله پشمی

تفاوت چله ابریشم و چله پشم در قالی بافی

نوع نخ چله می‌تواند حتی در تراکم فرش ماشینی هم تأثیر داشته باشد. چرا که هر کدام از نخ‌های چله می‌توانند ضخامت ویژه ای داشته باشند و در نتیجه بر تراکم و ضخامت فرش‌ها اثر بگذارند. نوع چله در قالی‌بافی باید طبق نقشه فرش، رجشمار فرش، میزان ظرافت و نوع فرش مشخص شود و نمی‌توان برای هر نوع فرش از چله‌های ابریشمی یا پشمی استفاده نمود.

هر کدام از این نخ‌های چله می‌توانند مزایا و معایب منحصر به خود را داشته باشند و در فرش‌های مخصوصی استفاده شود. از مهم‌ترین فرق های این دو نوع چله فرش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- این فرش‌ها نرمی و لطافت بیشتری در برابر فرش‌های چله پشمی دارند

- فرش‌های چله پشمی ضخامت بیشتری دارند و در قیاس با فرش‌های ابریشمی زبرتر هستند.

- فرش‌های چله ابریشمی قیمت بیشتری دارند.

- فرش‌های بافته‌شده با چله ابریشمی ظریف تر هستند.

- مرغوبیت و کیفیت فرش‌های چله ابریشمی خیلی بیشتر از فرش‌های چله پشمی است.

- فرش پشمی می‌تواند مورد بهتری برای مناطق سرد و کوهستانی باشد.

- فرش‌های چله پشمی می‌توانند نقش و اثر بسیاری در تسکین دردها، بهبود گردش خون بدن، خواب راحت و … داشته باشند.

- فرش‌هایی با چله پشم می‌توانند در مقابل حرارت، رطوبت و … مقاومت بیشتری داشته باشند.

- فرش‌های چله پشمی قیمت مناسب‌تری دارند و می‌توانند برای قسمت های پرترافیک خانه ها استفاده شوند.

انتخاب نوع چله

انتخاب نوع چله

بادقت کردن در رجشمار فرش، نقشه و لطافت بافت و به همین صورت نوع استفاده باید چله ای را انتخاب کرد. به طور مثال برای بافت انواع تابلو فرش یا فرش های دکوراتیو و زینتی از چله ابریشم استفاده می شود.

چنانچه هدف استفاده از فرش برای زیر پا در یک جای عمومی باشد یا جایی که رفت و آمد بسیار است چله پشم گزینه مناسب تری خواهد بود. باید بدانید به دنبال چه نوع استفاده و با چه رجشماری هستید. به طور مثال نمی توانید از یک فرش ابریشم نازک با رجشمار بالا در جاهای سرد استفاده کنید چون عایق گرما نیست و ضخیم هم نیست. امروزه به علت گران قیمت بودن ابریشم کمتر از آن برای چله فرش استفاده می شود.

گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته