مایندفولنس یا ذهن آگاهی چیست و چه فوایدی دارد؟

مجموعه: مشاوره خانواده

ذهن آگاهی یا مایندفولنس چیست

ذهن آگاهی یا مایندفولنس

ذهن آگاهی یا مایندفولنس چیست؟

ذهن آگاهی یا مایندفولنس روشی روان‌شناختی است که به کمک آن افراد می‌توانند روی تجربیات زمان حال متمرکز شوند. 

مایندفولنس یعنی حضور داشتن در لحظه حال است و اینکه بتوانیم با آگاهی کامل به انجام کارهایمان بپردازیم. این موضوع به این معنی است که از هر نوع حواس پرتی و یا قضاوتی به دور باشیم و از افکار و احساساتمان به طور کامل آگاهی داشته باشیم بی آنکه در آنها فرو رویم . اگر بخواهیم یاد بگیریم که ذهنمان در لحظه حال باشد باید اول بدانیم که چطور از نظر ذهنی واقعاً در لحظه زندگی کنیم.

برای انجام این مهارت حتی باید بتوانیم در لحظه نفس بکشیم و همزمان باید حواسمان باشد که افکار و احساساتمان را هم در نظر داشته باشیم. هر چقدر که در روز ذهن شما درگیر افکار منفی و حواس پرتی‌ها نباشد، یعنی تمرکز بیشتری در حال حاضر در زندگی خود دارید.

ذهن آگاهی

فواید ذهن آگاهی یا مایندفولنس 

ذهن آگاهی به مشکلات روانی رایجی مانند افسردگی، اضطراب و استرس کمک می کند. بعضی از درمان‌های در ارتباط با ذهن آگاهی، می‌تواند درمان مناسبی برای مشکلات روانی عمومی‌ باشد. ولی برای اختلالات پیچیده‌تر روانی مانند سایکوز‌ها و اختلالات دو قطبی، هنوز تحقیقات برای مفید بودن این نوع درمان‌ها کامل نیست. اصلی‌ترین اثرات توجه آگاهی موارد زیر است.

افزایش تندرستی 

هرچقدر ظرفیت شما برای آموزش چیزهای گوناگون بیشتر شود زندگی بهتری خواهید داشت.

توجه آگاهی سبب می‌شود که در حال انجام هر فعالیتی که هستید، از آن لذت ببرید. این شیوه شما را کاملا درگیر کاری که اکنون در حال انجام آن هستید می‌کند و سبب می‌شود شما برای مقابله با پیامدهای ناخوشایند ورزیده تر شوید.

ذهن آگاهی یا مایندفولنس 

افزایش سلامت جسمانی

چنانچه تندرستی و خوشحالی نسبی برای شما انگیزه کمی است، بررسی ها نشان داده است که شیوه های ذهن آگاهی، برای بهبود سلامت جسمی، شیوه ای موثر و مفید می‌باشد. توجه آگاهی برای کم کردن استرس، درمان بیماری‌های قلبی، کاهش فشار خون، کاهش دردهای مزمن، بهبود و افزایش خواب و مشکلات گوارشی موثر است.

بهبود سلامت روانی

به تازگی روانشناسان، از ذهن آگاهی و مراقبه‌ها، به عنوان یک عمل مهم برای درمان بیماری‌هایی مانند افسردگی، اعتیاد، اختلالات خوردن، مشکلات زوجین، اختلالات اضطرابی و اختلالات وسواس-اجبار استفاده می‌کنند. دقت کنید که ذهن آگاهی می‌تواند نشخوارهای ذهنی را متوقف کند و شخص بجای اینکه بر روی استرس تمرکز کند به دنبال راه حل هایی برای خلاص شدن از آن باشد.

فواید مایندفولنس

چطور شرایط را برای مایندفولنس آماده کنیم ؟

یک محلی را برای مراقبه مشخص کنید

مکانی را انتخاب کنید که در آنجا احساس راحتی و آرامش کنید. این مکان می‌تواند جایی آرا در خانه تان یا مکانی نزدیک به درختان فضای بیرون باشد. جایی را انتخاب کنید که در آنجا حس آرامش می‌کنید و می‌توانید از دغدغه هایی زندگی روزانه دور باشید.

راحت باشید

امکان دارد شما چند دقیقه ای ثابت باشید پس اهمیت دارد که حس راحتی کنید. دمای هوا را چک کنید که مناسب باشد. شاید بخواهید پتویی در کنارتان قرار دهید که اگر دمای بدنتان پایین آمد. یک بالشت هم نزدیک خود داشته باشید تا هر وقت خواستید راحت بنشینید. لباسهای راحت و مناسب بپوشید تا سبب آشفتگی و ناراحتی شما نشود.

ذهن خود را آرام کنید

امکان دارد این کار مدتی طول بکشد تا بتوانید ذهن خود را آرام کنید و آغاز کنید به دور شدن از همه مسائل زندگی تان. مخصوصا چنانچه روز پر استرسی را داشتید، امکان دارد درباره چیزی که رخ داده  یا درباره مسائلی که باید در آینده انجام شوند فکرتان درگیر باشد.

نفس طولانی و عمیق بکشید

بر روی نفس کشیدن خود توجه کنید. به داخل و بیرون رفتن هر نفس دقت کنید. اینکه چطور هر نفس از بیرون به داخل می رود را حس کنید. ریه‌ها را از هوا پر کنید و بعد از راه گلو و دهان آن را بیرون دهید. نفس طولانی و عمیق  بکشید. نفس عمیق، باعث می شود تا آرام بگیرید و ذهن و بدنتان به آرامش برسد. توجه به نفس کشیدنتان، به خودی خود یک عمل ذهن آگاهی است. شما در هنگام انجام مایندفولنس، در حال تمرین توجه به نفس کشیدن خود هستید.

مایندفولنس یا توجه آگهی 

مدت زمان معلومی را برای این کار قرار دهید

شما می‌توانید فقط با ۵ تا ۱۰ دقیقه مدیتیشن را شروع کنید. مدیتیشن را با یک ساعت آغاز نکنید چون امکان دارد خلی زیاد شود. از کم شروع کنید چنانچه خواستید آن را افزایش دهید. می‌توانید از تایمر در طول مدیتیشن استفاده کنید. تنها اطمینان پیدا کنیدکه تایمر پایان مراقبه یک زنگ خیلی ملایم باشد مثل موسیقی ملایم پیانو.

این را در نظر داشته باشید که شما افکار خود نیستید

موقع انجام مدیتیشن، به خود خاطر نشان کنید که بر چیزی فکر می‌کنید و احساساتی که مشخص می‌کنید، کنترل دارید. چنانچه شما به احساسات و افکارتان دقت کردید، آنها را سریع رها کنید و از تمرکز کردن بر روی آنها دوری کنید. این نگرش می‌تواند در درک اینکه می‌توانید افکار منفی را عوض کنید و رهایی این افکار، موثر خواهد بود.

تمرکزتان روی زمان حال باشد

یکی از هدف های اصلی تمرینات مایندفولنس، کمک کردن شما به تمرکز بر روی زمان حال است. راحت است که ذهن و عواطف شما به طرف گذشته یا آینده پرش داشته باشد ولی جسم شما همیشه در زمان حال قرار دارد. به همین علت خیلی از روش های ذهن آگاهی بدن محور است. چنانچه فکر می‌کنید معمولا سرگردان هستید، به بدن خود برگردید، به ویژه به نفس کشیدنتان. سعی کنید که فقط تمرکزتان بر روی زمان حال باشد.

گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته