قصه درمانی چیست و چگونه میتوان با قصه درمانی از مشکلات دور شد؟
- مجموعه: مشاوره خانواده
مهم ترین نکته ای که قصه درمانی را اثر بخش می کند، همانندسازی شنوندگان قصه با شخصیت نخست داستانی است که نقل می شود. اشخاص خود را جای قهرمان می گذارند و با گرفتاری ها و خوشحالی های وی همراه می شوند.
آن ها همراه قهرمان داستان رشد می کنند و از تجربه هایی استفاده خواهند کرد که بدون آزمودن شان و درگیر شدن و بهائی را از دست دادن ، آن ها را فرا می گیرند.
قصه درمانی روشی است که در آن میتوان با خواندن قصه های ارام بخش استرس، اضطراب، ترس های بی مورد ، نومیدی، بیماری افسردگی و بسياري از مشکلات رفتاری و روانی را رفع کرد. این شیوه مخصوصا برای بچه ها بخاطر علاقه ای که به داستان ها دارند بسیار موثر است.
به طور کلی داستان و تمثیل چهار قلمرو از وجود انسان را تحتتأثیر قرار می دهند:
- قلمرو شناختی:توانایی قصه در انتقال دانش و کمک به فرآیند حل مسأله
- قلمرو عاطفی:قصه سبب پالایش عاطفی- هیجانی و امید آفرینی میشود
- قلمرو بین فردی:قصه سبب ایجاد و خلق پیوستگی و ارتباط انسانی- اجتماعی اشخاص با یکدیگر میشود
- قلمرو شخصی:قصه سبب بصیرت و بینش میشود چراکه شخص خودش و مسایل مربوط به زندگی اش را در روایت سایرین ملاحظه و مشاهده نموده و فهم بهتری از خویش و مشکل اش پیدا میکند.
با یک قصه خوب می توان برای مراجع به روشنی توضیح داد که افکار ناسازگار چطور ایجاد می شوند چطور تعمیم یافته اند و بطور انتخابی انتزاع شده اند و مورد تحریف قرار میگیرند و چطور در یک رخداد یا اتفاق جدید الگوی واکنشی اشنا( عادتی) را بر می انگیزند.
قصه ها و داستان ها وسیله منحصر به فرد و مخصوصى برای استفاده در روان درمانی اند چراکه آنها با همه مردم در هر سن و سالی رابطه برقرار می کنند و علت ديگر آن که ما انسانها غالبا به صورت داستان و قصه می اندیشیم.
در قصه ها مفهوم هر رویداد را چارچوب فکری ما تعيين میکند. چنانچه ما چارچوب را تغیر میدهیم معنای واقعه هم به پیروی از آن تغيير می کند .بسیاری حکایات و قصه ها رفتارها و حوادثی را در متن خود روایت می کنند که وقتی چارچوب و قالب آنها را تغيير میدهیم مفهوم آن ها هم تغيير میکند. به عنوان مثال یک جوجه اردک که از سایرین متفاوت بنظر می رسد، تبدیل میشود به جوجه اردک زشت، ولی در قالب و چارچوب دیگری همین جوجه اردک زشت به یک قدرتمند زیبا تبدیل میشود، بسیار زیباتر از اردک های دیگری که او همواره خودش را با آنها قیاس میکرده است.
یک داستان خوب برای کودکان باید دارای چه خصوصیت هایی باشد؟
در مورد انتخاب یک قصه خوب از نظر روانشناختی اشاره به نکات ذیل ضروری بنظر می رسد.
این که داستان با ظرفیت روانی، احساسات، علائق، فضای ذهنی، فرهنگ اجتماعی و شرایط زمانی کودک تناسب داشته باشد.
قصه ساده، کوتاه و جذاب بوده و به شکلی باشد که کودک از شروع نتواند پایان آنرا حدس بزند. و در پایان این قابلیت را داشته باشد که در کودک تاثیری مثبت بر جای گذارد.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته