راز یخ نزدن خون جانوران قطبی
- مجموعه: چرا ، زیرا و چگونه
دانشمندان کانادایی به کمک ترکیب اشعه ایکس و انکسار نوترونی به دنبال کشف چگونگی زندگی حیوانات قطبی و یخ نزدن خون آن ها، نحوه عملکرد بدن آن ها را توضیح می دهند.
با انجام این تحقیقات دانشمندان دریافتند که پروتئین زیستی ضد یخ زدگی (Biological antifreeze proteins) (AFP)، که در خون موجودات قطبی وجود دارد، به کریستال های یخ چسبیده و مانع رشد آن ها می شود و به این ترتیب از بدن حیوان در مقابل یخ زدگی و مرگ محافظت می شود.
به گفته ماتیو بلکلی (Matthew Blakeley) یکی از اعضای این تیم تحقیقاتی، عملکرد این پروتئین به گونه ای است که به مولکول های آب نمی چسبد چرا که با جذب آب بدن جانور باعث مرگ آن می شود.
پیش از این، دانشمندان به کمک اشعه ایکس دریافتند که سطح پروتئین AFP، از دندانههای ریزی که آب را به خود می کشد پوشیده شده است.
این گروه تحقیقاتی اکنون با استفاده از انکسار نوترونی و آزمایش بر روی مولکول های آب متوجه شدند که در زنجیره های حلقه مانند این مولکول ها، فضایی خالی وجود دارد که پروتئین با اشغال آن فضا از چسبیدن کریستال های یخ به یکدیگر جلوگیری می کند.
به گفته دانشمندان دانشگاه کوئین کانادا، از این خاصیت می توان در انواعی از درمان تومورهای سرطانی که با فریز کردن آن ها انجام می شود دیگر نسوج بدن بیمار را از یخ زدگی محافظت کرد.