آشنایی با تاریخچه و انواع فرش های هندی

مجموعه: فرش و گلیم

معرفی فرش هندی

فرش هندی؛ بررسی تاریخچه و ویژگی‌های فرش هندی

بد نیست بدانید، هندی ها در گذشته فعالیت زیادی در صنعت نساجی  و شال بافی کشمیر داشتند و در تولید این منسوجات بسیار فعال بودند. اما صنعت فرش بافی، در زمان بازگشت علی یون به کشورش، پس از پناهندگی به شاه طهماسب، در اواخر قرن دهم هجری قمری وارد این کشور شد.

همچنین با ورود این صنعت در هندوستان، طرح ها و نقشه های ایرانی باعث شد، تاثیر چشم گیری در نقشه پردازی منسوجات هندی ها بگذراد. جالب است بدانید، به این نوع طرح ها و پارچه ها، در کشور هندوستان معروف به پارچه های ایرانی یا طرح های ایرانی هستند.

قابل توجه است، به دلیل وجود داشتن مواد اولیه و علاقه مردم به فرش و صنایع دستی امروزه این کشور ، جزو یکی از مهم ترین تولید کنندگان فرش در جهان به حساب می آید. به دنبال همین موضوع مواد اولیه که در این کشور موجود می باشد عبارتند از: پشم، ابریشم، نخ پنبه....

همان طور که گفته شده است، طرح ها و نقش های ایرانی در نقشه های فرش هندی، بسیار نقش مهمی دارد، که معمولا دو سوم از طرح های این فرش ها برگرفته از فرهنگ ایرانی می باشد، مانند طرح های: ساروق، کاشان، همدان، تبریز، مشهد، بیرجند، کرمان، ایالات قشقایی.

همچنین این طرح ها کپی شده از نقش های کشور هایی مانند: چینی، پاکستانی، ترکمنی، فرانسوی، مراکشی، مصری نیز می باشد. هندی ها استعداد خوبی در ترکیب نقش های خود و نقش های خارجی دارند انان در بساری از فرش های خود بین نقش های خارجی با استفاده از نقش های بومی مانند گل و گیاه یا جانوران اساطیری خود طرح های زیبایی تولید می کنند.

بد نیست بدانید نقشه ها و طرح های بافت ایران، در بازار های جهانی به نام های مختلفی معروف هستند. مانند: اصفهان هند، کرمان هند، کاشان هند، بیجار هند.

همچنین بافت ها و طرح هایی همیشه نسبت به بقیه طرح ها طرفداران بیشتری دارد. عمده ترین طرح هایی که در هند بافته و تولید می شود عبارتند از: محرابی، بته میری، درختی، انواع لچک و ترنج، جانوری، شکارگاه، تصویری.

در ادامه همان موضوع، از بهترین و عمده ترین نقشه هایی که در شهر های بهادوهی میرزا پور در قسمت اوتا پاراداش تولید و توضیع می شوند عباتند از: بته میری هند، بته شالی، بته سرابندی.

این نقشه های زیبا و جذاب به شکل های مختلفی بافته می شوند، به طور مثال: در قالب لچک و ترنج بته، نقشه های گلدانی، که همه ی این نقش ها و طرح ها شباهت به فرهنگ فرش ایرانی دارند. 

حال اگر شما علاقه مند به شناخت فرش هندی هستید، و دوست دارید اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید، با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.

تاریخچه فرش هندی

تاریخچه فرش هندی

فرش بافی یکی از قدیمی ترین شغل و صنایع دستی هند به شمار می اید. این هنر جزو یکی از سنت های دیرdنه هند می باشد. جالب است بدانید، در ادبیات قرون وسطی از حصیر های بافته شده و پوشش کف ذکر شده است و این نشانه ی قدمت صنعت فرش بافی هند می باشد. تاریخچه این قدمت برمی گردد به 500سال پیش از میلاد مسیح. همچنین در زمان های گذشته هندی ها برای بافتن فرش و قالی از پشم، پنبه، بامبو، علف نیز استفاده می کردند.

انواع سبک های فرش بافی در هند

هندوستان، صنعت بزرگی را در عرصه فرش بافی شروع کرد و در طول زمان توانست فرش های خود را به کشور های دیگر صادر کند. لازم به ذکر است، که این هنر به لطف هنرمندان ایرانی وارد این کشور شد. همچنین با گذشت زمان هندی ها توانستند سبک های جدید و مختلفی را تولید کنند. مانند: 

سبک فرش بافی مغول

جالب است بدانید، زمانی که هنرمندان محلی وارد حوضه فرش بافی شدند و کم کم جای صنعتگران ایرانی را گرفتند، سبک جدیدی از فرش هندی شکل گرفت که هیچ شباهتی به بافت فرش ایرانی نداشت. یکی از دلایل آن علاقه پسر اکبر به عنوان امپراطور بزرگ مغول به گیاه شناسی و سلیقه اهالی آن منطقه و نیاز هایشان، باعث به وجود آمدن طرح ها و نقشه های جدید از طبیعت شد.

پس از جانشینی پسر امپراطور مغول، این سبک به رشد بیشتری رسید و توانستند از رنگ های شاد و متنوع  در این سبک استفاده کنند. رنگ هایی مانند: قرمز لاکی با انعکاس ابی، زرد روشن، صورتی، ابی روشن، ابی تیره، سبز زمردی، سبز روشن، خردلی، نارنجی، قرمز، قهوه ای، مشکی.

سبک فرش بافی هند

سبک فرش بافی عتیقه یا آنتیک

طبق گفته ها تمامیه فرش هایی که در موزه ها نگه داری می شود، جزو فرش های عتیقه هستند، که از سبک های ایرانی یا شرقی الهام گرفته اند. اما به دلیل یک جور بودن سبک عتیقه نمی توانند به طور قطعی منشا آن را پیدا کنند.

سبک فرش بافی پرتغالی

یکی دیگر از فرش های هندی، سبک پرتغالی می باشد. این فرش به شکل های گوناگون به شمال و جنوب ایران یا به شهر گوا هند که مستعمره پرتغال است، نسبت داده شده است.

سبک فرش بافی گل 

یکی از رایج ترین و پرطرفدار ترین فرش هندی، سبک فرش بافی گل می باشد. این فرش تشکیل شده از گیاهان گل دار به شکل های مختلف است که به صورت کامل در یک فرش قرار گرفته اند.

سبک فرش بافی فیگور

این سبک قسمت هایی از حماسه و دلاوری هندوستان را بیان می کند، که معمولا مربوط به قسمت های شکار می شود. ابعاد و اندازه بزرگ و متغارن نبودن عناصر این فرش باعث می شود اهمیت زیادی داشته باشد. با توجه به نوع طرح این فرش، سبک فیگور شباهت زیادی به فرش ایرانی نیز دارد.

انواع فرش هندی دستباف

انواع فرش هندی دستباف

جالب است بدانید، این نوع فرش ها در هر منطقه گروه بندی می شوند و معمولا اسم هر منطقه را روی فرش می گذارند. فرش هایی مانند: فرش آگرا، فرش امریتسار، فرش سوزنی، فرش ایورری.

گردآوری: بخش فرش و گلیم بیتوته