مشکلات تنفسی در نوزادان تازه متولد شده

مجموعه: دانستنيهاي نوزادان

نوزادان زودرس اغلب مشکلات تنفسی دارند

 

دلایل بروز مشکلات تنفسی نوزادان:

تنفس سریع در روزهای اول زندگی به خاطر ناکامل بودن ریه ها یا جذب کاهش یافته مایع جنینی ریه دیده می شود

نوزادان زودرس اغلب مشکلات تنفسی دارند، زیرا ریه‌های آنها کاملاً رشد یافته نیست. نوزادان فول‌ترم یعنی نوزادانی که در زمان تعیین‌شدۀ زایمان به دنیا آمده‌اند هم ممکن است دچار برخی‌ مشکلات هنگام تولد مثل مشکلات تنفسی شوند. برای نوزادی که مشکل تنفسی دارد، ممکن است از دارو، ماسک اکسیژن یا ترکیبی از این دو استفاده شود.

دلایل قطعی بروز مشکلات تنفسی در نوزاد کاملا معلوم نیست، اما تحقیقات حاکی از آن است که تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی بدن مادر و جنین طی زایمان طبیعی، برای رشد و تکامل ریه های نوزاد ضروری است. بروز درد زایمان در مادر سبب آزادسازی هورمون هایی می شود که منجر به رشد ریه های نوزاد خواهد شد.

اما این تغییرات، طی زایمان سزارین انجام نمی گیرد.  نتیجه بررسی ها نشان داد نوزادانی که با عمل سزارین به دنیا آمده بودند، در مقایسه با نوزادانی که به روش زایمان طبیعی به دنیا آمده بودند، خیلی بیشتر دچار مشکلات تنفسی بودند.

علائم مشکلات تنفسی نوزادان:
- متمایل به آبی بودن رنگ پوست و غشاهای مخاطی (سیانوز)
- وقفه تنفسی کوتاه (آپنه نوزادی)
- کاهش خروج ادرار
- خرخر و ناله کردن نوزاد
- پهن شدن بینی نوزاد که نشان دهنده تلاش نوزاد برای نفس کشیدن است
- تنفس سریع
- تنفس کم‌عمق
- تنگش نفس و خس خس سینه نوزاد هنگام تنفس
- حرکت‌های غیرعادی تنفسی مانند به عقب کشیده شدن عضله‌های قفسیه سینه حین تنفس

مشکلات تنفسی نوزادان:
عارضهٔ آپنه: برخی از نوزادان زودرس و بیمار ممکن است برای ۱۵ تا ۲۰ ثانیه یا بیشتر نفس نکشند. این قطع شدن تنفس را آپنه می‌نامند. آپنه ممکن است با ضربان قلب ضعیف که برادی‌کاری یا کندتپشی نامیده می‌شود، همراه باشد. نوزادنی که در بخش مراقبت‌های ویژه هستند، به طور مداوم برای آپنه و برادی‌کاردی تحت مراقبت و بررسی خواهند بود. متخصص ممکن است تصمیم بگیرد که به نوزاد دارو بدهد یا از تجهیزاتی مثل دستگاه‌های تولید فشار مثبت راه هوایی استفاده کند.

دیسپلازی ریوی یا برونکوپولمونری: این بیماری ریوی بیشتر در نوزادان زودرسی شایع است که برای سندرم زجر تنفسی تحت درمان قرار گرفته‌اند و ممکن است علائم دیسپلازی برونکوپولمونری را نشان بدهند. به نوزادانی که دیسپلازی ریوی دارند، داروهایی برای آسان‌تر شدن تنفس داده می‌شود. ریه‌های این نوزادان معمولاً در طول دو سال اول زندگی‌شان بهبود می‌یابد اما برخی از آنها نیز ممکن است دچار یک بیماری ریوی مزمن ‌شوند که شبیه آسم است. همچنین گاهی دیسپلازی ریوی در نوزادان فول‌ترم یا کاملی که دچار ذات‌الریه یا دیگر عفونت‌ها شده‌اند نیز‌ بروز می‌کند.

فشار خون ریوی نوزاد: نوزادانی که فشار خون ریوی نوزادی دارند، نمی‌توانند به شکل معمولی نفس بکشند. نوزادانی که فشار خون ریوی مداوم دارند اغلب نقص‌های هنگام تولد مثل نقص‌های مادرزادی قلب دارند یا دچار عوارض ناشی از زایمان شده‌اند. این نوزادان اغلب به یک ماسک اکسیژن برای کمک به تنفس نیاز دارند. همچنین ممکن است از طریق یک لوله که وارد نای شده است، گازی به نام اکسید نیتریک را وارد بدن آنها کنند. این روش درمانی ممکن است به باز و گشاد شدن عروق ریه و بهبود تنفس کمک کند.

سندرم زجر تنفسی: نوزادانی که قبل از هفتۀ ۳۴ بارداری به دنیا می‌آیند،‌ اغلب دچار مشکلات تنفسی جدی می‌شوند. نوزادان مبتلا به سندرم زجر تنفسی، دچار کمبود یک ترکیب شیمایی به نام سورفکتانت هستند که مانع از تنفس راحت و طبیعی آنها می‌شود و درمان به نوزادان مبتلا کمک می‌کند تا راحت‌تر نفس بکشند. همچنین ممکن است از یک روش درمانی که اعمال فشار مثبت مداوم بر راه‌هایی هوایی نامیده می‌شود استفاده شود. نوزادان خیلی بیمار ممکن است تا زمانی که ریه‌هایشان بهبود پیدا می‌کند، موقتاً به یک دستگاه تنفس مصنوعی نیاز داشته باشند.

ذات‌الریه یا پنومونی: این عفونت ریه در میان نوزادان زودرس و بیمار شایع است. اگر نوزاد در تنفس مشکل دارد، اگر میزان ضربان قلب تغییر کند، اگر آزمایشات خون سطح پایینی از اکسیژن را نشان دهند یا اگر تعداد اپیزودهای آپنۀ نوزاد بیشتر شود، پزشک ممکن است به ذات‌الریه مشکوک شود. پزشک با یک گوشی پزشکی به ریه‌های نوزاد گوش خواهد داد و با درخواست آزمایشات لازم، مؤثرترین دارو را برای درمانش تجویز می‌کند. نوزادانی که دچار ذات‌الریه شده‌اند، معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌ درمان می‌شوند و ممکن است تا زمان از بین رفتن عفونت،‌ به اکسیژن اضافی نیز نیاز داشته باشند.

نوزادانی که با عمل سزارین به دنیا آمده بودند، بیشتر دچار مشکلات تنفسی میشوند

 
عامل‌های خطر مشکلات تنفسی نوزادان:
اکثر موارد دیسترس تنفسی در نوزادانی دیده می‌شود که پیش از هفته سی و هفتم متولد می‌شوند. هر چه رشد ریه‌ها ناقص‌تر باشد، احتمال بروز آر دی اس پس از تولد بالاتر خواهد بود. این عارضه در نوزادان ترم کامل یعنی متولد شده در هفته چهلم بارداری نادر است. دیگر عامل‌های خطر افزایش دهنده ابتلا به سندرم زجر تنفسی عبارت است از:

- سابقه ابتلا خواهر یا برادر به سندرم زجر تنفسی
- ابتلا مادر به دیابت
- سزارین یا القاء زایمان قبل از کامل شدن دوره بارداری
- مشکلات بارداری که جریان خون را در بدن نوزاد کاهش می‌دهد
- بارداری چندقلویی (دوقلو یا بیشتر)
- زایمان سریع

چه مدت کودک من به خاطر -مشکلات تنفسی بایددر بیمارستان بماند؟
بسته به نوع شدت و این که آیا این مایع اضافی یا سطوح سورفاکتانت است کم، کودک ممکن است در بیمارستان از سه روز تا چند هفته بماند. نوزادان با مایع اضافی و کمبود سورفاکتانت خفیف به سرعت پاسخ می دهند و بستری های کوتاه تری خواهند داشت. در تمام موارد، نگرانی ها در مورد مشکلات تنفسی باید برطرف شود و کودک قبل از رفتن به خانه باید بتواند از راه دهان تغذیه شود.

روش های درمان پس از ترخیص از بیمارستان:
برای کودکانی که زیاد زودرس نیستند بسیار غیر معمول است که نیاز به درمان بعد از ترخیص داشته باشند. بیشتر نوزادان زودرس ممکن است نیاز به اکسیژن مکمل، درمان های تنفس بینابینی یا به ندرت حمایت تنفسی بیشتر داشته باشند. والدین نوزادان با این نیازها قبل از ترخیص آموزش خواهند دید و اغلب یک تا دو روز و شب را در بیمارستان سپری می کنند قبل از این که کودک آن  ها ترخیص شود. گاهی یک پرستار خانگی ممکن است کمک کند یا درباره مراقبت از کودک بعد از ترخیص بررسی هایی انجام دهد.

پیشگیری از مشکلات تنفسی نوزادان:
پیشگیری از زایمان زودرس اصلی‌ترین روش جلوگیری از بروز زجر تنفسی محسوب می‌شود. اما اگر راهی برای پیشگیری از زایمان زودرس وجود نداشته باشد، مادر قبل از زایمان کورتیکواستروئید دریافت می‌کند.

این داروها احتمال بروز سندرم دیسترس تنفسی و شدت آن را کاهش می‌دهد. داروهای استروئیدی غالباً در بازه زمانی هفته بیست و چهارم تا سی و چهارم بارداری به بانوانی داده می‌شود که احتمال دارد زایمان زودرس داشته باشند. کورتیکواستروئید گاهی در هفته سی و هفتم نیز تزریق می‌شود. اما اگر زایمان بسیار سریع یا غیرمنتظره باشد، ممکن است فرصتی برای تزریق استروئید پیش نیاید یا داروی تزریق شده زمان برای تاثیرگذاری نداشته باشد.

گردآوری: بخش کودکان بیتوته

niniban.com