نفخ پریودی چیست؟ + راه های درمان نفخ قاعدگی
- مجموعه: بهداشت بانوان
همه چیز درباره نفخ پریودی
نفخ پریودی چیست؟
از جمله مواردی که ممکن است پیش از قاعدگی یا همزمان با پریود به وجود آید نفخ شکم است که فرد حس می کند شکمش سنگین و متورم شده است. ممکن است نفخ قاعدگی باعث شکم درد یا کمر درد نیز بشود. نفخ شکم یکی از نشانه های سندرم پیش از قاعدگی است که معمولا یک الی دو هفته قبل از پریود اتفاق می افتد و همراه مشکلاتی از جمله اختلالات خلقی، احساس خستگی، گرفتگی و درد شکم، آکنه، هوس های غذایی، تورم سینه ها، سردرد و کمر درد ظاهر می شود.
بررسی ها نشان می دهد که بیش از هشتاد درصد زنان علائم این سندرم را تجربه کرده و هفتاد درصد از آنها نیز با نفخ قاعدگی مواجه می شوند. علت این مشکل نوسانات سطح استروژن و کاهش شدید پروژسترون قبل از دوران پریودی است و در صورتی که تخمدان ها سطح مطمئنی از هورمون ها را تولید کنند نفخ شکم دو تا سه روز قبل از قاعدگی فروکش می کند.
عوامل ایجاد نفخ قاعدگی چیست؟
همانطور که اشاره شد تغییر سطح هورمونی اصلی ترین دلیل این اتفاق می باشد؛ کاهش سطح پروژسترون باعث ریزش پوشش داخلی رحم و در نتیجه خون ریزی می شود اما همین نوسانات هورمون ها باعث می شود که بدن آب و نمک بیشتری را در خود نگه دارد. در نتیجه سلول ها با آب متورم شده و احساس نفخ ایجاد می شود. بدین ترتیب برای درمان باید تلاش هایی برای برقراری تعادل بدن خود داشته باشید.
نفخ شکم پیش از پریود چگونه درمان می شود؟
مطالعه ای در سال ۲۰۱۱ نشان داد افرادی که در اولین روزهای قاعدگی بیشترین میزان آب را در بدن خود حفظ کردن شدید ترین نفخ پریودی را تجربه کردند؛ در نتیجه با تغییرات سبک زندگی و جلوگیری از احتباس آب در بدن می توان علائم نفخ پریود را تا حد زیادی کاهش داد یا درمان کرد. از جمله مواردی که باید رعایت کنید عبارتند از:
• کاهش مصرف نمک
نمک از جمله مواردی است که با افزایش سدیم بدن از دفع آب جلوگیری می کند. بسیاری از غذاهای فراوری شده حاوی مقدار زیادی نمک هستند؛ به همین دلیل بهتر است از غذاهای خانگی با مواد اولیه تازه استفاده کنید تا احتباس آب در بدن کاهش یافته و نفخ پریودی نیز بهتر شود.
• عدم مصرف کربوهیدرات تصفیه شده
افزایش شدید قند خون از جمله موارد دیگری است که در نتیجه باعث ماندن آب در بدن می شود. افرادی که از کربوهیدرات های تصفیه شده مانند آرد سفید یا قند فراوری شده و... استفاده می کنند باعث بالا رفتن سطح قند خون و انسولین می شوند. این مورد نیز در نتیجه به نگهداری سدیم بیشتر در کلیه ها ختم شده و باعث دفع آب کمتری از بدن می شود.
• پرهیز از مصرف کافئین و الکل
مصرف الکل به طور کلی توصیه نمی شود اما تاثیرات آن در دوران قاعدگی یا قبل از آن بسیار شدید تر است. این نوشیدنی علائم سندرم پیش از قاعدگی یا دوران پریودی مانند حساسیت لمس پستان ها، نوسانات خلقی یا نفخ شکم را افزایش می دهد.
مصرف قهوه نیز سیستم گوارش و روده را بیش از اندازه تحریک می کند. علاوه بر این با مصرف این موارد نیاز بیشتری به خوردن آب دارید و ممکن است به افزایش آب بدن ختم شود.
• رعایت رژیم غذایی مناسب
تغذیه یکی از مهم ترین مواردی است که برای حفظ سلامتی باید به آن توجه کنید؛ در دوران قاعدگی نیز رژیم غذایی تاثیر زیادی در کنترل علائم و نفخ پریودی دارد. بدین منظور باید از خوردن غذاهایی که باعث نفخ می شود خودداری کنید و به جای آن از موادی که سرشار از پتاسیم هستند استفاده کنید. برای مثال می توانید مصرف موز، طالبی، گوجه فرنگی، مارچوبه، سیب زمینی شیرین و آووکادو را افزایش دهید.
تحقیقات نشان می دهد افزایش سطح پتاسیم، در تولید ادرار و کاهش سدیم موثر است و از احتباس آب در بدن جلوگیری می کند.
علاوه بر این توصیه می شود از چربی های سالم که در دانه چیا، اجیل ها و ماهی و... وجود دارد استفاده کنید. مصرف این موارد با کاهش سطح گروهی از هورمون ها به نام پروستاگلاندین نفخ و انقباض عضلات را بهبود می بخشد.
مصرف مرغ، ماهی و توفو نیز برای تامین پروتئین لازم و انرژی مورد نیاز بدن در دوران قاعدگی توصیه می شود. علاوه بر این پروتئین های سالم در کاهش درد و نفخ پریودی نیز تاثیر گذار هستند.
در آخر نیز توصیه می شود مصرف خوراکی ها و مواد غذایی که ادرار آور هستند را افزایش دهید؛ یعنی از موادی استفاده کنید که باعث دفع آب بیشتر در بدن می شوند و در نتیجه به کاهش نفخ پریود کمک می کنند. از جمله مدرهای طبیعی که خاصیت ادرار آوری دارند عبارتند از: مارچوبه، آناناس، هلو، خیار، تره فرنگی، زنجبیل و سیر. علاوه بر این برخی قرص ها نیز بدین منظور وجود دارند که در صورت کارساز نبودن درمان های خانگی توصیه می شوند.
• مصرف داروهای ضد بارداری
پژوهشی که در سال ۲۰۰۸ انجام شد نشان داد مصرف قرص های ضد بارداری می تواند در بهبود نفخ پریودی مفید باشد. اما ممکن است در برخی موارد این داروها به شدید تر شدن نفخ منجر شود؛ پس پیش از امتحان این روش با پزشک خود مشورت کرده و انواع مختلفی از این قرص ها را تست کنید چرا که تاثیرات آنها در زنان متفاوت است.
• رعایت برنامه ورزشی
یکی دیگر از مهم ترین عوامل تاثیر گذار در سلامتی انجام تمرین های ورزشی است. پژوهش ها نشان می دهد افرادی که فعالیت بیشتری انجام داده و ورزش می کنند بیشتر عرق می ریزند و دچار احتباس آب در بدن یا یبوست نمی شوند.
اما افراد کم تحرک سیستم گوارشی تنبل تری دارند و احتمال بروز نفخ قاعدگی در آنها بیشتر است. برای حفظ سلامتی بدن بهتر است حداقل دو و نیم ساعت در هفته ورزش های ملایم و معتدل انجام دهید؛ یوگا، پیاده روی و شنا از جمله ورزش های مناسبی هستند که می توانید امتحان کنید.
• استفاده از مسکن های ضد التهاب
ایبوپروفن، ناپروکسن و سایر مسکن های ضد التهاب با تولید مواد شیمایی درد و علائم سندرم پیش از قاعدگی و دوران پریودی را کنترل می کنند. البته پیشنهاد می شود پیش از مصرف داروهای شیمایی با پزشک خود مشورت کنید.
• خواب کافی
با وجود اینکه علائم دوران پریودی می تواند خواب فرد را تحت تاثیر قرار دهد؛ پیشنهاد می شود در این زمان حداقل هشت ساعت بخوابید یا چشم های خود را بسته نگه داشته و استراحت کنید.
• نوشیدن آب کافی
برخی از افراد معتقدند نوشیدن آب عملکرد کلیه ها را بهبود بخشیده و به کاهش احتباس آب در بدن منجر می شود. اگرچه تا کنون نتایج علمی قطعی در این مورد وجود ندارد اما نوشیدن آب بی ضرر ترین و بهترین راه حلی است که می توانید امتحان کنید. همچنین نوشیدن آب در بهبود هیدراتاسیون نقش داشته و احساس و حال کلی فرد را بهتر می کند.
زمان مراجعه به پزشک برای نفخ پریودی
اکثر مواقع نفخ پریودی یا نفخ شکم در دوران قاعدگی اختلالی در فعالیت های روزانه ایجاد نمی کند و تنها با متورم شدن شکم کمی احساس ناخوشایند و کاهش اعتماد به نفس را به وجود می آورد. اغلب این مشکل با راه حل های خانگی قابل درمان است اما در صورتی که با نفخ شدید و درد مواجه هستید یا نفخ پریودی فعالیت های روزانه شما را با مشکل روبرو کرده است بهتر است به پزشک مراجعه کنید چرا که ممکن است نفخ شکم نشانه بیماری دیگری باشد.
جمع بندی
نفخ پریودی یک مشکل رایجی است که قبل یا همزمان با قاعدگی اتفاق می افتد. عوامل زیادی از جمله سبک زندگی، رژیم غذایی، ژنتیک و مصرف نوشیدنی ها در بروز نفخ قاعدگی تاثیر گذار هستند اما با رعایت آنها می توان تا حد زیادی علائم آن را کاهش داد.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته